Nedret Ersanel : Şara Ankara’da, Netanyahu Washington’da…

Sesli Makale

Netanyahu ile Trump arasında gerçekleşecek (siz bu satırları okurken gerçekleşmiş olacak) buluşma vesilesiyle Ortadoğu’da mevcut duruma bakmak gerekiyor… Çünkü ‘Ortadoğu haritasını değiştireceğiz’ diyen İsrail Başbakanı ile yeni çatışma istemeyen, eski çatışmaları söndürmek isteyen -en azından ‘görüntü’ öyle- Trump bir araya gelecek. Böylece, yeni Beyaz Saray yönetiminin şimdiye kadar, Latin Amerika, Kanada, Grönland, Ukrayna-Rusya, Avrupa, Çin üzerinden açılan portföyüne, Ortadoğu/Batı Asya nihayet katılmış olacak…

Transcript

00:00Nedret Ersenel

00:01Şara Ankara'da, Netanyahu Washington'da

00:04Netanyahu ile Trump arasında gerçekleşecek,

00:07ki siz bu satırları okurken gerçekleşmiş olacak,

00:11buluşma vesilesiyle Orta Doğu'da mevcut duruma bakmak gerekiyor.

00:15Çünkü Orta Doğu haritasını değiştireceğiz diyen İsrail Başbakanı ile

00:19yeni çatışma istemeyen,

00:21eski çatışmaları söndürmek isteyen,

00:24en azından görüntü öyle,

00:25Trump bir araya gelecek.

00:27Böylece yeni Beyaz Saray yönetiminin şimdiye kadar

00:30Latin Amerika, Kanada, İrlanda, Ukrayna, Rusya, Avrupa, Çin üzerinden açılan portföyüne

00:36Orta Doğu, Batı Asya nihayet katılmış olacak.

00:40Amerika'nın sıralı işler dizisinde ilk maddesi Filistin.

00:44Amerika dış işlerinin ateşkesten sonra ne olacağına ilişkin

00:48en önemli sorusu Gazze'nin kontrolü, yönetimi kimde olacak?

00:52Kendilerine göre iki basit yanıtları var.

00:55Bir, savaşı başlatanlar olmasın, yani Hamas.

00:59İki, Hizbullah'ın etkisini yani İran'ı ezecek güçte olsun.

01:04Aslında bu domino taşlarını uygun biçimde dizmenin ilk adımları.

01:08Ardından Lübnan ve Suriye geliyor.

01:10Bu ülkelerin de Filistin çözümüne siz İsrail'e uygun formatta diye okuyun,

01:16dizilmeleri gerekiyor.

01:18Başka taşlar da var ama bu çekirdek.

01:20Tel Aviv-Riyad yolunu açacak.

01:23E zaten bu kadarı başarılırsa bölge dinamikleri zaten değişir.

01:28Değişir ama çözülür mü?

01:30Hamas yaşıyor, üstelik aranızda.

01:33Ateşkes ve rehine takaslarından dünyaya yayılan yörüntüler,

01:37Hamas gerçeğini ve İsrail'in vahşi saldırılarının ardından

01:41varlığını koruduğunu gösteriyor.

01:43İsrail de farkında.

01:45Basını bile serbest bırakılan kadın askerlerin

01:48Hamas'a yönelik övgü dolu açıklamalarını yayınlamaktan sakınamıyor.

01:52Altmış bin şehit ve neredeyse tamamen yok edilmiş şehirlerine,

01:57artık yerinde olmayan evlerine dönmek üzere

02:00azimli kalabalıklar oluşturan Filistinlilerin fotoğrafları

02:04İsrail'in zafer anlatısının imajını hayli çiziyor.

02:08Netanyahu'nun kırılgan hükümetini korumak yolunda

02:11bu görüntülerin verdiği mesajı hazmetse bile

02:14devamına razı gelmesi zor.

02:16Kabinesindeki iki koalisyon ortağı ve bakanlarının

02:20Smotric, Ben-Gvir, oyunda kalması için de bu şart.

02:24Smotric, ateşkes anlaşmasından sonra uzun süre uyuyamadım

02:28ancak Netanyahu ve Trump yönetiminin gerekirse güç kullanarak

02:32Hamas'ı Gazze'den çıkarmaya kararlı olduğuna ikna olduktan sonra

02:36hükümette kalmaya karar verdim.

02:39Filistinlilerin bir devleti olursa

02:41Hamas hemen ele geçirir,

02:43bölgedeki ılımlı güçler Hamas'ı yok etmemizi istiyor.

02:48İsrail'in Orta Doğu'daki yaşamsal varlığının gerçeği

02:52büyük planının bölgeye yedirilmesidir.

02:55Yeni haritanın özü bu.

02:57Suriye'de kaos lazım.

02:59Şam iktidarının el değiştirmesi

03:02İran'ın bölgedeki nüfuzunu öteledi ama

03:04İsrail için bu talih bir kazanım.

03:07Yetmez, istikrarsız bir Suriye

03:10Tel Aviv'in içine daha çok geliyor.

03:12Suriye ordusunun askeri donanımlarının

03:14imha edilmesinin bir anlamı buydu.

03:17PKK-YPG-SDG'nin yaşaması için de

03:20Suriye'nin dengesiz olması gerekiyor.

03:23Hizbullah'ın bölgeye eski gücüyle dönmesi zaten zor.

03:27Öyle olsa Şam düşmezdi.

03:29Kaldı ki Suriye'nin savrulması bölgeyi de etkileyecek durumda.

03:33Mısır'a kadar varan etkileri olacaktır.

03:36Bu da Filistin sorununda

03:38Mısır ve Ürdün gibi ülkelerin daha esnek davranmasına imkan verir.

03:43Önemli bir faktör de kuşkusuz Türkiye.

03:46Ankara'nın Suriye'deki etkisi.

03:48İsrail'in yutmakta en zorlanacağı lokmalardan biri.

03:52Çatışmalara batan bir Şam'ın

03:54Türkiye'nin işini zorlaştıracağını görüyorlar.

03:57Bu da bizi

03:58Yeni Suriye yönetiminin

03:59İsrail'le geçinebilecek hale getirebilir mi?

04:02Amerika bu konuda Şam'ı ikna edebilir mi sorularına sürüklüyor.

04:07Türkiye, Suriye.

04:08İsrail'in şapkasını uçurur.

04:11Hem bölgede hem batıda bir kesim

04:13Türkiye'nin Suriye'deki etkisinin görünenden daha az olduğunu savunurken

04:18bir diğer grup

04:19belli bir etkisi olduğunu ancak zamanla

04:21yani Amerika, Fransa, Almanya, belki İngiltere

04:24parayı verecek bölge, ülkeleri

04:26Suriye'ye müdahil oldukça bu etkinin azalacağını

04:30aslında sulandırılacağını iddia ediyor.

04:33Değişmeyecek jeopolitik bir gerçek bu okumalarda nedense hiç bulunmuyor.

04:38Türkiye'ye rağmen Suriye dengeleriyle oynamak imkansız.

04:42Türkiye'nin nüfuzu sıfır olsa bile ki asla değil

04:46rağmen iş yapılamaz.

04:48Şara'nın Ankara ziyareti bu iddialara da cevap olacak.

04:53Yine Reuters ve bölge Arap ülkelerinde dillendirilen iddialara haberlere bakarsanız

04:58Şara'nın ziyaretinde bir savunma anlaşması imzalanacak.

05:03Buna göre Suriye'nin ani bir tehditle karşılaşması halinde

05:07Türkiye yardım edecek.

05:09Bu zaten kâfi.

05:10Ama devamı da var.

05:12TSK'nın harekat bölgeleri dışında iki askeri üst kuracağı

05:16burada İHA, SİHA ve 50 savaş uçağı konuşlandıracağı da ileri sürülüyor

05:22ve bir kısmı Suriye Savunma Bakanlığı kaynaklarına dayandırılıyor.

05:26Anlaşma gerçekten bu başlıkları içerir mi bilmiyoruz.

05:30Malum bizim iddiamız değil.

05:32Ama olursa Türkiye'nin etkisi üzerine artık laf edilemez.

05:36Fakat İsrail'in şapkasının, kipasının uçacağı kesin.

05:39İsrail, Türkiye sınırları en yakın noktaya yaklaşacak hatta temas edecek.

05:45İran, Amerika.

05:47Trump'ın gönlündeki.

05:49Yeni Amerikan yönetiminin İran konusundaki diliyle

05:52gönlündeki arasındaki fark gözleniyor.

05:55İsrail nedeniyle İran'ın kımıldayamaz hale getirilmesi

05:59bir yandan Washington politikalarına etkilerken

06:02diğer yandan Tahran'ın hala kazanılabileceğine ilişkin görüş de etkisini sürdürüyor.

06:09İran'ın devasa enerji kaynaklarının dayanılmaz çekiciliği,

06:12Avrupa bağlamındaki rolü,

06:14Trump takımının ideal Orta Doğu planları içinde Körfez ve Suudi Arabistan'a biçilen rol,

06:20yine İran'ın Doğu etkisinden kurtarılması

06:23ki kısa süre önce Moskova-Tahran arasında imzalanan kapsamlı anlaşmanın amacı

06:29bunun önünü kesmekti.

06:31Devamında da Afganistan-Pakistan'a açılan

06:34Amerika'nın buralara dönüşüne kapı aralayacak olması

06:37Trump'ı ara formül bulmaya teşvik ediyor.

06:41Şahra ve Netanyahu'nun ziyaretlerinde bakalım bu merakların ne kadarı karşılanmış olacak?

Kategori

Döküm

Önerilen