00:00Şimdi en son olan deprem Silivri'nin 25 km güneyinde Kuzey Anadolu fayının Marmara içindeki 4 tane segmentinden 80 km'lik olan kimisinin kumburgaz fayı dediği bizim de D segmenti dediğimiz segmentin orta batısında 20 km'lik bir kısımda oldu.
00:20Fayın uzunluğu 80 km bu 80 km'nin 20 km'lik kısmında 6.2'lik bir deprem oldu. Bu deprem yaklaşık 30 cm bir harekete karşılık geliyor büyüklük olarak ama aynı yerde hesaplanan birikim miktarı 3.7 metre yani 3.5 metre geriye kaldı.
00:44Yani aslında stres falan boşalmadı. Sadece o 20 km'lik kesimde diğer 60 km'lik kesim olduğu gibi aynı şekilde duruyor. Orada hiçbir şey olmadı.
00:56Oradaki atımlar boşalmadı veya azalmadı veya çoğalmadı. Marmara'daki segmentler 4 tane ayrı parçadan oluşuyor. Bu 4 ayrı parça 4'ünün de 7'den büyük deprem üretme potansiyeli var.
01:10Tarihsel çerçeveye baktığımız zaman bunların hepsinin bir arada kırıldığını görmüyoruz. Bunlar sanki teker teker dominolar gibi arka arkaya kırılıyorlar tarihsel verilere göre.
01:24Fakat Maraş depreminden sonra ondan önce de Kayıkora'da aslında 99 İzmit depremini de dikkatli baktığımız zaman bunlar tek depremler değil.
01:37Mesela İzmit depremi 3 tane depremin bir araya gelmesinden oluşuyor.
01:42Neden 3 deprem? Çünkü 3 ayrı fay aynı anda kırılıyorlar.
01:46Yani faylar yapısal olarak birbirlerinden farklı özelliklere sahipler ama aynı anda hareket ediyorlar.
01:53Bu birikimle ve birbirini tetiklemesiyle ne alakalı?
01:57Mesela aynı şey 1668'de olan bütün Kuzey Anadolu fayını kırdığını iddia eden tek bir deprem için de geçerli.
02:06Yani kısa bir zamanda bütün fay sistemi de kırılabiliyor.
02:12Ve 7.8'lere ulaşıyor.
02:13Yani Erzincan depremi de böyle baktığımız zaman, bugünkü bilgiyle baktığımız zaman.
02:19Çoklu kırılmaların aynı anda meydana gelmesi deprem büyüklüğünü arttırıyor.
02:27Örneğin İzmit depremindeki Gölcük epicenteri olan depremde olan büyüklük 7.4.
02:38Ama baktığınız zaman moment hesaplanmalarında 7.5'i buluyorsunuz.
02:43İlk çözdüğünüz 7.4, sonradan Ali Pınar diye bir arkadaşımız dedi ki ya bunların 3 tane deprem var burada.
02:51Kimse umursamadı.
02:52Önemli de değildi.
02:53Yani 3 deprem bir kerede oldu.
02:55Ne fark eder?
02:55İşte 100 kilometre yer kırıldı.
02:58Gitti.
02:58Ama düzce kırılmamıştı.
02:59Mesela düzce de kırılsaydı, bir ay sonra değil de o gün kırılsaydı, bu sefer ne diyecektik?
03:06İşte 150 kilometre bir seferde kırıldı.
03:10Halbuki bunlar farklı farklı faylar.
03:12Şimdi onun için farklı farklı fayların vereceği, teker teker yapacağı hasar alanı başka bir şeydir.
03:19Hepsinin aynı anda kırılmasıyla oluşacak hasar alanı başka bir şeydir.
03:23Biz mühendis olarak, bu işi yapan insanlar olarak bu ülkeye sorumluluğumuz şu.
03:29Riskin en büyüğünü tanımlamak.
03:33En büyüğünü tanımlarız, ona göre önlem alırsınız, almazsınız.
03:37Biz riski tanımlamakla sorumluyuz.
03:39İşte bir depremin riskini tanımlayacak herkes var burada.
03:43Hepsi bunların büyük bir çoğunluğu da profesör.
03:45Ha ben öndeyim, ben onlarla konuştuğum şeylerden edindiğimizi anlatıyorum.
03:50Millet de zannediyor ki, ya bu oturuyor tek başına 7.8 falan diyor.
03:56Öyle bir şey yok.
03:58Bu konuda yapılmış doktora var.
04:00Yani bunun nasıl olduğuna dair doktora tezi yapıldı burada.
04:03Şu anda bu doktora yapan adam dünyanın en iyi üniversitelerinden birinde ikinci post dokunu yapıyor.
