Category
🗞
NewsTranscript
00:00Wiedeń, wrzesień 1814 roku.
00:13Kongres wiedeński napełnił Austriaków wielką dumę.
00:19Przewodzili polityce europejskie.
00:22Do cesarskiej stolicy przybyli dyplomaci, książęta i królowie, ale nie tylko oni.
00:30Nigdy wcześniej ani później na kongresach nie było tylu wpływowych kobiet.
00:35Księżna Wilhelmina Żagańska.
00:38Była piękna, a każda piękna kobieta budziła wówczas podejrzenia, jeśli interesowała się polityką.
00:47Siostra Wilhelminy, księżna Dorota Talleyram.
00:51Była równie inteligentna i niebywale powabna.
01:00Rosyjska księżna Katarzyna Bagrationa.
01:05Arystokraci rozmawiali o władzy, honorze, terytoriach i potencjach.
01:14Wojny napoleońskie zniszczyły porządek polityczny w Europie.
01:18Pochłonęły 10 milionów ofiar.
01:19Bez Napoleona nie byłoby kongresu wiedeńskiego, tak jak nie byłoby Unii Europejskiej bez Hitlera i Stalina.
01:31Królowe kongresu wiedeńskiego.
01:34Seks, kłamstwa i dyplomacja.
01:52Wrzesień 1814 roku.
01:55Kongres wiedeński ma przywrócić równowagę między mocarstwami i ustanowić pokój oraz trwały porządek na kontynencie.
02:02Dyplomaci pragną nowego początku.
02:06Delegaci z całej Europy chcą wykorzystać ten przełom.
02:09Klemens, książe Metternich.
02:11Kongres jest dla niego wspaniałym zwieńczeniem dotychczasowej kariery.
02:19Proszę o cierpliwość, panowie.
02:21Wasza wysokość?
02:40Dobry Boże.
02:42Antyszambruje to cała Europa.
02:44A nic jeszcze nie wiadomo.
02:45Czeka mnie miesiąc, a nawet półtora.
02:51W piekle.
02:55Metternichowi zależało na trwałym pokoju.
02:59Dążył do osiągnięcia swojego celu, zapraszając licznych przedstawicieli dawnego i nowego świata.
03:05Rezydowali we wspaniałych książęcych apartamentach.
03:14Przez półtora roku wspólnie żyli, pracowali, tańczyli i świętowali,
03:21tworząc wizję nowego świata.
03:23Do Wiednia przybyło 100 tysięcy gości z całej Europy.
03:44Zapewnienie im noclegów było koszmarem logistycznym.
03:47Tylko najwięksi dygnitarze zamieszkali w Hofburgu jako goście cesarza.
03:53W olbrzymim pałacu były tysiące komnat, ale większość z nich była zajęta.
04:01Mieszkał tam przecież cały dwór cesarski.
04:05Trzeba więc było poszukać lokum dla władców oraz ich świt
04:08i zastanowić się, kogo można wysiedlić z pałacu na czas kongresu.
04:16Cesarz Franciszek I Habsburg przyjął rosyjskiego cara Aleksandra
04:20i króla Prus Fryderyka Wilhelma III z wielką pompą i przepychem,
04:25choć później w obradach uczestniczył osobiście tylko Aleksander.
04:32Metternich chciał przywrócić równowagę sił w Europie w taki sposób,
04:38by to Austria, niczym władca marionetek, pociągała za sznurki,
04:42wygrywając Francuzów przeciw Rosjanom, Rosjan przeciw Brytyjczykom,
04:47Brytyjczyków przeciw Francuzom.
04:52Kongres to również historia niebywale inteligentnych kobiet,
04:57które nie mogły w pełni wykorzystać swoich zdolności.
05:00Realizowały swoje interesy polityczne i osobiste
05:09w bardzo ograniczony sposób.
05:14Trzy wpływowe damy dążyły do osiągnięcia własnych celów
05:18subtelnymi metodami.
05:20Katarzyna Bagration była niezależną, pewną siebie rosyjską księżną.
05:24Chciała przysłużyć się carowi również dlatego,
05:26że szukała zemsty na dawnym kochanku, metternichu.
05:28Wilhelmina Żagańska była bogata i znakomicie wykształcona.
05:41Prowadziła w Wiedniu ważny salon polityczny.
05:44Metternich był nią oczarowany.
05:47Cenił jej rady na równi z podszeptami swoich ministrów.
05:49Dorota, młodsza siostra Wilhelminy,
05:59towarzyszyła francuskiemu ministrowi spraw zagranicznych.
06:03Karolowi Maurycemu, księciu Talley-Rome.
06:06Był stryjem jej męża i od dawna decydował o polityce Europy.
06:11W Wiedniu Dorota debiutowała na scenie politycznej.
06:13Księżne żagańskie wywodziły się z Kurlandii nad Bałtykiem.
06:18Więzy pokrewieństwa łączyły je z Rosją, Prusami i Francją.
06:21Zamierzały wykorzystać rodzinne koneksje i swoich adoratorów.
06:24W świecie arystokracji wszyscy są ze sobą spokrewnieni, czują się rodziną.
06:39Nie dbają o handel, ani o zysk.
06:41O te wartości, które kojarzą się z burżuazą.
06:43Arystokracja to pewien styl, postawa, sposób bycia.
06:57Kongres Wiedeński to ostatnie wielkie zgromadzenie,
07:01na którym arystokracja rozstrzyga o pokoju i o podziale terytorialnym światem.
07:06Dwór Wiedeński zubożały po wojnach napoleońskich
07:08W rekordowym tempie nakazuje uszyć mundury dla swoich dygnitarzy,
07:12by pokazać się w całym swoim przepychu.
07:15Cesarz zamawia sto nowych karet.
07:17Każda jest warta tyle, ile dziś lukszysowa limuzyna.
07:21Dwór wprowadza system wspólnych przejazdów.
07:23Szacowni goście kongresu muszą okazać specjalny formularz zamówienia,
07:27by skorzystać z zielonych powozów cesarskich.
07:38Ten znakomity system czasem zawodził,
07:49bo dygnitarze królewscy nie zawsze byli zdyscyplinowani.
07:56Często wysyłali służbę po powóz,
07:58nie dbając o wypełnienie stosownego formularza.
08:03Służący lub sam dygnitarz oznajmiali,
08:05że potrzebują powozu,
08:06a stangret nie śmiał im odmówić.
08:11Zdarzało się więc, że brakowało pojazdów dla tych,
08:14którzy je zamówili, bo inni wchodzili im w paradę.
08:19Cesarski koniuszy udzielał wówczas surowej reprymendy dygnitarzowi i jego świcie,
08:25poznajmiając, że nie ma zgody na takie praktyki.
08:27Pouczano również stangretów, by nie usługiwali gościom,
08:30którzy nie wypełnili formularza zamówienia.
08:36Codziennie o 11.00 Metternich przerywał pracę w swoim gabinecie.
08:45Gents, kiedy wrócę,
08:49chciałbym podpisać notę powitalną dla delegacji francuskiej.
08:52i wymyśl coś odpowiedniego dla cala.
09:06Polegam na tobie.
09:08Minister spraw zagranicznych Austrii
09:16i siostrzyczki ladacznice z Kurlandii.
09:25Wilhelmina Żagańska, księżna kurlandzka.
09:29Metternich od lat cenił instynkt polityczny swojej kochanki.
09:32Wilhelminie odebrano córkę Uławę ze związku pozamałżeńskiego
09:37ze szwedzkim arystokratą.
09:39Księżna liczyła, że Metternich pomoże jej odzyskać dziecko.
09:43Wilhelmina miała powiązania z carem Rosji przez swoje posiadłości.
09:47Dzięki siostrze utrzymywała ścisłe kontakty z delegacją francuską.
10:02Dzień dobry, najukochańsza.
10:16Car wypytywał o mnie.
10:20I zjawiła się moja siostra.
10:22Taleron bardzo ją ceni.
10:26Słyszałem, że to dziecko wyrosło na bardzo powabną młodą damę.
10:31Ani się wasz.
10:32Wiem, jak bardzo cierpisz, Wilhelmino.
10:46Uczynię dla ciebie wszystko, co w mojej mocy.
10:52Dałeś mi słowo.
10:53Dla obojga to nie tylko romans.
11:03Tłem ich związku były twarde interesy geopolityczne.
11:06W przeciwległym skrzydle pałacu mieszkał największy wróg Wilhelminy.
11:22Katarzyna, księżna Bagration.
11:24Obie damy słynęły jako rywalki.
11:27Cały Wiedeń wiedział dlaczego.
11:29Kilka lat wcześniej Katarzyna była kochanką Metternicha.
11:32Urodziła mu córkę, po czym Metternich zakończył ten związek.
11:36Odtrącona kobieta mściła się, szpiegując dla cara.
11:39Muzyka
11:51W tej rywalizacji dochodziły do głosu osobiste animozie, co dodawało pikanterii całej sytuacji.
12:14Pobiedamy kupczyły informacjami, często przewrotnie, by dopiec w walce.
12:21Nie one jednak były przyczyną konfliktu.
12:29Dyplomaci zachowywali zimną krew.
12:33Wytrawni politycy bezwzględnie walczyli o interesy swoich państw.
12:39Na początku cztery zwycięskie mocarstwa – Austria, Rosja, Prusy i Anglia – same chciały rozwiązać wszystkie kwestie sporne, tworząc tak zwany Komitet Czterech.
12:58Metternich zamierzał przejść do historii jako architekt pokoju i podnieść prestiż osłabionej Austrii.
13:04Ważne, by zapobiec wojnie w Europie.
13:11Car Aleksander chciał wykorzystać zwycięstwo nad Napoleonem.
13:16Żądał za nie Polski, ku wielkiej irytacji Austriaków i Brytyjczyków.
13:20Chyba panowie rozumieją, że dobijamy tu targu.
13:25Lord Castlereagh.
13:30Zwycięstwo nad Francją ugruntowało pozycję Anglii jako największej potęgi morskiej.
13:35Londyn jednak niepokoił się o równowagę sił na kontynencie.
13:40Minister spraw zagranicznych Prus, książę Hardenberg, wspierał roszczenia terytorialne cara, ponieważ w zamian za poparcie Rosja obiecała Prusom Saksonię.
13:50Początkowo minister spraw zagranicznych Talleyrand nie brał udziału w obradach.
13:54Francja przegrała wojnę.
13:56Książę musiał najpierw odzyskać swoje prawo do negocjacji.
13:59Wtedy mógł dyskutować z innymi o pokoju i o Nowym Ładzie.
14:04Na kongresie Talleyrand brylozał. To wybitna osobowość.
14:13Dorównywał Metternichowi i Aleksandrowi. Nie ustępował im Castlereagh.
14:19Talleyrand to uosobienie oportunizmu.
14:24Castle Ray inteligentnie posługiwał się argumentem siły.
14:31Najlepszym dyplomatą był Metternich.
14:36Trudno jednak stwierdzić kto wodził Ray.
14:41Kongres był spotkaniem elity politycznej i dyplomatycznej całej Europy.
14:49Podczas wojen napoleońskich manewry wojskowe i polityczne tych gigantów wpływały na losy Europy.
14:59W sojuszu z Napoleonem lub przeciwko nie.
15:14Napoleon był, jak nazwał go Hegel, duchem świata.
15:18Rozumem na kong. Nie tylko żołnierzem, ale bogiem wojny.
15:25Prawdziwym geniuszem. Trzeba mu to przyznać.
15:28Napoleon zmodernizował sztukę wojenną.
15:32Myślał w sposób całkowicie oryginalny.
15:37Zakładał wojnę narodów.
15:40To było bardzo poważne zagrożenie.
15:44Geniusz militarny, którym niezmiennie się wykazywał, stał się swoistym symbolem.
15:50Kongres obradował w cieniu Napoleona.
15:53Bóg wojny był na nim obecny duchem, choć nie ciałem.
15:59W 1812 samozwańczy cesarz Francuzów poprowadził swoją największą w dziejach armię na Rosję.
16:09W bitwie nad Berezmą uległa ona niemal całkowitemu unicestwieniu.
16:21Kiedy wielka armia Napoleona poniosła klęskę w Rosji, Metternich objawił się jako samodzielny mąż stanu.
16:31Uznał, że Austria może teraz działać niezależnie i, antagonizując Francję i Rosję, umocnić swoje wpływy w Niemczech i w Europie Środkowej.
16:42Wówczas Wilhelmina pisała do niego niemal codziennie.
16:49Jej księstwo nadal okupowały wojska Napoleona, co pogłębiało jej nienawiść do francuskiego arywisty.
16:56Wilhelmina chciała mieć Metternicha po swojej stronie.
17:02W połowie 1813, kiedy trwały rozmowy z Napoleonem gotowym do zawarcia traktatu pokojowego podczas Kongresu w Pradze,
17:12Metternich bardzo chciał uniknąć wojny.
17:18Wilhelmina była wrogiem Francji i Napoleona.
17:23Widziała w nim siewce wartości liberalnej.
17:28Przekonała więc Metternicha do dalszej walki z Napoleonem i do rezygnacji z zawarcia pokoju za wszelką cenę w 1813.
17:40Potężni sprzymierzeńcy, Rosja, Austria, Prusy i Anglia, zadali w końcu cios Napoleonowi w bitwie narodów pod Lipskiem.
17:50Siłami sprzymierzeńców dowodził austriacki feldmarszałek, książę Schwarzenberg.
17:55Mój przodek pokonał Napoleona, bo widział w nim geniusza.
18:07Kilka dni przed bitwą pisał do żony.
18:13Przygotowałem się jak najlepiej, zakładając, że sam geniusz Napoleona jest wart dziesięciotysięcznej armii.
18:23Wszyscy rozumieli zagrożenie wynikające z faktu, że Napoleon dążył do skupienia całej władzy w swoim ręku i utworzenia Cesarstwa Europy Środkowej.
18:34Dlatego udało się doprowadzić do zgody i do sukcesu obrad w Wiedniu.
18:40Mimo jednostkowych konfliktów i różnic interesów, wszystkie mocarstwa pragnęły pokoju.
18:49Wojna trwała 22 lata. Skarbce świeciły pustkami.
18:53Nikt nie chciał już wojny.
18:55Wszyscy marzyli o stabilizacji.
18:57Niech powstanie Europa Mocarstw, ale niech żadne z nich nie ma przewagi nad pozostałymi.
19:02A więc równowaga sił?
19:05Kongres trwał tak długo, ponieważ każdy jego uczestnik pojmował ją inaczej.
19:09Znów pan nie rozumie? Rozumiem aż za dobrze.
19:13Była jednak kwestia, która budziła ożywiony spory.
19:16Nie będę paktował w sprawie Polski. Proszę o wybaczenie, nie dosłyszałem.
19:20Polska nie podlega dyskusji.
19:22Przecież po to tu jesteśmy, by paktować.
19:24A wasza cesarska mość odmawia dyskusji o Polsce.
19:27Musimy o niej dyskutować.
19:29Rozmawiamy wyłącznie o Polsce.
19:31Póki nie wyjaśnimy tej kwestii, nie będziemy dalej obradować.
19:34Nikt nie wątpi w pańskie osiągnięcia.
19:36Okiełznał pan to monstrum Napoleona, ale musimy postawić sprawę jasno.
19:41Po to tu jesteśmy.
19:43Aleksander uważa, że uczestnicy kongresu nie doceniają poświęcenia Rosji dla sprawy pokoju w Europie,
19:51dla restauracji burbonów i odzyskania pozycji mocarstwa przez Austrię.
19:56Zamiast okazać mu wdzięczność, traktują go podejrzliwie.
20:07Tę kwestię rozstrzygniemy tylko my, mocarstwa sprzymierzone.
20:15O jakim przymierzu tu mowa?
20:17Francuski minister spraw zagranicznych nie uczestniczył dotąd w obradach.
20:23Trafnie wybrał moment wkroczenia na scenę.
20:26Ogłoszono pokój.
20:28Nie ma już sprzymierzeńców.
20:31Panie, przecenia pan swoje możliwości.
20:34Przed 1812 Talleyrand starał się uzyskać od Rosjan sowite wynagrodzenie w zamian za informacje.
20:53Głęboki cynizm Aleksandra wobec pobudek Francuza wydawał się więc uzasadniony.
20:58Przecież Talleyrand to były rewolucjonista, który służył najpierw Republice, potem Bonapartem.
21:05Kiedy zjawił się na kongresie jako rzecznik praworządności, Aleksander całkiem słusznie uznał to za działanie czysto taktyczne.
21:14Wiedeńskie Towarzystwo unikało Talleyranda.
21:17Dorota musiała działać.
21:19Talleyrand słusznie zakładał, że nikt jej się nie oprze.
21:21Nie znam mądrzejszego mężczyzny ani kobiety.
21:39Jej wybitny umysł będzie mi wielką pomocą.
21:47Jest taka piękna.
21:51Cudownym zbiegiem okoliczności jej siostra Wilhelmina była kochanką Metternicha.
22:01Udało mi się zjednać Wilhelminę.
22:04Na szczęście.
22:08Jesteś cudowna.
22:10Przeczytam ci co Metternich napisał do mojej siostry.
22:13Zapraszam Dorotę i niech nie wątpi, że zapraszam również pana Talleyranda.
22:18Nie wątpię, że m. Talleyrand również jest zaproszony.
22:23Très bien.
22:25Znakomicie.
22:26Zakładamy, że kobiety odgrywały wówczas istotną rolę w życiu towarzyskim, stanowiącym nieodzowny element życia politycznego.
22:36Kiedy jednak rozważymy fakty historyczne, zrozumiemy, że mimo wszelkich obaw, które wiązały się z ich działaniem, także w życiu politycznym uczestniczyły na równi z mężczyznami.
22:51To jest tak, jak mężczyznami.
22:55Torując Metternichowi drogę na wiedeńskie salony, Dorota działała na korzyść Francuzów.
23:00W czasach kongresu uroczystości służyły nie tylko rozrywce, były niezbędnym instrumentem politycznym.
23:06Obecnie ministrowie urządzają konferencje prasowe.
23:13Wówczas minister wydawał głośne bale, na których szerzyły się wieści.
23:19Nie było konferencji prasowych, nie było mediów.
23:23Dziś pokazują wydarzenie w telewizji i wie o nim cały świat.
23:28W czasach kongresu trzeba było organizować przyjęcia i inne rozrywki, by zdobywać i rozpowszechniać informacje.
23:41Kongres tańczył.
23:43Będzie się o tym pamiętać nawet po 200 latach.
23:46Kroki taneczne i polityczne.
23:49Wśród arystokracji życie prywatne i oficjalne nadal stanowiło jedność.
23:53U boku męża Maria Eleonora Metternich witała gości.
24:10Taktownie ignorowała niezliczone romansy ministra, nawet te najdłuższe, jak z Wilhelminą, księżną żagańską.
24:17Księżna nie była metresą Metternicha.
24:26To całkiem błędne przekonanie.
24:29Była jego przyjaciółką.
24:31Była od niego całkowicie niezależna finansowo.
24:38Dawała mu odczuć, że nie jest jego własnością.
24:41Nie narzekała na brak adoratorów.
24:42Metternich musiał ciągle zdobywać ją na nowo, wspierając jej cele polityczne i prywatne.
24:48To dla nas zadziwiające, bo był to mały światek, w którym wszyscy się znali.
25:13Połowa z nich to krewni lub kochankowie.
25:21Bardzo często znali się od dziecka.
25:24Zdarzało się, że obecna kochanka była córką dawnej kochanki.
25:28To ścisłe, kazirodcze więzi, co dodatkowo je komplikował.
25:37Istny koszmar, bo nagle wszyscy znaleźli się w jednym, niewielkim mieście.
25:41W Wiedniu.
25:48Ważnym elementem kongresu były kontakty jego uczestników poza salą obrad.
25:55Dziś życie towarzyskie to również istotna część konferencji ONZ i spotkań w Davos.
26:15Wiele politycznych układów i decyzji rodzi się w przestrzeni społecznej, w kawiarni lub w barze.
26:27Car zachowuje się jak drugi Napoleon.
26:32A Hardenberg jak jego niewolnik.
26:38Saksonia, mój panie.
26:42Castle Ray nie chciał umocnienia ani Rosji, ani Prus.
26:45Taka strategia służyła Talley Roundowi.
26:49Gdyby Polska przypadła Rosji, Prusy otrzymałyby w nagrodę Królestwo Saksonii.
26:54Osłabiłoby to Austrię i zdecydowanie zakłóciło równowagę sił.
26:58Metternich nie mógł do tego dopuścić.
27:10Wilhelmina rozumiała zagrożenie.
27:12Próbowała mediacji.
27:22Proszę za nadto nie prowokować cara.
27:25Nie zawaha się przed wojną.
27:28Ależ moja droga.
27:42Drogi Metternicha i Wilhelminy się rozeszły. Te polityczne i te prywatne.
27:54Udało ci się coś wskurać?
27:57Czy moja córeczka przyjedzie?
28:00Dlaczego mnie unikasz?
28:03Tęsknię.
28:04Ja ciebie unikam?
28:07To ty mnie odtrącasz.
28:09To bardzo trudne.
28:13A więc muszę błagać cara.
28:17Wilhelmina wykorzystuje fakt, że car i Metternich się nie znoszą, oficjalnie i prywatnie.
28:22Car poprosił Bagration, by wydała przyjęcie w wieczór balu, tylko po to by uniknąć wizyty u Metternicha.
28:33Car i jego kochanka czerpali więc liczne korzyści z tego związku.
28:38Ona zbierała informacje dla cara i wykorzystywała ich związek, by zrealizować własne cele polityczne i zemścić się na Metternichu.
28:45Granica między polityką o życiem prywatnym ulegała zatarciu.
28:52Kto z kim świętuje? Kto się z kim układa?
28:54Podczas Kongresu Wiedeńskiego obie kwestie są równie ważne.
29:09Katarina.
29:15Księżna Bagration jest krewną Katarzyny Wielkiej, a zatem kuzynką cara Aleksandra.
29:33Chyba nie jesteś zmęczona.
29:36Wypijmy za ten cudowny wieczór.
29:43Katarzyna zapraszała do siebie każdego, kto mógł się przydać Aleksandrowi.
29:48Nie trzeba dodawać, że każdy gość miał w tym własny cel.
29:53To był udany wieczór.
30:02Oczywiście.
30:03Na zdrowie.
30:04Na zdrowie.
30:06Jesteś wspaniałą panią domu. Dziękuję.
30:18Zatańcz dla mnie.
30:19Aleksander to skomplikowana osobowość.
30:34Pełna sprzeczności.
30:36Znakomity aktor.
30:37Jego wypowiedzi i reakcje emocjonalne trzeba traktować z przymrużeniem oka.
30:46Często traktował je jak grę.
30:49Aleksander chciał wszystkich umieść, oczarować.
30:56Zwłaszcza kobiety, ale i mężczyzn.
30:59To jego arsenal.
31:01Broń rosyjskiego cara, którego ojca i dziadka powalono i zamordowano.
31:07Car dostaje wszystko, czego pragnie.
31:27To prawdziwy mężczyzna.
31:30Gardzi Metternichem.
31:32Mówi, że w jego żyłach płynie rybia krew.
31:37Żałosna urzędniczyna.
31:39Dziś ja.
31:41Jutro Wilhelmina.
31:43Pojutrze.
31:44Kto wie.
31:45On kocha tylko siebie.
31:47Ale zajdę mu za skórę.
31:51Umiem schlebiać jego próżności.
31:55Czar chce, bym uwiodła Metternicha.
32:05To nie mała przysługa.
32:10O związku cara i Bagration krążyło wiele kongresowych opowieści.
32:23Szpiece austriaccy często donosili, że car u niej bywa.
32:29Notowali, jak długo tam zabawił.
32:32Bagration była piękną kobietą.
32:35Nawet dziś piękna kobieta, która jest również zwierzęciem politycznym, budzi zainteresowanie głównie z racji swojej urody.
32:43Bagration miała więc złą prasę z tego właśnie powodu.
32:51Wszyscy szpiegują.
32:53To dochodowy interes dla bystrej pokojówki.
32:56Tak szerzą się najśmielsze plotki.
32:58Czy Bagration romansuje z Metternichem?
33:00Czy Wilhelmina spotyka się z carem?
33:03Witaj, moja droga.
33:14Mam smakowite plotki.
33:16A mianowicie...
33:18Katarzyna mi powiedziała, że car poprosił ją, by uwiodła Metternicha.
33:24Ile to warte?
33:28Dziękuję, moja droga. To ja dziękuję. Do następnego spotkania.
33:39To zrozumiałe, że wszyscy wszystkich nieustannie szpiegowali.
33:46Chcieli przeniknąć zamiary, manewry i wielkie intrygi strony przeciwnej.
33:52i wielkie koncepcjonych ze sobą przeciwnej przeciwnej.
34:01Stajna policja donosiła o wszystkim Metternichowi, co mu nie pomogło, choć stanowi materiał na dobrą powieść.
34:17Miał powód do jeszcze większego gniewu, bo dowiadywał się, że jego kochanka ma mnóstwo innych romansów i bardzo się denerwował.
34:26Na tym polegał cały dramat.
34:29Ale to jest...
34:31To dodaje na cały...
34:33To dodaje na cały dramę, oczywiście, tego biznesu.
34:42Raporty szpiegów szczelnie wypełniają półki archiwów cesarskich.
34:47Przydać się mogły nawet pozornie błahe informacje.
34:50Metternich polegał na tajnej policji również w okresie swoich późniejszych rządów, aż do rewolucji 1848 roku.
34:59Oczywiście przyczyną powstania takiego państwa policyjnego był lęk przed rewolucją, przed ideami wywrotowymi, które mogły znów zagrozić państwu.
35:09Chcąc zapobiec rozwojowi takich idei, Metternich organizował również parady wojskowe.
35:16Demonstrował potęgę odrodzonego porządku feudalnego.
35:20Było jednak zagrożenie, którego kongres nie dostrzegał i nie rozumiem, ponieważ jego uczestnicy przyszli na świat jeszcze w XVIII wieku.
35:43To potęga ruchów narodowych i dążenie do demokracji.
35:50Zima 1814-1815.
35:53Zimą w obradach zaznaczył się impas.
35:57Bal, teatr, koncerty, a nawet średniowieczne turnieje nie były w stanie przysłonić faktu, że palące kwestie pozostawały nierozwiązane, a koszty kongresu niebotycznie rosły.
36:08Nawet Katarzyna i Wilhelmina boleśnie odczuwały skutki prowadzenia swoich salonów.
36:13Dość tego.
36:15Słusznie.
36:16Nie można winić kobiet za konflikt Metternicha z carem i nieporozumienia między innymi delegatami.
36:27Rozwiązywanie problemów politycznych było zadaniem mężczyzn.
36:32Obie damy często pisały o tym, że brak kompetencji i niezdolność mężczyzn do podejmowania decyzji budzi ich od razu.
36:41Sylwester 1814 roku.
36:43Metternich napisał do Wilhelminy, że chciałby spędzić z nią Sylwestra.
36:48Księżna jednak zaprosiła innych gości do swojego salonu.
37:00O północy pojawił się nieoczekiwany przybysz.
37:06Pokój ludom Europy.
37:13Tobie Wilhelmino.
37:18I Rosji.
37:20Wasza cesarska mość.
37:23Metternich nie pomógł Wilhelminie w odzyskaniu córki, więc postanowiła zwrócić się do cara.
37:28Konkres wiedeński to najbardziej malowniczy bal dawnych przedstawicieli władzy, świata arystokracji, dynastii, dyplomacji.
37:34Konkres wiedeński to najbardziej malowniczy bal dawnych przedstawicieli władzy, świata arystokracji, dynastii, dyplomacji.
37:48Przez wiele miesięcy te elity zmieniały Europę.
37:52Ich świat przetrwał do 1914 roku.
37:59Ludzie, którzy rządzili w 1914 byli potomkami władców z 1814 roku.
38:06Czasem to dyrekkie nieruchomości ludzi, którzy rządzili w 1814 roku.
38:11Styczeń 1815
38:13Pod koniec stycznia 1815 roku w wiedeńskiej katedrze św. Stefana odprawiono nabożeństwo żałobne za króla Ludwika XVI, straconego przez francuskich rewolucjonistów.
38:28Talleyrand był wówczas po stronie oprawców.
38:30Teraz z jego inicjatywy odbyła się msza za Bourbona.
38:38Przybyli na nią wszyscy suwereni, wszyscy uczestnicy kongresu i wielcy Niemiec.
38:44To było piękne, królewskie, a przy tym straszne widowisko.
38:51Wyrafinowane posunięcie.
38:53Talleyrand zdjął z siebie odium mordercy króla.
38:57Odniósł również sukces w polityce zagranicznej.
39:00Francja przystąpiła do obrad jako piąte mocarstwo.
39:04Ludwik XVIII mógł być zadowolony z ministra, który wyniósł go na tron po upadku Napoleona.
39:13Talleyrand był delegatem pokonanej Francji, ale udał mu się znakomity manewr.
39:27Podczas kongresu wiedeńskiego uczynił z Francji pełnoprawnego uczestnika rozmów.
39:31Monarchowie i ich ministrowie wykazali się mądrością.
39:38Za zasługę należy im poczytać to, że nie dążyli do upokorzenia Francji.
39:43Tej mądrej powściągliwości zabrakło później w historii.
39:56Podczas kongresu wiedeńskiego ożyły feudalne tradycje doby baroku, takie jak królewskie kuligi.
40:02Dwór sięgnął głęboko do niemal pustej kieszeni, by zamówić 33 pary wspaniałych sań.
40:10Ten dodatkowy wydatek się opłacił, posłużył realizacji licznych celów dyplomatycznych.
40:14Car Rosji był jednym z najważniejszych gości.
40:23Nie tylko z uwagi na swoją pozycję.
40:28Uważano go za najprzystojniejszego uczestnika kongresu.
40:33Nie szczędził swoich łaszk licznym damom wiedeńskiego dworu i odgrywał szczególną rolę w życiu towarzyskim.
40:39Poproszono go, by dokonał inspekcji sań zamówionych na kulig.
40:45Był nimi zachwycony.
40:47Napisał nawet do swoich sióstr, że jeszcze nigdy nie widział równie pięknych.
40:52Nawet w Rosji takich nie było, choć często podróżowano tam saniami.
41:04Kulig rozpoczął się w środku miasta, a zakończył w Szymbruje.
41:07W najokazalszych saniach car zasiadł tuż za cesarzem Franciszkiem.
41:13A jeszcze jesienią sprawa Polski poróżniła ich tak, że niemal doszło do wojny.
41:17Aleksander miał wybór.
41:20Mógł układać się o Polskę z Austriakami, Francuzami i Brytyjczykami lub ruszyć do walki.
41:27Byłby to nieroztropny krok z uwagi na olbrzymie obciążenia finansowe i zniszczenia w Rosji w latach 1811-1814.
41:37Gospodarka rosyjska nie wytrzymałaby wojny.
41:42Czy jej chciał?
41:46Czy kwestie sporne były tak ważne, by ją ryzykować?
41:56Cesarz i car się pogodzili. Wilhelmina ponownie użyła swoich wpływów.
42:01Marzec 1815 roku. Sypialnia Metternicha. Godzina czwarta rano.
42:13Metternich pocieszał się po stracie Wilhelminy, kiedy nadeszła niespodziewana wiadomość.
42:31Napoleon.
42:59Napoleon.
43:02Gęc!
43:06Napoleon uciekł z Elby, wylądował na francuskim wybrzeżu i ruszył na Paryż ze swoją armią.
43:12Potężny kryzys pogodził wszystkich uczestników kongresu.
43:19Negocjacje były bardzo skomplikowane.
43:22I dopiero w 1815, kiedy ten symboliczny, metaforyczny duch znów stał się ciałem,
43:28obrady gwałtownie przyspieszyły i bardzo szybko znaleziono rozwiązania palących kwestii.
43:34My, Franciszek I, z Bożej łaski Cesarz Austrii, Król Jerozolim, Węgier, Czech,
43:47Dalmacji, Chorwacji, Slawonii, Galicji, Lodomerii, Arcyksiąże Austrii, Książe Lotaryngi, Styrii, Karyntii, Karnioli, Górnego i Dolnego Śląska, Oświęcimia, Zatoru, Cieszyna, Friuli, Wielki Książe Siedmiogrodu, Margrabia Moraw, etc.
44:07Potęgi europejskie wiedziały, że potrzebują traktatu pokojowego, by się zjednoczyć i pokonać Napoleona raz na zawsze.
44:19Dochodzą do porozumienia, wspartego traktatem o przymierzu wojskowym.
44:25Rosja, Prusy, Austria i Anglia gwarantują, że w przypadku pogwałcenia postanowień kongresu przez Francję, zjednoczą się przeciwko niej.
44:36Gdyby postąpili tak sprzymierzeńcy, którzy podpisali traktat wersalski,
44:42gdyby Amerykanie i Brytyjczycy połączyli się z Francją i zagwarantowali dotrzymanie jego postanowień,
44:48zapewne nie byłoby II wojny światowej.
44:51Czerwiec 1815 roku.
44:54Mobilizacja w Europie. Kontynent czeka bitwa rozstrzygająca o jego losach.
45:04Dziewięć dni przed ostateczną klęską Napoleona pod Waterloo,
45:089 czerwca 1815 roku w Wiedniu zapadły ostateczne postanowienia.
45:14W polityce wewnętrznej celem kongresu było przywrócenie arystokratycznego ładu.
45:18Czasu jednak nie można było cofnąć ani stłumić dążenia do swobód obywatelskich.
45:23W sferze polityki zagranicznej jednak kongres był proroczy.
45:26W mojej ocenie był bardzo udany.
45:39Porozumienie, które osiągnęli jego uczestnicy przetrwało 100 lat.
45:44Konflikty były bardzo poważne, ale w sferze stosunków dyplomatycznych wypracowano nowe wzory postępowania.
45:51To imponujące.
45:55Przekonanie, że nic istotnego się nie wydarzyło, wszyscy tylko tańczyli i dobrze się bawili, jest nieuzasadnione.
46:02Na tle konferencji w Wersalu, kongres wiedeński prezentuje się bardzo dobrze.
46:07Główni gracze zaprowadzili nowy porządek w podzielonej i zniszczonej Europie.
46:15Zapewnili jej pokój.
46:17Uznali, że w przyszłości konflikty międzynarodowe należy rozwiązywać w drodze negocjacji, nie na polu walki.
46:22Za ten nowy ład zapłaciła Polska.
46:27Prusy, Austria i Rosja się umocniły.
46:29Uczyniły to jednak o wiele mądrzej niż wiele późniejszych rządów.
46:33Takie myślenie perspektywiczne pojawiło się później w historii dopiero po II wojnie światowej wraz z powstaniem Unii Europejskiej.
46:40Wielkim osiągnięciem kongresu było szczere dążenie do równowagi sił w Europie i szybkie przywrócenie Francji pozycji równoprawnego partnera.
46:58To bardzo ważna i ogromna różnica w stosunku do tego, co wydarzyło się w 1918 w Wersalu i w Saint-Germain, gdzie zasiano ziarna II, jeszcze straszliwszego konfliktu światowego.
47:15Kongres wiedeński nie popełnił tego zasadniczego błędu.
47:28Nie chcę, by moje dokumenty trafiły w niepowołane ręce.
47:40Księżna Dorota odniosła osobisty sukces.
47:43U boku Talleyranda prowadziła fascynujące życie polityczne, choć wkrótce kobietom ograniczono dostęp do tej sfery i nie miała już możliwości bezpośredniego wpływu na wydarzenia tej rangi.
47:54Katarzyna musiała zastawić biżuterię, by pokryć koszty swojej kongresowej działalności.
48:03Wkrótce jednak otworzyła nowy salon w Paryżu.
48:06Wilhelmina Żagańska, choć skutecznie pośredniczyła między Metternichem a carem, nie zrealizowała swojego największego marzenia o zdobyciu urzędu ministra i nigdy już nie zobaczyła córki.
48:24Kiedy kongres ustanawiał nowe zasady dyplomacji, pytanie o udział kobiet w tej grze było oczywiste.
48:42W przyszłości ich rolę znacznie ograniczona.
48:45W XIX wieku sfery prywatna i publiczna coraz bardziej się od siebie oddalały.
48:50Dopiero w XX wieku kobiety odzyskały swoje miejsce w polityce.
49:00Podczas kongresu wiedeńskiego na krótko przypadło ono mądrym i dyskretnym damom.
49:05Wilhelminie Żagańskiej, Katarzynie Bagration i Dorocie Talejron.
49:09Opracowanie Telewizja Polski.
49:39Tekst Dorota Gostyńska czytał Baweł Strażewski.