Şirin Payzın sordu, National Defence University ve Johns Hopkins SAIS'tan Prof. Dr. Ömer Taşpınar yanıtladı.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Merhaba, bugün konuğum Ömer Taşpınar. Ömer Taşpınar'ı yayınlarımızdan biliyorsunuz zaten. Kendisi Ulusal Savunma Üniversitesi, Washington merkezli profesörlerinden ama onu gazete yazılarından ve birlikte yaptığımız YouTube yayınlarından da çok yakinen biliyorsunuz.
00:23Aynı zamanda kitapları da var ve Batı, Orta Doğu'yla ilgili neleri yanlış anladı ya da anlamaya devam ediyor kitabı. Dönüp dönüp okuduğumuz bir kitap ve gerçekten bir referans kitabı.
00:37Bugün, bu arada hoş geldiniz Ömer Taşpınar. Bugün biraz aslında bu kitabınızın başlığına da uygun. Hala Orta Doğu'da yanlış anlamaya devam ediyorum bu soruyu soracağım ama esastır tabii Türkiye özeline bakmak istiyorum.
00:56Çünkü Türkiye'de çok ciddi gelişmeler var ve Washington Trump iktidarı ya da Trump iktidarının dışında kalanlar, gerek Cumhuriyetçi Parti, gerek askerler, Amerika'daki askeri çevreler ve tabii ki demokratlar, yani Amerika'daki dış politika yapıcılar nasıl bakıyorlar merak ediyoruz.
01:23Çünkü biraz içimize kapandık. Şimdi şöyle başlayalım isterseniz. En önemli meselelerimizden bir tanesi tabii ki Ekrem İmamoğlu'nun ve de birçok bürokratın, aynı şekilde belediye başkanlarının cezaevinde olması ve operasyonlar da devam ediyor.
01:41Ve bu operasyonlar sırasında da gerekli olan hiçbir yeterli kanıtı bulamamış gibi görünüyorlar.
01:50Yoraltiren sorulardan bunu anlıyoruz ve kamuoyu da ciddi ciddi ciddi zaten pek inanmamış görünüyordu ama şimdi elimizdeki araştırmalar gösteriyor ki bu operasyonlar Türkiye kamuoyunu ikna inemedi.
02:04Ama aynı Türkiye kamuoyunun bir fikri daha var. O da eğer Trump iktidarı Erdoğan'ın arkasında durmasa ve Suriye nedeniyle bu kadar destek vermese aslında Erdoğan bu operasyonu Ekrem İmamoğlu'na ve diğer isimlere karşı bu kadar kolay yapamazdı.
02:21Önce buradan başlayalım isterseniz. Gerçekten oradan bakıldığında siz bunu böyle mi değerlendiriyorsunuz? Böyle düşünenlere ne dersiniz?
02:30Evet kısa cevap böyle düşünmüyorum. Çünkü bir düşünce egzersizi yapalım. Burada iktidarda Biden olsaydı, demokratlar olsaydı acaba Recep Tayyip Erdoğan bu tür derinleştiren Türkiye'yi otoriterlik açısından adımlar atabilir miydi?
02:51Yani Biden iktidarda olsaydı veya Obama iktidarı döneminde olsaydı acaba mesela işte İstanbul belediye başkanını siyasi nedenlerle hapishaneye yollamak, siyaset dışı bırakmak gibi bir konuda tereddüt eder miydi?
03:13Buna benim verdiğim cevap hayır. Çünkü Biden yönetimi böyle bir şey olduğunda Türkiye'de zaten Erdoğan'la bir stratejik diyalog içinde olan Erdoğan'ı Beyaz Saray'a davet eden, Türkiye'ye çok önem veren, Türkiye'nin Orta Doğu'daki stratejik pozisyonlarına çok önem veren bir yönetim değildi.
03:34Ve bana göre kınamak dışında Biden yönetimi bir şey yapamazdı Türkiye'deki gelişmeleri. Yani Amerika'nın Türkiye'nin otoriter gidişatına müdahale etmesi, Türkiye'yi daha demokratik bir hale getirecek bir vizyonu ve daha önemlisi kudreti yok.
03:55Erdoğan üzerinde böyle bir etkisi olabilecek bir Amerika, Türkiye'de bazı komplo teorilerinin veya Amerika'nın gücünü fazlasıyla abartan kişilerin gözünde böyle bir Amerika var.
04:10Amerika birçok otoriter gidişat içinde olan ülkeye Biden döneminde fazla müdahalede bulunamadı.
04:18Mısır'ı ele alalım, Mısır'daki gidişatı.
04:20Oraya bir şey yapabildi mi Biden?
04:24Yani Mısır'da Türkiye'dekinden çok daha derin bir otoriter sistem var.
04:30Seçimler bütünüyle kozmetik.
04:32Ve bu konuda nasıl adımlar atabildi Biden yönetimi?
04:36Daha önce darbe olduğunda Mısır'da, Obama döneminde Obama darbeye darbe diyebildi mi Mısır'da mesela?
04:42Diyemedi.
04:43Niye? Çünkü ülkeler sonuçta real politik dediğimiz kendi ulusal çıkarlarını ön plana alarak hareket ediyorlar ve bir ülkeyle ilişkilerinde Amerika başta olmak üzere o ülkeyle ulusal çıkarlarına, stratejik çıkarlarına bakarak hareket ediyor Amerika.
05:02Trump yönetiminden bir icazet aldı mı Erdoğan? Trump yönetiminin varlığı Erdoğan'ın elini güçlendiriyor mu?
05:12Olabilir, güçlendiriyor ama icazet almasına gerek yok.
05:16Ve ben kesinlikle inanmıyorum burada bir telefon konuşmasında Trump'ın.
05:20Evet sen bu belediye başkanını hapse atabilirsin, biz de hiçbir şey demeyiz, benden sana yeşil ışık diyeceğini.
05:29Böyle bir konuşma aralarında geçmedi.
05:32Fakat Amerika'da ciddi bir kutuplaşma var ve demokratlar Trump'ı dünyadaki otoriter gidişata ve dünyadaki otoriterlere özellikle de Putin'e yakın olmakla suçluyorlar.
05:45Dolayısıyla bir demokrat senatör, önemli de bir senatör Chris Murphy çıktı dedi ki Trump bütün dünyadaki diktatörlerle arkadaş, ahbap, onların yaptığı hiçbir şeye hayır demiyor.
06:00Türkiye'deki gidişat konusunda da Trump'ı suçladı biraz.
06:04Ama bu demek değil ki Trump nedeniyle Türkiye bu hale geldi veya Erdoğan icazet aldı, yeşil ışık aldı.
06:11Bana göre Erdoğan bir beka sorunu yaşıyor şu anda Türkiye'de.
06:16Yani Erdoğan için İmamoğlu'nun siyasetten men edilmesi kendisinin iktidarda kalmasını sağlayacak bir gelişmedir.
06:24Bu kadar elzem, bu kadar önemli, hayati, kendisi için beka meselesi olan bir konuda Amerika'dan gelecek potansiyel demokrat bir yönetimden bazı kınamaları hala almazdı.
06:41Avrupa Birliği'nden bile almaz ki Avrupa Birliği'nin Türkiye üzerinde ekonomik olarak Amerika'ya oranla daha fazla etkisi var.
06:48Yani Avrupa Birliği Türkiye'nin daha fazla ticaret yaptığı, nihayetinde bazı Avrupa'daki uluslararası kurumlara üye olduğu, hala kağıt üzerinde bile olsa Türkiye'nin üyelik hedefinden vazgeçmediği ve savunma projelerinde de Türkiye'nin yer almak istediği bir yer.
07:09Bütün bunlara rağmen Erdoğan, ya Avrupa ne der acaba diyerek bir çekince de bulundu mu?
07:16Yani İmamoğlu konusunda bulunmadı.
07:19Kendi bildiğini yaptı.
07:21Dolayısıyla benim okumam, benim Washington'dan görebildiğim bir real politik, ulusal çıkarlar ve uluslararası ilişkilerde ülkelerin çıkarlarını ön plana alan bir paradigmadan baktığımda,
07:33Türkiye'deki gidişatı Amerika'daki iktidara endeksli olarak okumak mantıklı gelmiyor.
07:43Amerika'dan bağımsız olarak adım atabilen, otoriterliğini derinleştirebilen bir Türkiye var.
07:49Bunun belirli bedelleri olur. Belirli bedelleri olur. Medya ile ilişkiler de olur. Kongre ile ilişkiler de olur.
07:57New York Times'de hafta sonu sert bir yazı çıktı Türkiye ile ilgili. Kongreden zaten Türkiye'ye karşı sert tepkiler gelişiyor.
08:06Özellikle demokratlardan. Türkiye'nin lobi işleri biraz zorlaşabilir. Türkiye'nin zaten otoriter olan imajı daha da derinleşir.
08:14Ama ben şöyle bağlayayım. Zaten Amerika'da ve Batı'da birçok analistin, medya kuruluşunun, think tank'in gözünde Türkiye'deki seçimler çok iktidarı değiştirebilecek seçimler değil.
08:31Bir süreden beri Türkiye'deki seçimlerin ne tam olarak serbest ne de Türkiye'deki seçimlerin adil olduğu konusunda bir konsensus var.
08:44Yani bu ülkede Erdoğan ne yapar eder? Bu kosmetik seçimleri kazanır.
08:49Rakibini ya bir şekilde marjinalize eder ya basını ülkedeki hegemonik yapısını kullanarak iktidarını perçinleştirir.
09:00Dolayısıyla kolay kolay Erdoğan tipi bir otoriter figür. Ülkede neredeyse 25 yıldan beri iktidarda olan bir figür.
09:08Böyle kolay kolay seçimde gitmez yönünde bir algı var.
09:13Dolayısıyla Batı da çok şaşırmıyor Erdoğan'ın bu tür adımlar atmasına bence.
09:18Kanıksamış durumda.
09:19Batı'yı şaşırtan şey halkın tepkisi.
09:22Türkiye'de hala ciddi rakamların meydanlara toplanabilmesi.
09:30Bu asıl şaşırtıcı.
09:32Yani Türkiye'de Rusya'da görmeye alışkın olmadıkları, Mısır'da görmeye alışkın olmadıkları bazı görüntüler ortaya çıkabiliyor.
09:42Hele hele Türkiye'de bundan sonraki dönemde daha ciddi bir toplumsal tepki doğarsa,
09:49yani sadece Çağlayan Meydanı değil, sadece Anadolu'da bazı CHP mitingleri değil ama Taksim Meydanı'na mesela
10:011 Mayıs'ta veya sonrasında hem İmamoğlu'nun hem de Demirtaş'ın bütün siyasi suçluların serbest bırakılması için
10:14100 binler akarsa ve bu 100 binler biz burada kalıyoruz, yani biz bir yere gitmiyoruz,
10:22İmamoğlu serbest bırakılmadıkça biz bu meydandayız derse o zaman asıl dünya şaşırır Türkiye'deki gidişata.
10:30Ve buna benzer gelişmeler olduğunda zaten bu dünya basınının gündemine geldi.
10:37Yani Türkiye'de gençlerin yaptığı gösteriler, o yaratıcı sloganlar, halkın tepkisi not edildi.
10:46Bu da gösterdi ki Türkiye'de bir otoriter sistem olmasına rağmen halk tepki gösteriyor.
10:51O kayda alındı ve bundan da asıl korkan tabii ki hükümet.
10:56Çünkü bu tür bir toplumsal tepki derinleşirse, grevlerle derinleşirse, sendikalarla derinleşirse, öğrencilerle derinleşirse,
11:05buna tabii ki piyasalar ve Türkiye'nin borçlanma kapasitesini belirleyen işte o bonolar, Türkiye'nin deviz dengeleri oynar.
11:16Türkiye'nin ekonomisi çok kığıldan bir ekonomi ve bu tür piyasaları zorlayacak siyasi gelişmelere karşı güçlü bir ekonomisi yok Türkiye'nin.
11:30Bunlar Batı tarafından takip edilen gelişmeler.
11:33Gerçi orada Türkiye'nin ezber bozduğu şeyler tabii ki gençlerin tepkisi oldu ama yerel seçimler de zannediyorum ezber bozdu.
11:43Yani Cumhurbaşkanlığı seçimleri ya da parlamento seçimleri için gerçekten söyleyebiliriz.
11:52Hakikaten iktidar ne yaptı yaptı.
11:54İşte bence orada iktidar kadar muhalefetin de suçu vardı.
11:58Altılı Masa projesi çöktü.
12:00Meğer hiç dolduruz bir şey konuşmamışlar.
12:02Meğerse aslında öyle bir masa mevcut değilmiş ve sandıklarda etkili olamadılar.
12:07Bir takım güvenlik önlemleri konusunda etkili olmadılar vesaire.
12:11Oralarda öyle ama baktığımız zaman yerel seçimlerde gerçekten CHP'nin adaylarının aldığı başarı hayli ilginç bir başarıydı ve önemli bir başarıydı.
12:24Zaten bugün bedelinde ödüyorlar gibi görüyoruz.
12:26Gerek kayyumlar atınarak gerekse işte tutuklamalar ve gözaltılarla.
12:30Şimdi oradan tabii ben yine yerel...
12:33Bir şunu söyleyeyim isminle şirin.
12:362019'daki başarı da önemliydi.
12:40Yani bu İmamoğlu'nun birinci zaferi değildi.
12:442023'deki belediye seçimlerinde CHP birinci parti çıktı.
12:50Bu tabii ki Batı tarafından not edildi.
12:54Fakat Batı'nın asıl önemsediği seçim bir önceki yıldır.
12:58Yani 2023 seçimiydi.
13:002024 değil.
13:012023'deki başkanlık seçimiydi.
13:03Orada hem deprem sonrası 50 bin kişinin öldüğü, belki daha fazla kişinin öldüğü, hem muhalefetin konsolide olduğu ve ekonominin bugünkünden daha da kötü bir yerde olduğu neredeyse.
13:18Yani enflasyon daha yüksekti en azından 2023'te.
13:22Buna rağmen Erdoğan'ın kazanması o ezberleri biraz beraberinde geri getirdi.
13:29Yani bir önceki algı olan İstanbul'u kazanan Türkiye'yi kazanır ve İmamoğlu bir şekilde Türkiye'yi kazanacak.
13:40O 2023'te olmadı işte hem İmamoğlu aday olmadığı için olmadı hem de Erdoğan ne yaptı ne etti bir şekilde sübvansiyonlarla ne bileyim işte bugün barış süreci içinde olduğu tam olarak belli değil ama Dem Parti'yi kriminalize ederek bir şekilde o seçimleri montajlarla şununla bununla kazandı.
14:01Ve Batı'nın gözünde, Batı'ya dönecek olursak, yerel seçimleri kaybedebilen bir Erdoğan imajı zaten vardı.
14:10Yani 2019'da, 2018'deydi galiba o seçimleri zaten ciddi bir şekilde iki kez kaybetti.
14:17Yani hile yapmasına rağmen birinci turda, birinci ilk kez kaybetti sonra ikincisini yaptırdı, ikincisini daha da derin kaybetti.
14:25Orada görüldü ki Erdoğan yerel seçimlerde güçlü değil.
14:29Ama bir şekilde genel seçimde kazanabiliyor.
14:34Bu da şöyle bir analiz beraberinde getirdi.
14:37Halk uyarmak istediği zaman Erdoğan'ı yerel seçimlerde uyarıyor.
14:42AK Parti'nin tabanından bile CHP'ye gidenler oluyor yerel seçimlerde.
14:48Ama ülkeyi yönetmek meselesi söz konusu olduğunda hala Erdoğan tam olarak işte istediği, pardon muhalefet istediği başarıyı gösteremiyor.
15:00Dolayısıyla önemli olan burada hele Türkiye gibi yerel yönetimlerin çok bir şey ifade etmediği, bu kadar merkezileşmiş, bu kadar tek adam yönetimi içinde bir ülkede önemli olan tabii ki başkanlık seçimlerini, parlamentoyu ve başkanlık seçimlerini kazanmak.
15:18Onu kazandığı anda Erdoğan zaten o ezberler, otoriter sistem, Erdoğan kaybetmez, belki de artık Türkiye'de bir daha seçim olmaz algılaması iyicene oturdu.
15:30Ve şimdi İmamoğlu'nun hapse girmesiyle daha ciddi bir kötümserlik var.
15:36Yani Türkiye Rusya'laşıyor.
15:39Türkiye'de hala seçimler bir şekilde bir belki yerel seçimlerde bir sonuç elde edebiliyorlar da ama bundan sonra acaba yerel seçimlerde bile kaybeder mi Erdoğan?
15:50Erdoğan bundan sonra acaba iktidardan seçimle ayrılır mı yoksa iktidarda mı bir şekilde görevi bırakır veya aramızdan ayrılır?
16:02Bu tür konuşmaları ben Amerika'da çok sık duyar hale geldim.
16:07Zaten inançları yoktu Türkiye'de demokratik seçimlerle iktidarın değişebileceğine.
16:13Son gelişmeyle iyicene inançları azaldı diyebilirim.
16:16Şimdi burada sormak istediğim iki konu var.
16:21Bizim buradan görebildiğimiz tabii oradan bakıldığında da öyle görünüyor mu bilmiyoruz ama Erdoğan'ın, Erdoğan iktidarının diyelim, Cumhurbaşkanı Erdoğan'la mı esas etrafının?
16:31Çünkü Erdoğan'ın kadar etrafı daha fazla asılmış durumda.
16:37Yani hayat mayat meselesi onlar için.
16:40Araştırmalar da bize gösteriyor ki Erdoğan'ın olmadığı bir durumda, bir pozisyonda AK Parti'nin aslında oyları aynı geçmişte.
16:50O yüzden sonrası ANAP'ın oyları gibi eriyip gidiyor.
16:55Yani Erdoğan'ın kalması çok önemli.
16:58Dolayısıyla sadece Erdoğan için önemli değil ama oluşturduğu bütün sosyoloji ve etrafındaki halka içinde, halkalar içinde önemli.
17:05Şimdi burada Erdoğan'ın bel bağladığı iki gelişme var.
17:09Birincisi şu anda adını bir türlü koyamadığımız ben Öcalan süreci diyorum, kimin milli çözüm süreci diyor, öbürü işte başka şey söylüyor falan.
17:20Bir türlü sonuca ulaşamayan, PKK'nın silah bırakması ve kendini lağvetmesiyle sonuçlanması beklenilen süreç.
17:29Şimdi aynı anda da cumartesi günü Kürtler, Suriye'yi Kürtler ama Türkiye'den de biraz gözlemci diğer Irak'tan da katılımlar oldu.
17:39Ulusal kongrelerini yaptılar.
17:40Bu da önemli bir gelişmeydi Orta Doğu'da.
17:43Şimdi oradan, Washington'dan bakıldığında ne oluyor?
17:47Yani Trump ve Amerika'nın ve Fransa'nın Suriye'deki Kürtlere destek verdiğini biliyoruz ve o dengeyi korumaya çalıştıklarını biliyoruz.
17:59Jolani iktidarı, yani geçici Suriye iktidarı diyelim.
18:05Bir taraftan Erdoğan çok istiyor ama gereken hiçbir demokratik adım atılmıyor.
18:10Diğer tarafta diyor ki önce o adımları at, sonra ben en azından birkaç tanesini at.
18:15Yani Öcalan'ın çalışma koşulları belirli olsun, sonra gerekli adımlar atacağım.
18:20Şimdi tıkanmış bir durumumuz var.
18:22İktidarda da sinirler bozulmaya başladı galiba.
18:25Hafif tehditvari ya da böyle uyarı niteliğinde açıklamalar yapmaya başladı.
18:31Şimdi bu Washington Türkiye hattında ne oluyor sorusunu beraberinde getirir.
18:37Amerika nasıl bakar buradaki tıkanmayan?
18:39Artı Suriye'de ne yapılmak istenmekte?
18:43Biraz bunları iç içe geçmiş meseleler ama bize şöyle bir seyircilerimize netleştirir misin Washington'dan bakarak?
18:52Tabii.
18:53Elimden geldiğince netleştirmeye çalışayım.
18:55Çünkü burada da Türkiye'nin Kürt meselesinde ne yapmak istediği konusunda kafalar karışık.
19:03Çünkü temelde bir Türkiye'de eğer Kürt meselesi konusunda bir barış süreci olacaksa yapılması gerekenler belli.
19:12Yani bu Kürt barış süreci herhalde sadece Abdullah Öcalan'ın hapishanedeki şartlarının iyileştirilmesinden ibaret değil.
19:23Bu barış süreci beraberinde demokratik reformları, hukuk devletine dönüşü, Selahattin Demirtaş gibi isimlerin hapishaneden çıkarılmasını Türkiye'de bir demokratikleşmeyi beraberinde getirecek.
19:39Yani şunu söylemeye çalışıyorum.
19:41Eğer Türkiye'de bir barış süreci varsa bu demokratikleşmeyle olacak bir şey.
19:50Dolayısıyla İmamoğlu'nun da hapiste olmaması gerek böyle bir Türkiye'de.
19:55Hukuk devleti varsa.
19:57Böyle bir şey olmadığına göre, Türkiye'de şu anda derinleşen bir otoriter yapı olduğuna göre,
20:02bu Erdoğan'ın adını koyamadığımız süreci bütünlüğüyle iktidarda kalmaya yönelik kozmetik,
20:14makyevelist, bir şekilde Abdullah Öcalan'la, PKK'yla yapılan bir pazarlık,
20:22beraberinde demokrasi, hukuk devleti getirmeyecek bir manevra olarak görülüyor.
20:29Yani burada gazetecilerle, kongreden insanlarla, think tanklerle konuştuğumuzda
20:35Türkiye'de bir barış süreci var söylemini kimse ciddiye almıyor.
20:40Erdoğan'ın iktidarda kalmak için bu tür attığı adımlar konuşuluyor.
20:46Bir soru işareti de neden Türkiye'nin en faşizan, en milliyetçi, en radikal partilerinden biri olan,
20:54tarihiyle Kürt meselesinde en sert söylemi kullanmış lideri Devlet Bahçeli'nin bu konuda öncü kuvvet olarak ortaya çıkmış olması.
21:04Yani bunu eğer Türkiye'de biz cevaplayamıyorsak, analistler olarak,
21:10Türkiye'de gazeteciler bu soruyu açık açık tam olarak Devlet Bahçeli'ye soramıyorlarsa,
21:16Türkiye'deki medya ortamı nedeniyle,
21:18bunu dünya nasıl anlasın ki?
21:20Hiç anlamıyorlar.
21:21Yani niye böyle bir süreç var?
21:22Bu süreç neden Devlet Bahçeli tarafından ortaya konuldu?
21:26Ha, bunun Suriye boyutu olabilir mi?
21:29Suriye'de getirisi ne olabilir?
21:30Bu Türkiye'ye de böyle satıldı hatırlarsan.
21:33Orta Doğu'daki gelişmeler bunu gerektiriyor diye Türkiye'ye sunuldu.
21:38Ne olacaktı işte?
21:40İsrail bölgede bütün sınırları değiştiriyor.
21:44Dolayısıyla Türkiye'nin yumuşak karnı olan Kürt meselesinde bir adım atması gerekiyor.
21:51Şimdi bu böyle satıldı Türkiye'ye bir bakıma.
21:54Bu boyuttan baktığımızda da bu söyleniyordu.
21:57Sonrasında Suriye'de iktidar değişti.
21:59Türkiye anlaşıldı ki Suriye'de zaten böyle bir gidişatı destekleyen, bunu bilen ve buna destek veren en önemli ülkeydi.
22:10Ve Suriye'deki Kürt yapısının bir şekilde devletleşmemesi için, federal bir yapı haline gelmemesi için ve Amerika'nın oraya desteğinin kesilmesi için de böyle bir şey gerekiyor mantığı ortaya atıldı.
22:26Bu açıdan baktığımızda Amerika'ya ne diyebilir şu anda Türkiye?
22:32Diyebilir ki ya biz içeride zaten PKK meselesini hallediyoruz.
22:37PKK silah bırakıyor.
22:39Senin ne işin var Kürtlerle hala orada bunlara destek veriyorsun?
22:44Yani bu meseleyi biz hallediyoruz.
22:48Bizim Kürtlerle zaten bir derdimiz yok.
22:51Terör meselesi vardı.
22:52Terörü de şu anda lağvediyoruz.
22:55YPG, PYD de bunun içinde olacak.
22:58Zaten onlarla sen de girdin bir anlaşma yapıldı.
23:02Bunlar da Şam, yeni kurulan Şam hükümetinin içinde, yeni kurulan Suriye'de kendi askeri yapılarına entegre edecekler.
23:09Dolayısıyla artık Amerika'nın senin burada kalmana gerek yok diyecek Erdoğan Trump'a.
23:16Yani sen buradan zaten çıkmalısın diyecek.
23:19Senin Kürtlere burada YPG'ye verdiğin desteğin bir anlamı yok.
23:25Ha niçin destek veriyordu?
23:27Amerika hep bunu IŞİD'le mücadele şeklinde söylüyordu.
23:31Türkiye'nin cevabı da ona, IŞİD'le mücadelenin alasını biz yaparız olacak.
23:37Yani ben yaparım, Ürdün yapar, Irak'la beraber yaparız.
23:41Bölgede biz, bölge ülkeleri olarak bunu kendimiz üstleniriz.
23:47Bunu zaten Trump satın aldı.
23:50Trump zaten çıkmak istiyor Suriye'den.
23:53Ve hep Erdoğan'ı övüyor dikkat ederseniz.
23:56Erdoğan gayet başarılı bir şekilde Suriye'de akıllıca, güçlü adımlar attı diyerek.
24:02Suriye meselesi halloldu.
24:03Orayı Türkiye ve bölgesel ülkeler IŞİD'le mücadele konusunda halledecekler diyor.
24:09Trump'ın isteği bir an evvel Orta Doğu'dan, özellikle Suriye'den çıkmak.
24:17Ve Trump yönetimindeki Şahin isimler de Şahinliklerini daha çok İran değil, Çin'e karşı gösteriyorlar.
24:25Yani Çin'le bizim asıl derdimiz, İran'la da bir diplomatik anlaşma yapalım.
24:30Şu Orta Doğu defterini kapatıp Asya Pasifik bölgesine odaklanalım demek istiyorlar.
24:36Türkiye'nin şu aşamada, ben IŞİD'le zaten mücadele ederim.
24:42Sen Kürtleri bırak, Suriye artık halloldu demesi Trump'a gayet uygun bir zemin hazırlar.
24:49Ve Trump zaten, orada 2000 askeri var Amerika'nın, onların bir an evvel çıkmasını isteyecek.
24:55Ha bir bürokratik direnç var mı Trump'a karşı? O önemli.
24:58Sendkom'da, benim bildiğim kadarıyla Pentagon'da, hala orada en azından bir bin asker bırakmak konusunda bir uzlaşma var.
25:09Yani hemen çıkmayalım, bakalım IŞİD konusunda bölge ülkeleri, yeni Suriye hükümeti, Türkiye gerçekten IŞİD'i kontrol edebiliyorlar mı?
25:18IŞİD meselesi hala önemli.
25:21Ama bir de Suriye'nin İran'a kaptırılmaması tekrar ve Suriye'de bir Amerikan varlığının olması,
25:29yani İran'a karşı bir cephede de Amerika'nın orada olmasını ciddiye alan bir merkez kuvvetler komutanlığı var Pentagon'da.
25:38Onlar Trump'a muhtemelen, Sayın Başkan bin asker çekelim, geri kalan bin asker de kademeli olarak bir yıl içinde, iki yıl içinde çekeriz diyecekler.
25:49Yani bu Türkiye'nin içinde olduğu PKK ile sözde barış süreci en azından ya bizim buradan çıkmamız,
25:58orada Kürtleri yalnız bırakmamız ve Türkiye'nin bu Kürtlerin tepesine inip orada büyük katliamlar yapması,
26:09Kürtleri bizim satmış olmamız, Kürtleri yalnız bırakmamız anlamına gelmez demelerini sağlıyor.
26:15Çünkü Türkiye bakın ben zaten Kürtlerle barışıyorum diyebiliyor Erdoğan'ın bu yaptığı sayesinde.
26:22Bunun böyle bir İngilizce'de talking point dediğimiz yüzeysel konuşma notu özelliği var.
26:29Yani ilk görüşmelerinde Trump'la Erdoğan, bunu zaten telefonda da yapıyorlar,
26:34Erdoğan'ın diyeceği şey sen hiç merak etme işi de biz hallediyoruz, Kürtlerle de zaten barıştık,
26:40senin oradan çıkmanın hiçbir Kürtlerle ilgili insan haklarıydı,
26:44yok işte Kürtlerin orada yalnız bırakılmasıydı, Kürtlere batının attığı bir kazıktır,
26:50öyle bir şey yok, Kürtler zaten hallerinden memnun, entegre oldular Suriye Devleti'ne ve Suriye Ordusu'na.
26:58Dolayısıyla senin burada kalman için hiçbir neden yok diyecektir Erdoğan.
27:02Peki ama orada benim kafama takılan bazı noktalar var Ömer.
27:06Birincisi bu biraz önce bahsettiğim hafta sonunda toplanan Kürt Ulusal Kongresi.
27:14Şimdi biraz önce Rea Ruhavioğlu'yla da konuştuk, orada işte çünkü biz de biliyoruz ki oradaki bütün Suriyeli Kürtlerin arasında ki,
27:23Irak'ta Kürtler'de de var bu, işte federasyon mu olalım yok, özerk yönetim mi olalım,
27:30kimi diyor ki biz yerel yönetimleri alalım, bu daha önemli adını bunun federasyon şimdi koymamıza gerek yok,
27:36önce anayasayı bir halledelim falan, neyse kendi içlerinde bir fikir cimnastiği ve sonuçta bir tane de temsil heyeti oluşturdular.
27:44Şimdi Suriye Anayasası meselesinde ve bütün yapılanmada, yeni yapılanmada artık bizi muhatap, bu komiteyi muhatap alın diyecekler.
27:55Dolayısıyla orada Suriye'de bir gidişat var Kürtlerle'nin gibi anladığım kadarıyla Fransa da buna destek veriyor.
28:01Bunun adı şimdilik federasyon olmayabilir ama anladığımız kadarıyla da Ankara tavrını mesela SDG demeye başladı,
28:10tavrını biraz yumuşatmaya başladı.
28:12Dolayısıyla şimdi Kürtlerin böyle bir gidişatı varken Ankara hala ya ben Amerika'ya böyle diyeyim ama
28:18sonra bana kalınca bu Suriye ben tavrımı değiştirir, başka türlü bir pozisyon alırım demeli üstüne artık sahip mi bir.
28:26İkincisi İsrail meselesi.
28:27Mesela bu geçtiğimiz hafta içinde Türkiye'nin S-400'leri Suriye'ye göndereceği haberleri çıktı.
28:35Doğru mu değil mi bilmiyoruz.
28:37Diğer taraftan İsrail'le Türkiye arasındaki tansiyonun arttığı haberleri bazen geliyor, bazen gidiyor falan.
28:44Yani ortada durumlar karışık.
28:46Bir bunu yorumlamana rica edeceğim.
28:49Yani burada Trump'lı kadar ne kadar güvenecek bu duruma?
28:52İsrail Türkiye meselesini de yapmayın çocuklar, ikinizi de seviyorum deyip kardeşler kavga etmez mi diyecek?
28:59Ne diyecek yani?
29:01Evet.
29:02İlk sorundan başlayayım.
29:06Şimdi SDG konusunda Türkiye'nin planı ne?
29:09Ne yapmak istiyor?
29:10Ve SDG nasıl bakıyor bu gece?
29:13Bana göre SDG, Mazlum Abdi, Suriye'deki PKK'ya yakın yapılanma çok şüpheyle bakıyor Türkiye'nin yapmak istediğine.
29:28Yani bu silahsızlanma konusu olsun, Türkiye'de Kürt meselesinde atılacak demokratik hukuk devletine dönüş konuları olsun hiçbir inançları yok.
29:39Yani Erdoğan'ı çok iyi tanıyorlar ve Erdoğan'ın sonuçta bütünlüğüyle bütün derdinin PKK'ya silah bıraktırmak karşılığında da öyle ciddi bir demokratik hukuk adımı atmamak olduğunu biliyorlar.
29:56Burada mesele Abdullah Öcalan.
29:58Abdullah Öcalan hala PKK üzerinde müthiş prestiji olan kurucu lider.
30:05Dolayısıyla Abdullah Öcalan'ın ben bunu istiyorum dediğinde karşılığında bir şey alacağını umuyorlar ama alamayabilir de.
30:17Belki de Abdullah Öcalan sonuçta sadece kendi şartlarının iyileştirilmesi ve geriye kalan adımların zamana yayılmasına evet diyecek.
30:26Sonuçta Abdullah Öcalan da bir siyasetçi olmak istiyor ve o da makyevelist.
30:31O da kendi şartlarını düşünüyor.
30:33Hiç bu süreç içinde Selahattin Demirtaş, kayyumlar, bölgedeki dengeler konuşulmuyor.
30:39Dolayısıyla SDG bana göre çok tedbirli adım atıyor.
30:43Şu anda Ahmet Alşaray'la Şam'la bir anlaşma imzaladılar ama o anlaşma bir ön mütabakat ve Suriye'de güçlü bir devlet yok.
30:56Dolayısıyla bu YPG'nin elindeki militanların bütün ile silah bırakıp Suriye ordusunun üniformalarını giymesi gibi bir söz konusu durum yok ortada.
31:07Bunlar sonuçta bir ünite olarak kendi Tugay'larıyla, kendi birlikleriyle biz artık Suriye ordusunun içindeyiz diye kozmetik olarak kendilerini böyle ilan edebilirler.
31:21Ama yarın bir gün bir çatışma olduğunda, bir sorun olduğunda Türkiye'de bir mesele olursa hala SDG ünitelileri olarak gerekirse Şam'dan emir almadan emir komuta zinciri dışında da hareket edebilirler.
31:33Ve Suriye'de buna karşı çıkacak bir devlet yapısı yok, bir askeri yapı yok.
31:40Suriye zayıf bir devlet. Maaşların ödenemediği hala, kurumların oluşmadığı ve o bizim büyük bir başarı olarak gördüğümüz anlaşmanın da sadece bir ön mütabakat olduğu bir süreç.
31:54Dolayısıyla ben SDG'nin yerinde olsam silah bırakma konusunda ve kendimi bir şekilde Suriye ordusunun içine entegre etme konusunda çok yavaş adımlar atarım.
32:06Ki öyle yapıyorlar. Hala kendi çaplarında bir federatif yapıda ısrar edebilirler uzun dönemde.
32:15Batı ile ilişkilerini iyi tutmaya çalışabilirler.
32:18Amerika'nın burada hala bin asker tutması kozmetik olarak önemlidir onlar için.
32:24Yarın bir gün Türkiye ile işler sarpa sararsa orada bir Amerikan askerinin olması önemlidir.
32:31Fransa ile olan ilişkiler de önemlidir.
32:34Bana göre Kürtler açısından daha zor mesele İsrail ile yanaşıp yanaşmayacakları.
32:42Çünkü o mesele hem bana göre çok gerçekçi değil, yani İsrail çok bu konuda konuşuyor ama ciddi bir adım atmıyor.
32:53Yani İsrail'in biz YPG'ye böyle askeri bir destek yaptığını görmedik.
32:59Ha siyasi destek veriyorlar, stratejik olarak destekliyorlar ama böyle bir YPG ile İsrail arasında bir askeri birlik yok Amerika ile olduğu gibi aralarında.
33:10Türkiye bundan çekiniyor ve İsrail bunu bir potansiyel koz olarak da kullanmayı seviyor.
33:16Yani İsrail'de de bir provokatif sağ bir yapı var.
33:20Türkiye'nin bu konudaki damarının farkındalar ve o damara basmak hoşlarına gidiyor.
33:24Şimdi Türkiye'nin siyasetine gelince Suriye konusunda, Türkiye Suriye'de askeri açıdan en güçlü ülke konumunda.
33:32Türkiye, Şam hükümetinin desteğiyle bir askeri üs kurmak istiyor Suriye'de.
33:41Ve bu askeri üsse ciddi yatırım yapmak istiyor.
33:45İsrail'de bunu ciddi bir tehdit olarak görüyor.
33:50Çünkü İsrail'in gözünde Türkiye Hamas'ı destekleyen ve bölgede İran'dan sonra ikinci büyük tehdit olarak gördüğü ülke haline geldi.
34:00İsrail açısından dolayısıyla Türkiye eğer S-400'leri hediye ederse Suriye'ye, bu doğruysa gerçekten,
34:10o S-400'lerin geldiği askeri üs hedef haline gelir.
34:17Çünkü o S-400'lerin kullanılacağı yer İsrail'e karşı olacaktır.
34:24Yani bunu siz Suriye'ye verdiğiniz anda, Suriye'nin kullanıp kullanamayacağı, o teknik donanıma sahip olup olmayacağı belli değil ama
34:32S-400'leri oraya verdiğiniz anda bunu İsrail'in kendisine yönelik bir tehdit olarak algılamamasına imkan yok.
34:40Bakın artık S-400'ler benim topraklarımda değil, biz dolayısıyla
35:08F-35 alabiliriz, bizi tekrar o programa alın deme lüksünü sağlar.
35:15Yani Amerika'nın gözünde Türkiye F-35'leri o katsa yaptırımlarının istediği şekilde elinden çıkarmış hale gelir.
35:26Ve bu F-35'lerin önünü açar.
35:29O açıdan Türkiye'nin bu adımı atması Amerika açısından normal karşılanır.
35:36Ama korkulan şey bunun Türkiye'de İsrail arasında Suriye'de bir çatışmaya doğru gidişatı olabilir.
35:45Orada da Trump zaten durumun farkında.
35:47Çünkü Netanyahu iki hafta önce buraya geldi ve Suriye'deki Türk yapılanmasını şikayet etti.
35:55Biz buna izin vermeyeceğiz dedi.
35:56Türkiye'nin orada hegemonya kurmasına izin vermeyeceğiz.
36:01Herhangi bir devletin dedi ama tabii ki Suriye'de hegemonya kuracak bir devlet varsa o şu anda Türkiye.
36:08Ona karşı olduğunu açık açık söyledi.
36:11Trump da bu konuda kendine bir yol açtı ve dedi ki ben dedi Erdoğan'ı biliyorum, tanıyorum, beğeniyorum.
36:22Onunla konuşman lazım.
36:24Ben sizin aranızı yaparım.
36:25Türkiye'yi tehdit olarak görmene gerek yok dedi Netanyahu'ya.
36:28Bu Netanyahu'nun hoşuna gitmedi.
36:30O görüşme Netanyahu aşısından iki nedenle başarısızlıkla sonuçlandı.
36:37Bir tanesi İran.
36:38İran konusunda Amerika diplomatik görüşmelere başlayacağını söyledi ki Netanyahu'nun istediği Trump'tan askeri destek ve nükleer santrallerin vurulmasıydı İran'da.
36:50Ona hayır dedi Trump.
36:51Tam aksine askeri müdahaleden çok hemen ben diplomasinin önünü açıyorum.
36:59Direkt konuşacağız dedi İran'la.
37:01Obama'nın yapmadığını, Biden'ın yapmadığını direkt konuşacağız dedi.
37:05Yani birebir ilişki kuruyoruz dedi.
37:09Bu Netanyahu'yu çok rahatsız etti.
37:11İkincisi de Erdoğan konusunda söyledikleri rahatsız etti.
37:14Çünkü Trump bir şekilde Erdoğan'la Netanyahu'yu bir araya getirip o seninle daha önce konuştuğumuz barışçı Orta Doğu projesini üstüne almak istiyor.
37:26Hem İran'la diplomasi hem Türkiye'yle İsrail'in arasının bulunması hem Suudi Arabistan'la İsrail'in normalizasyonu bütün bunları kotarıp Nobel Barış Ödülü almak istiyor Trump.
37:38Trump'ın aslında hedefi savaştan çok bir şekilde Orta Doğu'da bu tür dengeleri kullanıp kendine pay çıkaran bir barış adamı, böyle müzakere adamı, havası yaratmak.
37:52Bunu söylemişken tam o zaman senin kitabına atıfla bulunarak bir şeyi söyleyeyim.
37:59Bunu yapmak istiyor ama yanlış anladığı noktalar var mı Orta Doğu konusunda?
38:07Yani hedefi olabilir de sen bugün bir fotoğrafını çekersen gidişatın genel olarak sadece Türkiye'yle ilgili değil, Trump iktidarının şu anda yanlış anladığı, gerek Türkiye'yle ilgili ama gerekse bölgenin gidişatından ilgili yanlış anladığı ve yanlış yolda olduğunu düşündüğün ne?
38:25Temel de şu, Trump Orta Doğu'ya bir emlak projesi olarak bakıyor.
38:36Yani zannediyor ki burada meseleleri böyle biraz parayla, biraz insanların istediği bazı şeyleri sunarak halledebilir.
38:50Halbuki anlamadığı şey Orta Doğu'da çok ciddi bir milliyetçilik var.
38:57Özellikle de palazlanmış, etkili, şu anda kimsenin artık önüne geçemeyeceği bir Filistin davası ve milliyetçiliği var.
39:06Bu milliyetçiliği anlamıyor, Filistin meselesini anlamıyor.
39:10Milliyetçiliği anlamıyor, doğru dürüst.
39:12Yani bu Filistin meselesinde Hamas bakıyor, işte Hamas bir İslamcı örgüt, onları terörist, İslamcı olarak görüyor.
39:22Halbuki Hamas işin sadece bir parçası, yani puzzle'ın bir parçası.
39:28Asıl mesele Batı'nın ve Amerika'nın, özellikle de Amerika'nın tam olarak anlamadığı,
39:32Filistin meselesinde ciddi bir milliyetçi damar oluştuğu ve Orta Doğu'da gerek Türkiye'de, gerek Irak'ta, gerek İran'da, gerek Suudi Arabistan'da bu ülkelerin milli gururları ve davaları, Orta Doğu'daki davaları Filistin meselesinden geçiyor.
39:52Amerika'nın gözünde Filistin meselesi ciddiye alınmıyor.
39:58İki devletli çözüm ciddiye alınmıyor.
40:00Trump tarafından ciddiye alınmıyor, Biden tarafından da yeterince ciddiye alınmadı.
40:05Zannettiler ki, Arap ülkeleriyle İsrail'i barıştırırsak, Körfez'deki birkaç ülkeyle, sonra da Sudan ve Fas gibi alakasız ülkelerle,
40:14Sudan ne alaka? Yani Sudan'da iç savaş var, Sudan İsrail'le anlaşma imzalasa ne olur, anlaşma imzalamasasa ne olur?
40:20Fas o kadar önemli değil. Önemli olan burada Filistin meselesinde iki devletli çözüm ve bu milliyetçiliği anlamak,
40:31Filistin davasını, Filistin milliyetçiliğini anlamak.
40:34Ha İsrail'i anlıyorlar, İsrail'in milliyetçiliğini, İsrail'in yerleşkelerini, o toprak çalmalarını bunlara göz yuman bir Amerika var.
40:42Yani İsrail'in sert faşizan milliyetçiliğini anlıyorlar da, Filistinlilerin ona tepki olarak duydukları milliyetçiliği anlamıyorlar.
40:51Zannediyorlar ki bu Filistin meselesini bütün Filistinlileri Ürdün'e ve Mısır'a yollayarak halledebilirler.
40:56Halbuki bu mesele artık ciddi olarak sadece bölgenin değil, dünyanın gündeminde.
41:05Endonezya'nın bile önem verdiği bir konu.
41:09Yani Pakistan'ın önem verdiği bir konu, Türkiye'nin önem verdiği bir konu.
41:13Bak Suudi Arabistan bugün normalleşmiyor İsrail'le.
41:16Birleşik Arap Emirlikleri'nin yaptığını yapmıyor.
41:18Niye? Çünkü Suudi Arabistan'da farkındaki Filistin meselesi, hele şimdi 60 bin Filistinli'nin öldürüldüğü, bütün dünyanın neredeyse soykırım olarak baktığı Gazze'deki gidişat nedeniyle Filistin meselesini böyle bir emlakmış gibi, orada işte bir Riviera yaparız.
41:402 milyon Filistinli'yi Ürdün'e yolları, zaten Filistin var Ürdün adı.
41:44Ürdün zaten Filistin, Mısır'a da yollar hızlı halledemez.
41:48Bunu anlamıyor Amerika.
41:50Anlamadığı en önemli meselelerden bir tanesi bu.
41:53Başka anlamadığı çok şey var Amerika'nın Orta Doğu'yla ilgili.
41:57İslam penceresinden bakmak, Erdoğan'ı sadece bir İslamcı olarak görmek,
42:02oradaki Türkiye'deki milliyetçi gidişatı anlamamak,
42:07Avrasyacılığı anlamamak,
42:09Mısır'daki gidişatı anlamamak,
42:12Müslüman kardeşleri bir terör örgütü olarak görmek.
42:17Yani buna eyvallah demek.
42:21Müslüman kardeşlerin bugün Mısır'da bir terör örgütü haline gelmiş olmasını
42:26ve Mısır zindanlarında, hapishanelerinde işkence gören Müslüman kardeşler,
42:32siyasi partisinin el-kaide ile, terörizmle gerçekten birleşiyor olması,
42:38yani bir bakıma işte kendi kendini gerçekleştiren kehanet,
42:43terör örgütü, terör örgütü diyorlar,
42:45Müslüman kardeşler gerçekten terör örgütü haline gelebilir.
42:49Ve terör örgütü haline gelmiş bir Müslüman kardeşler,
42:53öyle IŞİD'in terörüne benzemez.
42:54Bu Orta Doğu'nun en geniş toplumsal siyasi partisi,
43:01seçim kazanan bir parti Müslüman kardeşler.
43:03Cezayir'de seçim kazanmış, Tunus'da seçim kazanmış.
43:08Bıraksan Arap dünyasında her yerde neredeyse seçim kazanabilecek,
43:12Ürdün'de seçim kazanabilecek bir parti.
43:15Mısır'da seçim kazanmış.
43:17Bunu terör haline getirip,
43:20terör örgütü deyip,
43:22İslam üzerinden bir böyle şey okumak,
43:24bütün belalar bu İslamcılar yüzünden geldi deyip,
43:28otoriter rejimlere destek vermek,
43:31bu İslamcı yapıları daha da güçlendiren,
43:35onları tek alternatif haline getiren,
43:37seküler otoriter rejimlere,
43:40Sisi gibi,
43:41seküler otoriter, o İslamcı değil diyelim,
43:44onlara destek vermek,
43:46ne bileyim,
43:47geçmişte yaptığı hatalar,
43:50bu Bağızçılara destek vermek gibi,
43:52Soğuk Savaş döneminde,
43:54yani bu otoriter rejimlerden hala şey ummak,
43:59yani demin bahsettiğimiz real politik açısından bakıp,
44:04ülkelerin altında kaynayan yarayı görmemek,
44:07bu siyasi İslam meselesi,
44:10Müslüman kardeşler meselesi,
44:13bana göre Orta Doğu'da,
44:15eninde sonunda yine bir Arap Baharı olduğunda,
44:17yine bir demokratikleşme hareketi olduğunda,
44:19bunlar iktidara gene gelecek.
44:20Ve daha radikalleşmiş olarak gelebilirler.
44:24Ve Amerika'dan nefret ediyorlar gerçekten.
44:27Çünkü Amerika'nın otoriter rejimlere verdiği destek nedeniyle işkence görüyorlar.
44:32Ve asıl onlar,
44:33kendi ülkelerindeki otoriter gidişattan Amerika'yı sorumlu görüyorlar.
44:37Ve daha haklılar.
44:38Türkiye'deki yapıdan farklı olarak bir yapı var.
44:41Türkiye'deki otoriterlik Amerika'ya bağımlı değil.
44:44Ama Mısır'daki otoriterlik bağımlı.
44:47O nedenle bütün bunlar,
44:49Amerika'nın yaptığı hatalar kanımca Orta Doğu'da.
44:52Peki, önemli bir çerçeveydi.
44:57Bir son soru olarak tekrar Türkiye'ye döneyim.
45:00Şimdi Trump'dan görüşecek mi, görüşmeyecek mi?
45:03İşte ne olacak?
45:04Şöyle bir hava var.
45:05Yani eğer işte bu bahsettiğimiz süreç Erdoğan istediği gibi sonuçlanırsa,
45:16her ne kadar ekonomik gidişat kötü de olsa,
45:18siyasi gidişattan hiç bahsetmiyorum bile,
45:21bir şekilde Erdoğan daha da elini sağlamlaştırmış olacak.
45:24Yani kısa dönemde, kısa dönem olarak sen Trump ve Erdoğan ilişkisinin
45:31ya da Amerika-Türkiye ilişkisinin nasıl şekilleneceğini düşünüyorsun?
45:36Ve en önemli bir küçük kanca atayım, zamanım tükeniyor ama
45:40burada sence ana muhalefetin Trump iktidariyle geliştirebileceği bir diyalog var mı?
45:47Yani öyle bir alternatif oluşması önemli olur mu Washington açısından?
45:53Nasıl bakılır?
45:54Çok güzel, çok güzel soru.
45:56Özellikle ikincisi, yani böyle bir ihtimal var mı?
45:59Oradan başlayayım.
46:00Maalesef yok.
46:02Trump yönetimi içinde dünyaya bakış açısı açısından baktığımızda,
46:10yani Marco Rubio gibi isimler var.
46:11Marco Rubio neokon bir isim.
46:14Geçmişte insan hakları meselesine önem vermiş durumda.
46:17Ama Trump kabinesinde farklı bir koalisyon olsa da,
46:22farklı yerlerden gelenler olsa da,
46:24özellikle dış politikaya baktığımızda,
46:26ulusal güvenlik tanışmanı, Mike Waltz olsun,
46:29işte Marco Rubio olsun,
46:31bunların inanılmaz bir dalkavıkluğu var Trump'a karşı.
46:35Yani Trump ne dese onu yapıyorlar.
46:37Yani bizdeki reisçi sistem var ya,
46:40burada aynen oluşmuş durumda.
46:42Bir kabine toplantısına bakıyorsun,
46:44hepsi metiyeler düzerek Trump'a başlıyorlar.
46:47Trump'ın egosunu okşuyorlar.
46:50Dolayısıyla Trump dışında oluşabilecek bir diyalog kanalı,
46:55bir ciddi alternatif yok.
46:57Ve Trump'ın da, Erdoğan dışında,
46:59Türkiye'de ciddiye alacağı bir lider yok.
47:02Trump zaten öyle bir adam.
47:03Yani Trump'ın umurunda değil.
47:05Trump, Putin'le kurduğu ilişkiye bak.
47:07Xi Jinping'le kuracağı ilişkiye bak.
47:10Yani Trump'ın dünyasında Modi, Xi Jinping, Putin, işte Erdoğan,
47:17bunlar makbul, güçlü, önemli liderler.
47:21Bunlarla konuşulur.
47:23Onlar dışında kimseyle konuşulmaz.
47:24Oraya başka tercümana bile, şeye bile gerek yok.
47:30Yani dışişleri bakanını falan almaya bile gerek yok.
47:33İki tane patron konuşacağız biz.
47:35Böyle bir dünyası var.
47:36Şimdi bu dünyayı kırmak, CHP açısından, özgür özel açısından imkansız.
47:41Yani Washington'a bir heyet yollayayım.
47:44Bu şekilde Amerikan Dışişleri Bakanlığı'yla konuşayım.
47:47Zaten hemen Türkiye'deki hava, anti-amerikan hava, o şey hava, icazet alıyor.
47:54Bak CHP gidiyor, oraya şikayet ediyor bizi dediği için siyaseten de Erdoğan'ın ekmeğine yağ sürer.
48:00Yani Washington'a bir şekilde gidip derdini anlatma meselesi.
48:05Zaten Beştepe Saray, CHP'yi bak batıya şikayet ediyorlar bizi.
48:13Bunların hiç milliyetçiliğine falan inanmayacaksın.
48:16Bunlar yerli ve milli değil diyerek atar.
48:19O yüzden yapılması gereken kanımca şu.
48:22Avrupa Birliği, Avrupa Birliği, Amerika değil.
48:25Avrupa Birliği konusunda CHP'nin çok acele bir vizyon çıkarması gerekiyor.
48:30Yani CHP'ye akıl veren büyükelçilerin, akademisyenlerin oturup Türkiye 2040 yılında Avrupa Birliği'ne rağmen Avrupa için mücadele ederek Avrupa Birliği'ne girecek.
48:45Avrupa Birliği'nde biz olacağız.
48:462040 yılındaki vizyonumuz budur.
48:49Ve nasıl olacağız biliyor musunuz?
48:50Ukrayna ile beraber olacağız.
48:52Ukrayna ve Türkiye Avrupa Birliği'ne beraber girecek diyen bir CHP gerekiyor.
48:57Avrupa Birliği üzerine çalışması gerekiyor.
48:59Ve bunu da Amerika'da Kongre'ye anlatması gerekiyor.
49:03Türkiye'deki insan haklarını ciddiye alan demokratlara anlatması gerekiyor.
49:09Amerika'daki think tanklere, medyaya anlatması gerekiyor.
49:12Türkiye'de demokrasi isteyen, Avrupa Birliği'ni isteyen bir muhalefet var, bir halk var.
49:19Daha önemlisi bir halk var, bir gençlik var.
49:21Bunlar ülkeyi Erdoğan sonrası, Erdoğan'la değil Erdoğan sonrası, 2040 yılı vizyonu bu, Avrupa Birliği'nde görmek istiyorlar.
49:32Yunanistan'la da oturup konuşmak istiyorlar.
49:34Kıbrıs'ta da çözüm istiyorlar.
49:36Ukrayna'da da çözüm istiyorlar.
49:40En önemlisi insan hakları ve refah istiyorlar.
49:45Ve 2040'da Türkiye'yi Avrupa Birliği'nde görmek istiyorlar.
49:49Yani bunu anlatacak bir CHP vizyonu gerekiyor.
49:51Öbür soru, Trump yanıtımı ile ilgili bir soru sormuştun.
49:58Hayır, çok kısa olarak.
50:01Yani önümüzdeki günlerde beklemeli miyiz sence Washington?
50:05Yani eğer bu süreç neyse, onun işte Öcalan'ın beklenen, yani Öcalan sürecine ilgili Erdoğan'ın ne yapacağını sen zaten baştan anlattın ama.
50:17Yani böyle bir önümüzdeki günlerde Washington ile Erdoğan arasında ne gibi bir ilişki öngörüyorsun onu sormuş.
50:27Şimdi bak, Şirin, Trump bölgeye geliyor değil mi?
50:33Bölgeye geliyor.
50:34Yani Suriye Arabistan'a gelecek, Birleşik Arap Emirlikleri'ne gidecek, belki Katar'a gidecek.
50:39Yani üç ülkeden bahsediliyor.
50:40Türkiye bunların içinde yok.
50:41Ve bölgeye geldiğinde Trump, muhtemelen Suriye Arabistan'da Mısır başkanıyla görüşecek, Arap Ligi toplanacak, Arap liderlerle görüşecek, Ahmet Alşaray'la görüşecek, Suriye lideriyle belki Suriye Arabistan'da görüşecek.
51:01Türkiye bu çerçevede normalde Amerika açısından önemli bir aktör olsa, Katar'a uğradığı gibi, Birleşik Arap Emirlikleri'ne uğradığı gibi bir Ankara'ya gelmez miydi?
51:12Veya Erdoğan'a demez miydi?
51:15Sen de gel görüşelim diye ki o zor olur tabii.
51:17Yani Erdoğan'a, Suriye Arabistan'a gel dese Erdoğan gitmez muhtemelen.
51:21Sen gel der buraya.
51:22Çünkü Türkiye önemli ülke, NATO ülkesi falan.
51:25Ama gelmiyor olması Türkiye'ye ki bence gelmeyecek.
51:29Bu arada inşallah yanlış çıkarım da gelir.
51:32İlişkiler açısından iyi bir gelişme olur.
51:34Ama benim gördüğüm kadarıyla en son düne kadar sorduğum Dışişleri Bakanlığı'ndan insanlar programda yok öyle bir şey diyorlar.
51:42Bu ne gösteriyor?
51:43Bu demek ki Türkiye gündemde o kadar değil.
51:46Yani Amerika'nın gündeminde Türkiye'de ne oluyor?
51:50Kürt açılımı mı var?
51:52Muhalefet lideri hafızhaneye mi girmiş?
51:55Erdoğan ne yapmak istiyor?
51:56Hani Erdoğan'ın önemli bir projesi Putin'le Trump'ı bir araya getirmek olabilirdi Türkiye'de ara buluculuk.
52:05E onu kim yapıyor?
52:06Suudiler yapıyor.
52:07Suudiler çok daha alasını yapıyorlar Türkiye'nin yaptığı ara buluculuğun.
52:12Dolayısıyla Amerika açısından baktığımızda ki bu çok kötü bir gelişme değil.
52:17Türkiye gündemde çok yok.
52:19Türkiye böyle hani ne çok sorun yaratan ne de fırsatlar ülkesi.
52:28Yani müthiş fırsatlar var ve bu Türkiye'yi kaçırmayalım.
52:32Aman ha Türkiye'yi ciddiye alalım.
52:33Türkiye çok önemli bir dönemden geçiyor.
52:36Türkiye'yi takip edelim.
52:38Bir şekilde onunla ilgilenelim diyen bırak bir hükümet.
52:41bana göre bir ciddi kongre, bir think tank dünyası, bir basın bile yok.
52:48Gündemde değil çok Türkiye.
52:51Kendi suyuna doğru gidiyor Türkiye.
52:53Kendi yolunda gidiyor.
52:55Çok iyi bir yol değil o.
52:56Otoriter bir yol.
52:57Ama zaten yaklaşık 15 yıldan beri girdiği bir kulvar, 10 yıldan beri girdiği bir kulvar Türkiye'nin o.
53:04Ve Suudi Arabistan'da müthiş fırsatlar var Amerika açısından.
53:071 trilyon dolarlık bir fırsat var Amerika açısından.
53:12Muhammed Bin Salman 600 milyar dolarlık silah alacağız dedi.
53:15Trump ne dedi biliyor musun?
53:16Ya şunu 1 trilyona yuvarla da gelelim dedi ülkene.
53:20Şimdi 1 trilyon dolarlık bir pazardan bahsediyoruz Suudi Arabistan'da.
53:26Birleşik Arap Emirlikleri bunun altında kalmadı.
53:28Ben 1.4 trilyon dolar harcayacağım 10 yılda dedi.
53:32Ha o zaman oraya da geliyorum dedi Trump.
53:34Yani Trump'ın dünyası ne biliyor musun?
53:37Ne kadar ekmek o kadar köfte.
53:39Nerede para var?
53:39Nereden bir şey gelir?
53:40Oraya giderim.
53:41Türkiye'de ne olacak?
53:42Türkiye paraya muhtaç.
53:44Türkiye kendisi muhtaç.
53:46Suudi Arabistan'dan, Katar'dan, Birleşik Arap Emirlikleri'nden gelecek paraya.
53:50Ve stratejik olarak da böyle müthiş işler yapan dünyada herkesin konuştuğu bir ülke konumunda değil.
53:58Ha hakkını verelim.
53:59Suriye'de önemli bir iş başardı.
54:02Tamam o konuşuluyor.
54:03Ama o bir ziyareti gerektirmiyor kendini de.
54:06Çünkü Ahmet Alşar Bey'le zaten görüşecek.
54:08Ha Ukrayna konusunda bana göre de Ukrayna konusunda da Türkiye dengeli bir siyaset izliyor.
54:14Yani Sezar'ın hakkı Sezar'a Erdoğan'a şapka çıkarıyorum.
54:18Ukrayna NATO üyesi olmalıdır dediği için.
54:20Bunu diyebilen bir Türkiye var.
54:23Kırım'ın ilhakını kabul etmeyen bir Türkiye var.
54:28Amerika bugün ediyor.
54:29NATO konusunda ısrarcı olan bir Türkiye var.
54:32Ukrayna'yla askeri ilişkileri olan bir Türkiye var.
54:35Rusya'yla da dengeli götüren bir Türkiye var.
54:37Orada bir başarı hikayesi var.
54:39Ama bütün bunlar Trump'ın Türkiye'ye gelmesini veya Türkiye'ye bir mesai sarf etmesini gerektirmiyor.
54:50Ömer Taşpınar çok teşekkür ediyorum.
54:53Saatler olsa da daha da uzun devam etsek gerçekten kendi içimize kapanıp tartışıyoruz meseleleri çok.
54:59Dolayısıyla sadece Trump'ın gözünden değil, sizlerin yani Washington'daki siyaset bilimcilerin, siyaset üzerine kafa yoran akademisyenlerin, düşünce kuruluşlarının önemli isimleri, ne görüyorlar, ne konuşuyorlar, nasıl bakıyorlar meseleleri bunları zaman zaman seyircilerimize anlatmak ve aktarmak gerektiğini düşünüyorum.
55:24Keşke aslında ne bileyim demokratların da bakış açılarını aktarabilsek değil mi?
55:33Yani dünya ne düşünüyor ve nasıl görüyor meseleleri?
55:36Çünkü biz hem kendi aramızda çok kapalı devre konuşup tartışıyoruz.
55:40Dolayısıyla bu beraberinde tabii çokça komplo teorisini ve birinin ortaya atıp herkesin onu ondan sonra değişmez gerçek olarak kabul ettiği tespitlere götürüyor.
55:52Diyor ki bu süper sağlıksız, son derece sağlıksız bir durum.
55:56O nedenle zaten çalışalım istedim.
55:59Evet, benim de sana teşekkür etmeme izin ver lütfen.
56:03Şirin eksik olma, Türkiye'nin şu zor medya ortamında önemli işler yapıyor.
56:09T24, sen ve çok saygı duyduğum diğer bazı gazeteci arkadaşlarım Medyascope, Ruşen Çakır gibi.
56:18Ve Türkiye'nin özelliği bu bahsettiğimiz ülkeler dışında, Körfez'deki ülkeler veya Mısır veya işte Suudi Arabistan'dan farklı olarak Türkiye güçlü bir ülke olduğu için kendini dünyanın merkezinde görüyor.
56:32Yani Türkiye güçlü bir ülke gerçekten, baktığımızda bir sürü yere göre Orta Doğu'da daha güçlü bir ülke.
56:38Fakat bu kendini dünyanın merkezinde görme ve dünyayı Türkiye üzerinden okuma beraberinde bir taşralı zihniyetle getiriyor.
56:48Yani dünyayı tam olarak algılayamama, sanki her şey bütünüyle Türkiye üzerine dönüyor.
56:55Bizim üzerimizden pazarlıklar dönüyor.
56:58Hala bir unutulamayan, büyük Orta Doğu projesine ait bir Erdoğan'dan bahsediliyor.
57:06Yani Türkiye'nin dış politikayı sizin gibi gazeteciler sayesinde biz de yardımcı olabilirsek birazcık daha ciddi takip etmesi gerekiyor.
57:14Bu televizyon finallarındaki tartışmalara da baktığımda maalesef batıdan katılım yeterince yok.
57:21Halbuki Türkiye'nin batıda çok ciddi batıyı tanıyan, Türkiye'yi de takip eden analistleri var, tiktakler var.
57:28Bu insanların daha fazla Türk medyasında gözükmesi gerekiyor.
57:32Ve bu konuda yardımcı olduğun için çok teşekkürler Şirin.
57:36Ben çok teşekkür ediyorum.
57:38Bir başka sohbetimizle buluşmak üzere diyelim.
57:41Sağol geldin, katıldın ve seyircilerimiz de olduğun için.
57:45Teşekkür ederim. Görüşmek üzere.
57:51İzlediğiniz için teşekkür ederim.