Oynatıcıya atlaAna içeriğe atlaAltbilgiye atla
  • 22.05.2025
8 yaşındaki Gaziantepli mucitler, hayat da kurtaran bir buluş yaptı.

Konumuz Antep fıstığı, kuşlar ve çocuklar…
Yaz aylarında güneşte kuruması için yere serilen fıstıklar, belli ki kuşlar için adeta bir ‘açık büfe’ daveti oluyor ve bu cazip sofraya dalıyorlar.

Kavurucu güneşin altında kuşları kovalama görevi de Antep’te fıstık işi yapan ailelerin çocuklarına düşüyor. Bir de buna boğazına fıstık kaçan kuşların dramatik ölümleri eklenince, olay tam bir Hitchcock filmine dönüşebiliyor. Fıstıklar gidiyor, kuşlar ölebiliyor, çocuklar güneş altında zorlanıyor ve sıcaktan bayılanlar oluyor…

Rıdvan ve Muaz, okullarına gelen Bilim Kuşağı Atölyeleri’nden sonra, kendilerinin de yaşadığı bu sorun için bir icat yaptılar.

Bir sensörü, uzun kumaş parçalarını ve bir pervaneyi bir araya getiren düzenekleri şöyle çalışıyor:

Kullandıkları sensör; kuşlar fıstıklara yaklaştığı anda fanı / yani pervaneyi harekete geçiriyor. Çalışan pervane fıstıkların üzerine yerleştirilen kumaş parçalarını dalgalandırıyor. Böylece oluşan ‘teknolojik korkuluk’ da kuşları uzaklaştırıyor.

Sonuç olarak ne fıstıklar azalıyor, ne kuşlar boğuluyor, ne de çocuklar kızgın güneşin altında kuş kovalamak zorunda kalıyor.

Peki bu icadın temellerinin atıldığı Bilim Kuşağı Atölyeleri nedir?

Türkiye’nin, dört bir yanındaki ihtiyaç sahibi okullarda okuyan öğrencilere, yeni teknolojileri öğrenebilecekleri bilim setleri gönderilir.

Türkiye İş Bankası ve Petrol Ofisi Grubunun iş birliği ile gerçekleşen bu ‘bilim seferberliği’ ile gönüllü rol model öğretmenler aracılığıyla dezavantajlı bölgelerdeki parlak gençlere teknolojik bir donanımla araştırma yapma fırsatı tanınıyor.

İlk adımda 750 bin çocuğa ulaşılması hedeflenen bu sosyal sorumluluk projesi sayesinde ortaya çıkan icada yakından bakalım.
Döküm
00:008 yaşındaki Gazi Antepli mucitler hayatta kurtaran bir buluş yaptı.
00:04Nobel sahnesine çıkıp dünya artık bize borçlu demiyorlar ama hayat kurtardıkları kesin.
00:11Konumuz Antep fıstığı, kuşlar ve çocuklar.
00:14Yaz aylarında güneşte kuruması için yere sellan fıstıklar,
00:18belli ki kuşlar için adeta bir açık bir fedaveti oluyor ve bu cazip sofraya dalıveriyorlar.
00:24Kavurucu güneşin altında kuşları kovalama görevi de Antep'te fıstık işi yapan ailelerin çocuklarına düşüyor.
00:30Bir de buna boğazına fıstık kaçan kuşların dramatik ölümleri eklenince olay tam bir Hitchcock filmine dönüşebiliyor.
00:37Fıstıklar gidiyor, kuşlar ölebiliyor, çocuklar güneş altında zorlanıyor ve sıcaktan bayılanlar oluyor.
00:43Rıdvan ve Muaz okullarına gelen bilim kuşağı atölyelerinden sonra kendilerinin de yaşadığı bu sorun için bir icat yaptılar.
00:50Bir sensör uzun kumaş parçaları ve bir pervaneyi bir araya getiren düzenekleri şöyle çalışıyor.
00:58Kullandıkları sensör kuşlar fıstıklara yaklaştığı anda fan yani pervaneyi harekete geçiriyor.
01:05Çalışan pervane fıstıkların üzerine yerleştirilen kumaş parçalarını dalgalandırıyor.
01:10Böylece oluşan teknolojik korkulukta kuşları uzaklaştırıyor.
01:14Sonuç olarak ne fıstıklar azalıyor, ne kuşlar boğuluyor, ne de çocuklar kızgın güneşin altında kuş kovalamak zorunda kalıyor.
01:21Peki bu icadın temellerinin atıldığı bilim kuşağı atölyeleri nedir?
01:26Türkiye'nin dört bir yanındaki ihtiyaç sahibi okullarda okuyan öğrencilere yeni teknolojileri öğrenebilecekleri bilim setlere gönderilir.
01:34Türkiye İş Bankası ve Petrol Ofisi grubunun iş birliğiyle gerçekleşen bilim seferberliğiyle gönüllü rol model öğretmenler aracılığıyla dezavantajlı bölgelerdeki parlak gençleri teknolojik bir donanımla araştırma yapma fırsatı tanımıyor.
01:50İlk adımda 750 bin çocuğa ulaşılması hedeflenen bu sosyal sorumluluk projesi sayesinde ortaya çıkan icada yakından bakalım.
01:58Fıstıkçılar ekibi, hoş geldiniz. Nasılsınız bakalım?
02:02İyiyiz, iyiyiz.
02:02Senin ailen fıstık işi yapıyor galiba değil mi? Ağaçtan topluyorsunuz onları.
02:07Evet.
02:08Sonra onları yere seriyorsunuz mu?
02:10Evet yere seriyor, kuruyor bir şeyden sonra.
02:13Evet.
02:13Onu sonra topluyoruz. Toplaktan sonra da elmize getirip yiyoruz işte.
02:16Çok güzel. İsmi neydi bu projenin?
02:19Kuşsavar.
02:20Kuşsavar.
02:20Evet. Kuşları yer fıstıkları yemesin diye plastik cisimler onları çarpıp kuş topluyor bu parçaya.
02:26Kuşun yemese, yese ne olacak ki?
02:29Yese boğazına kalacak, ölecek.
02:31Boğazına kalacak, kabını ser, kabını kıramadığı için boğazına kalacak.
02:35Yani hem sizin fıstıklar eksilmesin.
02:37Eksilmesin.
02:38Hem de kuşlar ölmesin diye yaptınız bunu.
02:41Peki nasıl çalışıyor şimdi bunu?
02:42Bir tane daha var.
02:43Çocuklar ölmesin diye.
02:45Mesela nöderimiz ya da babalarımız bizi gönderiyorlar.
02:48Kuşlar elimize sopa veriyorlar.
02:50Biz sallarken kuşlar korkutup saçıyor.
02:53Biz de güneşin altında başımıza güneş geçiyor aslı alıyoruz.
02:57Evet doğru.
02:57Yazın mı kurutuluyor bunlar?
02:59Tabii siz de yorulmazsınız artık.
03:02Tamam nasıl çalışıyor?
03:04Nedir bunlar şimdi?
03:06Şimdi proksitim sensörü var.
03:08Türkçesi mesafe algıları.
03:10Fan var ondan sonra kablo var.
03:13Proksitim sensörü onu kuşu görüyor ve fanları devriyor sokuyor ve plastik dişimler onu korkutup kaçırıyor.
03:21Yani korkuluk gibi bir şey aslında.
03:24Ona benzer gibi ama bunun teknolojiyi.
03:27Rüzgarlı günlerde de mesela çalışmada rüzgarlı günlerde de çalışabiliyor.
03:31Doğru.
03:31Kendi kendine zaten çalışıyor yani.
03:33Peki yani böyle hiç şey dediniz mi?
03:35Of ya yapamayacağız biz galiba bunu olmuyor dediniz mi?
03:39Hiç hep inandınız mı yani?
03:40Yaparız dedik.
03:41Yaparız dediniz.
03:42Evet.
03:43Başka yarışmalara da başvurmayı düşünüyor musunuz?
03:45Evet.
03:46Nelere mesela?
03:47Teknofest'e.
03:48Teknofest'e başvurdunuz mu başvuracak mısınız?
03:50Başvurduk.
03:51Hatta sonucunu bekliyoruz.
03:52Hadi bakalım.
03:54Başarılarız o zaman size.
03:54İnşallah kazanırız.
03:56İnşallah.
03:57İnşallah.
03:58Bilim kuşağı atölyesi ile nasıl tanıştınız?
04:00Yani bir başvurumuz da oldu.
04:02Sağ olsun arkadaşlar olumlu dönüş yaptılar bize.
04:05Okulumuza geldiler.
04:06Okulumuzda bilim kuşağı atölyesini gerçekleştirdiler.
04:09Ve okulumuza bilim setleri gönderdiler.
04:11Çocuklarımızla, öğrencilerimizle hem ders sırasında hem de hafta sonları
04:15beraber bunlarla bir şeyler ürettik.
04:18Ne yapabiliriz diye düşündük.
04:20Ve çocukların akıllarına gelen fikirleri uyguladık.
04:23Ve sonucunda da evet iki tane projemiz başarılı oldu.
04:26Çocuklardan başka hangi fikirler çıktı proje yapmak için?
04:30Evet aslında şöyle bir fikir çıktı.
04:32Bunu da belki ileride yapabiliriz.
04:34Bir öğrencim şunu dedi.
04:36Öğretmenim dedi.
04:37Babam araba sürerken diğerleri sinyal vermeden dönüyorlar.
04:41Ve babam bunlara çok kızıyor dedi.
04:43Hani böyle bir sinyalmatik, otomatik sinyal veren bir şeyler yapabilir miyiz diye.
04:48Şimdilik bu cebimizde tutuyoruz bakalım.
04:51Genelde zaten galiba yani kendi yaşadıkları problemlerle ilgili bir şeyler yapıyorlar.
04:57Kesinlikle öyle.
04:58Hepsi zaten evet kendilerinin günlük hayatta karşılaştıkları problemler.
05:02İşte bir tanesi zaten okuldaki sınıf kapılarının kendilerine çarpmalarından dolayı bir proje çıktı.
05:09Diğeri de evet yazları güneşin kavurucu sıcağında yerlerde kuruyan fıstıklara kuşların dalanması.
05:15Ve o kuşları kovma görevi de kendilerinin aileleri bu görevi onlara veriyor.
05:19E bu da tabii yorucu.
05:21Kendilerini hasta ediyor.
05:22E bunu da düşündüler.
05:23Bu kesinlikle kendilerinin bir düşüncesi, fikri.
05:26Uyguladık, yaptık.
05:28Olumlu dönüş oldu, başardı çocuklar.
05:29Öğretmen olarak sizdeki değişiklik nedir?
05:33Mesleki gelişimime inanılmaz bir katkısı oldu.
05:37İfade edebilmek insanın kendisini bu olumlu ölçüde arttı.
05:42Daha sonra öğrencilerimdeki farklı ilgileri ortaya çıkarmayı başardım.
05:48Bilim setleri olmasaydı ve ben rol model öğretmenleri programına katılmasaydım çocukların bu fikirlerinden hiç haberim olmayacaktı.
05:55En azından hem kendi gelişimi hem de onların yolu açılmış oldu.
06:00Çocuklar ilk karşılaştığı zaman nasıldı tepkileri?
06:04Yani ilk karşılaştıkları anı çok iyi hatırlıyorum.
06:07Önce oyuncak zannettiler.
06:08Sonra o parçalar birleşince, ışıklar yanınca hayır bu oyuncak değil dediler.
06:14Ve öğretmenim biz de yapalım mı dediler.
06:16Onların önüne koyunca zaten kendilerinden geçtiler.
06:20Ve sürekli şunu diyorlar.
06:23Öğretmenim şunu da yapalım mı?
06:25Bunu da yapalım mı?
06:26Yani her şeye merak etmeye başladılar.
06:29Eskiden benim öğrencilerim hiçbir şeyi sorgulamazlardı.
06:32Her şeyi kabul ederlerdi.
06:33Şimdi her şeyi merak ediyorlar.
06:36Yani bu niye böyle diyorlar?
06:38Bu niye şöyle?
06:39Bazen hatta ben bile cevap vermekte zorlanıyorum.
06:43Bu demek oluyor ki, demek ki doğru yoldayız.
06:45Çocuklar bir şeyleri yaparken mesela diyelim ki bir kabloyu yanlış bağladılar.
06:50O zaman tepkilere ne oluyordu?
06:52Hemen bir başka arkadaşı devreye giriyor.
06:55Eskiden yine öğrencilerim çok birlikte bir şeyi başarmak istemezlerdi.
06:59Yani çocuk egosu olur.
07:01Kendi kendine bir şey yapmak ister.
07:02Ama şimdi bakıyorum, hep bir aradalar.
07:06Şunu şöyle mi yapsak, bunu böyle mi yapsak?
07:08Birbirlerine yardım ediyorlar.
07:09Ve birlikte başardıkları zaman da zaten mutlulukları daha da bir artıyor.
07:14Diğer öğretmenlere bu bilim kuşağı atölyesi için ne söylemek istersiniz?
07:20Kesinlikle ama kesinlikle bu projede yer almaları lazım.
07:25Bambaşka bir şey.
07:27Sayısız eğitimler aldım.
07:28Sayısız hizmet içi eğitimler aldım.
07:30Ama bunun tadı bir başka.
07:32Gerçekten.
07:34Çünkü işin içinde bilim var.
07:35İşin içinde çocuklar var.
07:37Sadece kendimiz değil, işin içinde dünya var.
07:40Çocuklar merak etsin, öğrensin, icat etsin ve öğretebilsin diye.
07:47Okul sıralarından dünyaya açılabilsinler diye.
07:50Bilim kuşağı atölyeleri.
07:52Bilim kuşağı atölyeleri.

Önerilen