Anadolu’nun kayıp insanlarının izleri bulundu!

Haber3.com

15.01.2025

Zonhuldak'ta bulunan İnönü Mağarası’nda, "Anadolu’nun kayıp topluluğu" olarak bilinen Kaşkalar'a ait tarihe ışık tutacak izler bulundu.

Kategori

🗞

Haberler

Döküm

Tüm video dökümünü görüntüle

00:00Anadolu'da yaşayan en büyük medeniyetlerden biri olan

00:04Hittilerin çivil yazısı tabletlerinde sıkça geçen

00:08kaşkalara ait ilk izlenimler Zonguldak'ta bulunan İnevi

00:12Mağarası'nda ortaya çıktı. Kaşkaların yağmacı bir toplum

00:16olduğunu belirten projenin bilimsel danışmanı doçent

00:20doktor Hamza Ekmen bölgede Hittiler'e ait çok sayıda

00:24materyalin ele geçirildiğini ve bunların da kaşkaların yağma

00:29aldıkları malzemeler olabileceğini düşündüğünü

00:31belirtti. Bu ahşap yapılar üzerinde bulunan ııı silahlardan

00:36ııı iyi korunmuş durumda olanlardan bazıları

00:38görüyorsunuz. Iıı bıçaklar, hançerler, keskiler, mızrak

00:43uçları, baltalar. Bunlar İnevi Mağarası'nda bulunan okçular.

00:46Şimdi ııı Hittiler'in başkenti Hattu Şaş ve hemen yakın daha

00:51yeterli ikinci bir başkent gibi olan Şapiluva'da bulunan D

00:55yapısında bulunan hançer ve İnevi Mağarası'nda bulunan

00:58hançerin benzerliği buradan bile çok net olarak görülebiliyor.

01:02Iıı sözüne ettiğim üçüncü tabakadaki ahşap yapılar bu

01:07mağaranın içerisinde ııı dağılmış durumda ve günümüze

01:10kadar oldukça iyi korunarak ııı gelmeyi başarmış. Tabii bu

01:14mağaranın sahip olduğu bu özel koşul sayesinde günümüze kadar

01:18ulaşmış. Bunlar da birçok ııı bilim dalı için önemli

01:22kaynaklarımız. Bulduğumuz objeler ııı Hittit kentlerinde

01:28bulunan objelerle çok yakın benzerlikler gösteriyor. Burada

01:31gördüğünüz gibi çeşitli iğneler, bilezikler, küpeler,

01:36saç halkaları, Toglfim adını verdiğimiz bunlar ııı tekstil

01:41ııı elinin tutulmasına yarayan İnevi Mağarası'nda ııı son

01:46sekiz sezonda yaptığımız çalışmalar sonucun sonucunda

01:51kalkoliklik çağı, erken Tunç Çağı, geç Tunç Çağı, Erken Demir

01:56Çağı ve Orta Çağı olmak üzere beş ayrı tabakada bulgular

02:01elde ettik ve bu bulguları karbon on dört analizleriyle ııı

02:05kesin tarihlere de oturttuk. Biz bu malzemenin İnevi

02:09Mağarası'na yağma malzeme olarak taşındığını düşünüyoruz.

02:13Yine İnevi Mağarası'nda bulunan kilden yapılmış tanrı

02:16heykelcikleri, boğa heykelcikleri, pozibentler ve

02:19yine ııı hitit mühürlerinin neredeyse birebir özelliklerini

02:23taşıyan bir damgada yine bu ııı kaşka olarak yorumlayabileceğimiz

02:29malzeme gruplarını oluşturuyor.

04:10İnevi Mağarası kazılır da Anadolu Arkeolojisi'nde Karadeniz'in

04:15de sanılanın aksine oldukça renkli bir geçmişe, zengin bir

04:19geçmişe sahip olduğunu bizlere gösterdi. Tabii ııı beş ayrı

04:24dönem diyelim ya da beş ayrı tabakanın var olduğu bir mağara

04:28yerleşimi burası. Iki mağaraya kalkolitik dönemde

04:33yerleşmişler. Aralıklarla mağara terk edilmiş ve beş

04:35ayrı kere bu mağarada ııı yaşam oluşmuş ve bu dönemde

04:40Anadolu'da hitit imparatorluğu çok egemen bir güç olarak

04:44yer alıyor. Ancak hititler zaman zaman kendi iç sorunlarıyla da

04:50çok sıkça uğraşıyorlar ve bu sorunları hitit kralları ilk

04:54kralları Hattuşili'den son kralları ikinci Şükbüllüme'ye

04:57kadar sürekli dile getiriyorlar. Bu iç sorun

05:01Anadolu'nun bir yerli halkı olan Kaşkalar. Hitit kralları

05:06sürekli Kaşkalar'ın ııı başkentin ııı kuzeyinde dağlık

05:12ve ormanlık bölgede yaşayan bu yerel Anadolu halkının hititlerin

05:16zayıfladığı ya da zaman zaman hitit krallarının sefere

05:19gittiği zamanlarda bu yaşam alanlarından inip hitit

05:23kentlerini, hitit mabetlerini, hititlerin önemli yerleşim

05:27alanlarını tahrip ettiklerinden ve elde ettikleri bu yağma

05:31bulguları bu dağlık ormanlık alanlara, yaşam alanlarına

05:35taşıdıklarından bahsediyorlar. Ve zaman zaman bunlara karşı da

05:38çok zor duruma düştüklerinden bahsediyorlar. Hatta bir

05:41hititçe metinde biz anlıyoruz ki hititler baş tanrıları olan

05:46fırtına tanrısının en önemli kenti nereyi dahi bu

05:50Kaşkalar'a kaybetmişler ve onlara yalvarır duruma

05:53gelmişler. Şimdi dolayısıyla hititar kölesi yapan ııı

05:56hititoloji çalışmaları yürüten bilim insanları bu Anadolu'nun

06:01kayıp topluluğunun kim olduğu konusunda yıllardır

06:04araştırmalar yapıyorlar. Neredeyse yüz yıldır hem hititçe

06:07çivi yazılı belgeler hem de ııı hitit ııı yerleşim alanlarında

06:11ve yakınlarında bir Kaşka ııı topluluğuna ait bir yerleşim

06:16yeri bulunabilir mi sorusu arkeologların üzerinde en çok

06:19durduğu konuların başında geliyor. Ve ne yazık ki ııı bu

06:24bir asrı aşan bu süre zarfında elde edilen bulgular Kaşkalar'ın

06:29kim olduğu konusunda çok somut kanıtlar sunmadı. Şimdi inönü

06:33mağarasında bizim yürüttüğümüz kazılarda üçüncü tabakada

06:36bulduğumuz buluntular böylesine bir mağara

06:39yerleşiminde yaşayan toplulukların üreteceği

06:41bulgulara benzemiyor. Ama bir yandan da bu bulguları özellikle

06:45metal eşyaları ııı çağdaş dönemdeki hitit bulgularıyla

06:50karşılaştırdığımızda neredeyse hitit objeleriyle birebir

06:54benzerlikler gösterdiğini görüyoruz. Şimdi bu sefer

06:58baktığımızda hititler ııı Hattu Şaş gibi, Şapinuma gibi,

07:02Tapika gibi adını bildiğimiz büyük kentlerde yaşayan bu

07:06toplulukların yaşam alanlarına benzemiyor inönü mağarası.

07:08Ancak metinlerde Kaşkaları tarif ederken kullanılan coğrafi

07:13ııı koşullar ııı yaşam alanları tanımlamalarına oldukça uyuyor.

07:19Ve biz dolayısıyla buradan yola çıkarak inönü mağarasının

07:23üçüncü tabakasında bulunan ve geç dün çağına tarihlenen

07:26bulguları eski Anadolu'nun kayıp bir topluluğu olan

07:29Kaşkalar'la ilişkili olabileceğini iddia ediyoruz.

07:33Oldukça küçük bir alanda kazı yapıyoruz ve mağaranın

07:37üçüncü tabakasında mağarada yaşayan insanlar mağaranın

07:41içinden çıkan kaynak sularına karşı bir önlem almışlar ve

07:44mağaranın tabanına ahşap var döşemişler ve dört ayrı ahşap

07:49yapı üzerinde yaşamışlar ya da bu yapıları depo olarak

07:53kullanmışlar. Ve ahşapların üzerinde pozisyonunu bozmadan

07:57ulaşan çok sayıda metal eşyalar, kilden yapılmış objeler

08:01ya da kemik objeler var. Yani karşılaştırma ya da ııı kıyas

08:05yöntemiyle baktığımız zaman her biri Hitit kentinde bulunan

08:09bir objenin neredeyse bir eşi gibi. Ve dolayısıyla bu

08:12bulguların hepsini bir arada da değerlendirdiğimizde

08:15Anadolu'nun bir kayıp topluluğuna dair ilk

08:18arkeolojik kanıtları oluşturduğu yönünde büyük ipuçları

08:22elde etmiş durumdayız. Anadolu'nun en güçlü

08:25uygarlıklarından biri olan Hititlerin çivi yazılı

08:29tabletlerinde sıkça bahsettiği düşmanları kaşkalara ait kayıp

08:33medeniyet kaşkalara ait ilk bulgular Zongulak İne'nin

08:39mağarasında keşfedildi. Doçent Doktor Hamza Ekmen'in bilimsel

08:43danışmanlığı yaptığı çalışmalarda Hitit medeniyetine

08:47ait bulunan birçok eşya bu noktada kaşkaların yaşadığına

08:52işaret ediyor.

Önerilen