Üretim Zamanı ekibi bu hafta aroması yoğun, besin değeri yüksek mikroyeşilliklerin izini sürdü. Peyzaj Mimarı Fırat Can Tokuri, küçük fidelerle büyük dönüşüm yarattı. Üretim Zamanı ilham verici hikayelerle her pazar 10.35'te CNN TÜRK'te.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00İstediğim sosyal faydayı sağladığımı, insanların hayatına dokunduğumu hissediyorum ve bu beni tatmin ediyor.
00:15Bence üretmek hayata çok şey katıyor, değer katıyor.
00:21Üretmeye devam etmezsek bizim kurduğumuz bu hayatlar da devam edemeyecek sonuçta.
00:30Merhaba, ben Fırat Can Tokuri, peyzaj mimarıyım. Mikro eşlilikler ve yenebilir çiçekler yetiştiriyorum.
00:40Benim çocukluğum tarlalarda, hayvanların içinde, bitkilerin içinde, bostanlarda geçti.
00:46Küçüklüğümden beri hep bunun içindeydim. Daha sonra beni peyzaj mimarlığına yönlendiren annem oldu.
00:52Peyzaj mimarlığını bir 13-14 sene yaptım. Daha sonra beni meslek tatmin etmemeye başladı.
00:58Hem sosyal olarak, hem ekolojik olarak, içinde bulunduğum projelerden dolayı.
01:03Daha ekolojik bir iş yapmak istedim. Araştırmalara başladım.
01:07Önce permakültürle tanıştım. Permakültür, insan eliyle yaratılan doğal, sürdürülebilir bahçeler aslında.
01:13Yenilebilir bahçeler denebilir.
01:15Daha sonra bu permakültür uygulamalarını ve örneklerini araştırırken karşıma mikro eşlilikler çıktı.
01:21Mikro eşlilikleri ilk anda çok sevdim. Bana heyecan verdi.
01:25Bir şekilde evde denemelere başladım. Tohum çimlendirdim, yetiştirdim, çalıştım.
01:30Daha sonra tamamen bu işi yapmaya karar verdim. Mesleğimi bıraktım ve bu işe başladım.
01:42Yaptığım denemeler sırasında yetiştirmek de çok hoşuma gitti.
01:46O tohumların patlamasını izlemek, yaprakların açılmasını izlemek, o süreci takip etmek.
01:52Şehirde tarımla çok ilgili olduğum için mikro eşliliklerin şehirde tarım yapmaya çok uygun olduğunu orada gördüm.
01:59Ve kafamda aslında insanlara evlerinde tarım yapma imkanı sunmak geldi.
02:05İlk öyle başladı zaten. Özellikle çocuklara, şehirde yaşayan çocuklara.
02:09Birçok çocuk aslında gerçek gıdanın nereden geldiğini bilmiyor.
02:13Marketlerden, manavlardan alışveriş yaparak aslında onların nasıl yetiştiğini, ne zorluklarla yetiştiğini, oralara nasıl geldiğini bilmiyorlar.
02:21Ve o yüzden biraz çocuklara yönelik aslında kitler oluşturdum.
02:25Parça parça kurgulamaya başladım.
02:26İşte o balmumlu kumaşları, kenevir liflerini, tohumları bir araya getirdim.
02:31Bir kitapçık oluşturdum.
02:33Çocuklara yönelik böyle el çizimleriyle karikatürize ederek anlatan şeyler yaptım.
02:44Mikro eşlilikler aslında yenebilir bitkilerin, tahılların, baklagillerin olabilir.
02:50İlk bir hafta, on günlük sürede ilk yapraklarını verdikleri aşama, küçük halleri.
02:55Yeni araştırmalarla besin değerlerinin yüksek olduğu keşfedildi, anlaşıldı.
02:59Aslında tohumun içinde saklı olan bütün besini canlandığı zaman konsantre olarak almış oluyoruz.
03:06Şöyle bir alanda diyelim ki aslında büyük bir tarla yapacak kadar bir filiz var ve biz onu bir oturuşta yiyoruz.
03:13Toplu olarak bütün konsantre olarak besin değerlerini almış oluyoruz.
03:16Mesela brokolinin içerisindeki sülforafan maddesi var, bir etken madde.
03:21Bu kansere karşı geriletici ve koruyucu etkisi olduğu kanıtlanmış bir madde bilimsel çalışmalarla.
03:28Normal yetişkin brokolide de var bu sülforafan ama filizlerinde 50 ila 100 kata kadar daha fazla var, daha yoğun var.
03:36Yani aslında 1 kilo brokoli yiyeceğiniz yere ortalama 20 gram bir brokoli filizi yediğiniz zaman aynı etken maddeyi alıyorsunuz.
03:44Yine kırmızı lahanada çok öne çıkan beta karoten mesela, kırmızı lahanada beta karoten vardır ama filizinde tam 256 kat daha fazla beta karoten var mesela filizini yediğiniz zaman.
03:55Buna benzer birçok örnek var.
03:56Bu işi aslında anlamayanlar ya da ön yargılı olanlar olabiliyor.
04:09Ben onlara olabildiğince anlatmaya çalışıyorum.
04:13Mesela genetiği değiştirilmiş tohumlar olduğunu düşünenler oluyor.
04:16Tohumun şimdi doğal sürecini bilmediğimiz için hani bunlar bodurlaştırılmış bitkiler sanıyorlar ya da işte genetiğiyle oynanarak bu hale getirildiğini düşünüyorlar.
04:26Halbuki öyle değil.
04:28Aslında bu bitkinin doğal süreci yani mikro eşitliklerin her biri bir fide köküyle alıp diktiğiniz zaman büyütebiliyorsunuz.
04:37Türkiye'de çoğu insan yeni tanıyor, yeni yeni tanıyor.
04:41Dünyada biraz daha yaygın.
04:42İşinden dolayı kullananlar, şefler, profesyonel mutfaklar biliyorlar tabii ürünü.
04:48Bireysel kullanıcılar biraz daha yeni yeni tanıyorlar.
04:51Tanıyanlar genelde çok seviyor, çok ilgileniyor.
04:53Şu anda 20-25 kadar türü aktif olarak yapıyorum.
04:57İşte kırmızı pancar filizleri, brokoli, bezelye, turp, kırmızı lahana, fesleğen, roka, tere, mısır, ayçiçeği, kişniş.
05:07Çok fazla çeşit var aslında.
05:09Hepsinin aromaları kendine özgü ve yoğun.
05:12İnsanlar genelde sanki böyle tadı ot gibi olacak, tatsız olacak ya da acı olacak gibi düşünüyorlar.
05:18Ama öyle değil.
05:19Hepsi yetişkin hallerinin aromasını içeriyor aslında.
05:22Yoğun bir şekilde içeriyor.
05:24Yani yemeklerinize böyle birer tutam attığınız zaman hem aroma katıyor, hem lezzet katıyor.
05:29Hem görselini güzelleştiriyor, hem de besin değerlerini arttırmış oluyorsunuz öğünlerinizi.
05:34Bu işi tek başıma devam ettiriyorum.
05:40Genelde böyle benim gibi tek kişilik girişimlerde bir söz vardır, tek kişilik dev kadro diye.
05:46Her işi kendim yaparak başladım zaten.
05:49O yüzden kurumsal hayatta çalıştığımdan çok daha fazla çalışıyorum.
05:52Aralıksız çalışıyorum ama daha tatmin edici.
05:57Çünkü hayal ettiğim şeyleri yapabiliyorum.
05:59İstediğim sosyal faydayı sağladığımı, insanların hayatına dokunduğumu hissediyorum ve bu beni tatmin ediyor açıkçası.
06:06Güzel hissettiriyor.
06:12Hepimizin bildiği gibi toprağa dokunmak, elektriğimizi alır, bizi rahatlatır.
06:17Bana da çok iyi hissettiriyor.
06:23Sürdürülebilir malzemeler seçmeye çalışıyorum.
06:26Mesela işte bal mumlu kumaş saksılar yapıyorum.
06:29Atık kumaşları değerlendiriyorum.
06:31Yani buna ileri dönüşüm deniyor aslında.
06:33Atık kumaşları alıyorum, bal mumu emdirip saksı yapıyorum.
06:36Tohumları yerli tohumlar özellikle kullanıyorum.
06:39Çoğundan memnunum aromalarından, çimlenmelerinden.
06:43Kaliteli, iyi çimlenen tohumlar bulmak çok kolay değil.
06:46Bir sene iyi olan tohum ertesi sene iyi olmayabiliyor.
06:49Tekrar yeni bir araştırmaya girmeniz gerekiyor.
06:51Yine daha verimli, taze tohumlar bulmanız gerekiyor.
06:54Ama zaten severek yaptığım için o araştırmaları bile seviyorum yani.
06:59Bu iş aslında en başından beri benim için bir geçim kaynağı değil sadece.
07:08Aslında tam tersine hiç sermayem yokken bütün varımı yoğumu yatırdığım bir iş.
07:14Sadece böyle hayallerimi gerçekleştirebilmek için.
07:17Hatta peyzaj mimarı iken bir evim vardı.
07:19Onu sattım mesela.
07:20Bu işi yapmak için onun bütün parasını bu işe yatırdım.
07:24Öyle söyleyeyim.
07:24Ve uzun yıllarda çok bir para kazanmadım açıkçası.
07:28İlk başladığım zamanlar işte haftada 4 paket, 5 paket, 10 paket isteyenler oluyordu.
07:35Onları da götürüp kendim veriyordum.
07:37Daha sonra zamanla giderek katlanarak artmaya başladı.
07:40Artık şu anda zor yetişir bir hale geldim.
07:43Haftada 500 paket, 600 paket gibi satışlarımız oluyor.
07:47Çok hızlı büyümemeye çalışıyorum.
07:49Çünkü biliyorum ki girişimcilikte çok hızlı büyümek iyi bir şey değildir.
07:54Çok da büyümek istemiyorum.
07:55Çok büyümek de biraz, işi çok ticarete dökmek aslında.
07:59Endüstriyel hale getirmek.
08:01Hem işin kalitesini düşürüyor.
08:03Hem de o tatmin duygusundan artık uzaklaşıp daha çok ticari bir şeye dönüşüyor.
08:08Yani şu anda böyle ben hayatımı idareme ettirsin.
08:11Benim için yeterli diyorum.
08:15Konfor alanından çıkmak gerçekten çok zor bir şey.
08:18Yani ben mesela mesleğimi yaparken düşünsenize 13 yıl, 14 yıl yaptığınız,
08:23üniversitede okuduğunuz, bir tarafta da hiçbir şey bilmediğiniz tamamen yeni bir iş.
08:28Yani orayı bırakıp oraya geçmek gerçekten çok zor.
08:32Her şeye rağmen bu fikir beni o kadar heyecanlandırdı ki.
08:35Bence en önemli konu heyecan vermesi.
08:38Çünkü daha sonraki zamanlarda bu heyecan size itici güç olacak.
08:43Ve o enerjiyi verecek aslında.
08:45İhtiyacınıza olan enerjiyi verecek.
08:46Bu stresle alakalı, yaşadığınız stresle alakalı.
08:50Bu bitkilerde de böyle çok ilginç.
08:51Bitkilerde stres yaşadıkları zaman verimleri artar.
08:55Mesela meyve ağaçlarına stres yaşatırlar.
08:57Daha çok meyve versin diye, çiçek açsın diye.
09:00Bazı bitkiler strese girdiği zaman etken maddelerini daha çok salgılar.
09:04Tıbbi bitkiler etken maddelerini daha çok salgılarlar.
09:07Bazı bitkiler daha güzel görünmeye başlar.
09:09Renklerini değiştirir.
09:11Kızarırlar.
09:12İnsanlarda da bu aynı böyle.
09:14Biz birazcık stres yaşadığımız zaman bunu itici güç olarak kullanabiliriz.
09:23İçinde bulunduğumuz döngünün vazgeçilmez bir parçası üretim.
09:27Doğada da olduğu gibi üretim sürekli devam ediyor.
09:31Doğa sürekli kendini yeniliyor.
09:33Ve sürekli bir şeyler üretmeye devam ediyor.
09:35Hem böcekler hem bitkiler.
09:36Üretmeye devam etmezsek bizim kurduğumuz bu hayatlar da devam edemeyecek sonuçta.
09:41Bazen karşı fikirler olabiliyor.
09:44İşte üretim artık bu devirde üretim yapılmaz.
09:46İşte üreterek kazanamazsın.
09:48Ticarete yönlendiren fikirler vesaire olabiliyor.
09:52Ben onlara her zaman karşı çıkıyorum.
09:54Bence üretmek hayata çok şey katıyor.
09:56Değer katıyor.
09:58Hem başkalarına hem kendimize.
09:59O yüzden bir şeyler üretebiliyorsak, bu hayata bir şeyler katabiliyorsak mutlaka yapmalıyız.
10:04Dolayısıyla ilk adım ne kadar zor olursa olsun, eğer o fikre gerçekten inandıysanız ve size heyecan veriyorsa en önemlisi,
10:12böyle kalbinizi çarptırıyorsa o fikir, bence peşinden gitmekte fayda var.