Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Genel olarak Sarcan sizin bakış açınızdan Türkiye-Suriye ilişkileri nasıl görülüyor?
00:10Yani malum Türkiye zaten Şerağan ya da HETŞ'nin iktidara ulaşmasıyla beraber
00:16Suriye'de en etkili aktör olarak gündeme geliyor.
00:22Yani evet Körfez ülkelerinin birçok çabası olduğu Suriye ile ilgili
00:28hatta Donald Trump bu yaptırımların kaldırılması kredisini
00:34Suudi Arabistan Belihat Prensi Muhammed Bin Selman'a verdi
00:39ve dedi ki Bin Selman'ın isteği üzerine bu yaptırımları kaldırırım
00:44ama bu gerçeği hiçbir şekilde değiştiremiyor.
00:49Bugün Suriye'de en etkili güç ve ister Suriye iktidarı üzerinde
00:55ister genel Suriye dosyasında en etkili taraf Türkiye.
01:01Bunu nerede görüyoruz?
01:02Hem içeride Türkiye yetkilileri ilk Şera'yla buluşan yetkililerdi.
01:108 Aralık Esad'ın devirdikten hemen sonra.
01:15Ayrıca mesela çok kritik meselelerde
01:19mesela Şam-Telaviv görüşmelerinde Türkiye ara buluculuk yapıyor.
01:24Hatta Amerika ve Avrupa üzerinde...
01:28Pardon bir dakika siz çok önemli bir şey söylediniz.
01:30İsrail ile yeni Şam yönetimi görüşmelerinde Türkiye mi aracılık yapıyor?
01:36Evet iki gün önce İsrail bir yetkili İsrail medyasına verdiği demeçte
01:45ya da açıklamada dedi ki Şam yetkilileriyle Tel Aviv'de olumlu görüşmeler yaptık
01:56ve bu görüşmelerin ara buluculuğunu Türkiye üstlendi.
02:01Şimdi iki gün geçtikten sonra Suriye tarafından bu açıklamayı yalanlayan hiçbir açıklama olmadı, gelmedi.
02:12Onun için bu bilgiyi bir teyit edilmiş bir bilgi olarak varsayıp onun üzerine analizi kurmaya çalışıyorum.
02:22Çünkü genelde...
02:23Pardon müsaadenizle bir son dakika gelişmesini de aktaralım.
02:26Cumhurbaşkanı Erdoğan Şara ile olan görüşmesinde Suriye'yi daha aydınlık ve huzurlu günlerin beklediğini söylemiş.
02:32Bunu da belirtmiş olayım.
02:34Sözü tekrar size bırakayım.
02:35Evet genelde Şam böyle açıklamalara ya da haberlere eğer olumsuzsa ya da yanlışsa ya da yalan haber ise
02:48bir açıklama yaparak bu haberlere yalan diyor.
02:53Ama İsrail ile ilgili bu habere hiçbir açıklama gelmedi.
02:57Mesela aynı zaman ya da aynı gün ya da ondan bir gün önce Suriye'deki eski Amerika büyük elçisi Robert Ford demişti ki
03:09ben 2023'de İngiliz STK'sı tarafından Jolani'yi terörden siyasete taşımak için bir görev üstlendim.
03:21Böyle bir görev kabul ettim ve 2023'den itibaren bu iş üzerinde çalıştım.
03:27Hemen Şam bir gün sonra çıkıp bu bilgiyi yalanladığını, böyle bir şey olmadığını söyledi.
03:34Ama İsrail ile görüşmeler yürüttüğünü ve bu görüşmelerin Türkiye ara buluculuğuyla yapıldığı haberi yalanlamadı Şam.
03:45Evet önemliydi.
03:46Şimdi Cumhurbaşkanı Erdoğan da Türkiye'nin Suriye'nin yanında olduğunu belirtiyor.
03:50Bunun dışında bir yeni haber geldiğinde izleyicilerle paylaşacağız.
03:54Ne diyor?
03:54İsrail'in Suriye topraklarındaki işgal ve saldırganlığının kabul edilmeyeceğini söylüyor Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkiye'nin buna karşı çıkmaya devam edeceğini de belirtiyor.
04:05Ama hatırlayalım Donald Trump'ın Netanyahu'yu kabulünde iki tarafla ilgili ara buluculuk yapabileceğini söyledikten sonra da Azerbaycan'da taraflar bir araya gelmişlerdi.
04:17Kuşkusu önemliydi.
04:18Şimdi Rubio'nun açıklamalarına gelirsek, hakikaten bana çok ilginç geldi Rubio'nun açıklaması.
04:24Dedi ki tekrar bir iç savaş başlama olasılığı, aylar değil haftalar içinde var dedi, şara yönetimi çökebilir dedi.
04:33Ama dediğim gibi yani özellikle batıdan desteğin giderek arttığı bir dönemde bunun gelmesini siz nasıl yorumluyorsunuz?
04:39Aslında ben Rubio'nun açıklamaları iç siyasete dönük olduğunu düşünüyorum.
04:46Yani Rubio bu açıklamaları Kongre önünde yaptı ve bu açıklamaların mesajı Kongre üyelerine bizim siyasetlerimize karşı çıkmayın ve bu yaptırımların kaldırılması için izin verin anlamında bir mesaj olduğunu düşünüyorum.
05:07Yani bu şu anlamına gelmiyor işte Suriye'de her şey istikrar ya da düzen gelmiş durumda, taşlar yerinde oturmuş durumda.
05:16Suriye'de son aylarda ya da yani zaten savaşın başlangıcından beri bir iç savaş ve istikrarsızlık var ama HTS'nin iktidara gelmesinden itibaren bu istikrarsızlık kaygısı daha da büyüdü.
05:35Çünkü artık içeride birçok faktörün ya da evet HTS ya da merkezi hükümet gittikçe böyle gücünü arttırmaya çalışıyor.
05:44İşte yeni ordu kurmaya çalışıyor ama aynı zamanda SDG ile anlaşmasızlıklar devam ediyordu.
05:51Ziller ile anlaşmasızlıklar devam ediyor.
05:54Öbür azınlıklar Aleviler, HTS'nin bugünkü ya da hükümete karşı tavır gösteriyor.
06:01Hatta Hristiyanlar, ölümlü Sünniler yani bu karmakarışık sistem zaten istikrara karşı olan bir düzen.
06:09Ama Rubio'nun bu zamanlamada yaptığı açıklama aslında Trump'ın Riyad'da, Suudi Arabistan'da verdiği sözü pratikte uygulamak için önüne yol açma çabası olarak görüyorum.
06:28Yani kongreye diyor ki önce tabii ki o konuşmasının başlangıcında ben tüm konuşmayı dinledim.
06:33Başlangıcında Suriye'deki istikrarın öneminden bahsediyor.
06:37İşte Suriye'de istikrar olmadığında, bölgede istikrar olmadığının örneklerini sayıyor.
06:45Ondan sonra diyor ki işte Suriye'de eğer bu iktidar zor günler geçiriyor, 2-3 hafta içerisinde çökebilir.
06:54Onun için bu iktidara yardım etmeliyiz, desteklemeliyiz.
06:58Nasıl yapacağız?
06:59Yaptırımları kaldırarak.
07:01Burada önemli olan Rubio'nun konuştuğundan sonra Associated Press'in, Amerikan Haber Ajansı'nın bir raporu vardı.
07:14O raporda şey diyordu yani Amerika'daki ya da bugünkü Trump yönetiminde iki kanat var diyor ki.
07:22Birinci kanat işte daha çok siyasi kanat yani Cişleri Bakanı, Beyaz Saray bunlar yaptırımların kaldırılması ve bugün Elşara'la bir ortaklaşa bir sistem ya da bir politika yürütmeyi destekliyorlar.
07:40Öbür taraftan ise ordu, askerler, güvenlikten sorumlu kişiler ki mesela bunların en başında Stefan Gorki geliyor.
07:56Bunlar hiçbir şekilde Elşara'la yol yürümenin çok tehlikeli olduğunu, bu kişilerin El-Kaide ya da Cihatçı Beyaz'den geldiğini ve onun için bu yaptırımların kaldırılmamasını tavsiye ettiklerini söylüyor.
08:18Rubio bu Kanada karşı kongreyi ikna etmeye çalışıyor diye düşünüyorum ben.
08:26Çok iyi özetlediniz.
08:27Şimdi Suriye Geçici Devlet Başkanı Şara da yaptırımların kaldırılmasındaki kritik desteği için ve yapıcı tavrı için de Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür etmiş.
08:38Onu da izleyicilerle paylaşmış olalım.
08:41O zaman şöyle bir Suriye'ye baktığımızda, hani bugün bütün halinde bir haritada Suriye'yi görsek de sonuçta güneyde bir İsrail işgali var adını koymak gerekirse.
08:54Kuzeydoğu Suriye'de YPG'nin başını çektiği SDG varlığı var, yine Suriye Milli Ordusu var.
09:02Alevilere karşı Uluslararası Havva Örgütü'nün deyimiyle girişilmiş bir katliam var.
09:07En çok konuşulan konuda yabancı savaşçıların durumu gibi.
09:10Yani siz Şara'nın ve şu anki Yeni Şam yönetiminin durumunu kritik ve hassas görüyor musunuz?
09:19Tabii kritik ve hassas ama baskılar anlamında yalnızca değil, daha çok bu dengeler içerisinde dengeli bir siyaset yürütmenin zorluğu anlamında çok kritik ve hassas olduğunu düşünüyorum.
09:39Yani siz düşünün mesela Suriye'de bugün Amerika tabii ki SDG'yi destekliyor.
09:47Aynı zamanda El Şara'yı destekte bulmaya çalışıyor ve SDG'yi ve El Şara'yı bir araya getirmeye çalışıyor.
09:55Yani artık bir sır değil bu iki ay önce SDG komutanı Nazlum Abdü ile geçici Cumhurbaşkanı Ahmet El Şara arasındaki bu anlaşma Amerika'nın dayatmasıyla olmuştu.
10:10Yani iki taraf da birbirisinden hazmetmiyor ya da en azından görünen o ki iki tarafın anlaşmadığı noktalar anlaştıkları noktalardan çok da daha fazla.
10:23Ama sonunda Amerika orada ağırlığını koydu.
10:26Şimdi aynı zamanda Türkiye mesela SDG'nin silah bırakması ve Suriye ordusunun entegre olmasını talep ediyor.
10:35Şimdi Şara Amerikanlıların planla mı yürüyecek ki Amerikanın desteğine muhtaç yoksa Türkiye'nin isteklerini mi yerine getirecek ki Türkiye olmazsa zaten El Şara iktidarı Suriye'de devam edemez.
10:50Ya da İsrail ile Türkiye arasındaki Suriye sahasındaki rakip o rekabeti bunun dengesini nasıl tutacak?
11:01Ya da aynı zamanda körfez ülkeleriyle körfez ülkelerinin Suriye'deki Türkiye'nin nüfuzundan böyle kaygı duymaması için körfez ülkelerine nasıl tatminatlar verecek?
11:15Aynı zamanda Rusya yani hem Rusya'yı istemiyor ama aynı zamanda da Rusya'yı Suriye'den çıkaramıyor El Şara.
11:25Çünkü Rusya'nın orada olması yani Rusya'nın çıkması için Suriye'nin geçici hükümeti değil artık Suriye'nin devam edici bir hükümet olması gerekiyor.
11:39O da Birleşmiş Milletler'in 2254 sayılı maddesi gereği geçici hükümet 18 ayda seçimler yaparak siyasetten çekilmesi talep ediyor.
11:55Yani işaretten siyasetten çekilmesi anlamında bir karar.
11:58Şimdi bu kararın değişmesi gerekiyor.
12:00Bu kararın değişmesi için Birleşmiş Milletler'in 5 daimi üyelere evet oyu kullanması.
12:06Onlardan birisi de Rusya.
12:08Kullanacak mı?
12:09Emin değilim.
12:10Kuşkuluyum bu konuda.
12:11Yani o kadar böyle birbirine geçen dosyalar o siyasi anlamda ve sahadaki askeri anlamda o kadar çetrefilli bir durum var ki.
12:25Tabii ki El Şara iktidarının konumu çok kritik bu anlamda.
12:32Sarkis Kasarcian çok teşekkür ederiz.