00:00Şimdi en son olan deprem Silivri'nin 25 km güneyinde Kuzey Anadolu fayının Marmara içindeki 4 tane segmentinden 80 km'lik olan kimisinin kumburgaz fayı dediği bizim de D segmenti dediğimiz segmentin orta batısında 20 km'lik bir kısımda oldu.
00:20Fayın uzunluğu 80 km bu 80 km'nin 20 km'lik kısmında 6.2'lik bir deprem oldu. Bu deprem yaklaşık 30 cm bir harekete karşılık geliyor büyüklük olarak.
00:36Ama aynı yerde hesaplanan birikim miktarı 3.7 metre yani 3.5 metre geriye kaldı. Yani aslında stres falan boşalmadı.
00:47Sadece o 20 km'lik kesimdi. Diğer 60 km'lik kesim olduğu gibi aynı şekilde duruyor. Orada hiçbir şey olmadı.
00:56Oradaki atımlar boşalmadı veya azalmadı veya çoğalmadı. Marmara'daki segmentler 4 tane ayrı parçadan oluşuyor.
01:05Bu 4 ayrı parça 4'ünün de 7'den büyük deprem üretme potansiyeli var.
01:11Tarihsel çerçeveye baktığımız zaman bunların hepsinin bir arada kırıldığını görmüyoruz.
01:19Bunlar sanki teker teker dominolar gibi arka arkaya kırılıyorlar tarihsel verilere göre.
01:24Fakat Maraş depreminden sonra ondan önce de Kayıkora'da aslında 99 İzmit depremini de dikkatli baktığımız zaman bunlar tek depremler değil.
01:37Mesela İzmit depremi 3 tane depremin bir araya gelmesinden oluşuyor.
01:42Neden 3 deprem? Çünkü 3 ayrı fay aynı anda kırılıyorlar.
01:46Yani faylar yapısal olarak birbirlerinden farklı özelliklere sahipler ama aynı anda hareket ediyorlar.
01:54Bu birikimle ve birbirini tetiklemesiyle ne alakalı?
01:57Mesela aynı şey 1668'de olan bütün Kuzey Anadolu fayını kırdığını iddia eden tek bir deprem için de geçerli.
02:06Yani kısa bir zamanda bütün fay sistemi de kırılabiliyor.
02:12Ve 7.8'lere ulaşıyor.
02:13Yani Erzincan depremi de böyle.
02:16Baktığımız zaman, bugünkü bilgiyle baktığımız zaman.
02:20Çoklu kırılmaların aynı anda meydana gelmesi deprem büyüklüğünü arttırıyor.
02:27Örneğin İzmit depremindeki Gölcük epicenteri olan depremde olan büyüklük 7.4.
02:38Ama baktığınız zaman moment hesaplanmalarında 7.5'i buluyorsunuz.
02:43İlk çözdüğünüz 7.4 sonradan Ali Pınar diye bir arkadaşımız dedi ki ya bunların 3 tane deprem var burada.
02:51Kimse umursamadı.
02:52Önemli de değildi.
02:53Yani 3 deprem bir kerede oldu.
02:55Ne fark eder?
02:56İşte 100 kilometre yer kırıldı.
02:58Gitti.
02:59Ama düzce kırılmamıştı.
03:00Mesela düzce de kırılsaydı, bir ay sonra değil de o gün kırılsaydı bu sefer ne diyecektik?
03:06İşte 150 kilometre bir seferde kırıldı.
03:10Halbuki bunlar farklı farklı faylar.
03:12Şimdi onun için farklı farklı fayların vereceği, teker teker yapacağı hasar alanı başka bir şeydir.
03:19Hepsinin aynı anda kırılmasıyla oluşacak hasar alanı başka bir şeydir.
03:23Biz mühendis olarak, bu işi yapan insanlar olarak bu ülkeye sorumluluğumuz şu.
03:29Riskin en büyüğünü tanımlamak.
03:33En büyüğünü tanımlarız, ona göre önlem alırsınız, almazsınız.
03:37Biz riski tanımlamakla sorumluyuz.
03:39İşte bir depremin riskini tanımlayacak herkes var burada.
03:43Hepsi bunların büyük bir çoğunluğu da profesör.
03:45Ha ben öndeyim, ben onlarla konuştuğum şeylerden edindiğimizi anlatıyorum.
03:50Millet de zannediyor ki, ya bu oturuyor tek başına 7.8 falan diyor.
03:56Öyle bir şey yok.
03:58Bu konuda yapılmış doktora var.
04:00Yani bunun nasıl olduğuna dair doktora tezi yapıldı burada.
04:03Şu anda bu doktorayı yapan adam dünyanın en iyi üniversitelerinden birinde ikinci post okunu yapıyor.
