110 yıl sonra ortaya çıkan mektup! Mesudiye Zırhlısı'nın batışındaki kritik saatler gün yüzüne çıktı

Yeni Akit Gazetesi

Çanakkale Savaşı'nda batırılan Mesudiye Zırhlısı'nda görev yapan Çarkçı Yüzbaşı İbrahim Şevki Efendi'nin 1944'te yazdığı mektup bulundu.

Transcript

00:36merhaba

00:38Merhaba

00:54Mesudi hızırlısı 40 yılı aşkın bir süre

00:57Osmanlı donanmasında hizmet etmiş

00:59Eski bir gemiydi

01:01ve dolayısıyla filoda işe yaramayacağı düşünüldüğünden

01:04Çanakkale Boğazı'na, Çanakkale'ye gönderilmişti.

01:08Çanakkale'ye gelen Mesudiye gemisinden ise

01:11şu şekilde istifade edilmesi düşünülmüştü.

01:13Kepezburnu civarında, Sarı Sığlar mevkinde

01:16demir atması ve adeta bir sabit batarya

01:20şeklinde kullanılması düşünülmüştü.

01:23Bu sayede Mesudiye zırhlısı

01:25boğaz girişini

01:26ateşe alacak bir surette demirleyecek,

01:29aynı zamanda mayın hatlarının korunmasında da

01:31önemli bir görev üstlenmiş olacaktı.

01:34Ancak gemi mürettebatı sonuçta yüzer bir

01:37araç olan geminin sabit bir batarya şeklinde

01:40kullanılmasına itiraz etmişler ve bunun yaratacağı

01:44tehlikelerden bahsetmişler.

01:47Ancak kendilerine verilen emirde

01:49bu kararın değiştirilemeyeceği

01:51ve söz konusu mevkiye giderek

01:53demirlemesi ve bir sabit batarya şeklinde

01:56görev alması emredilmişti.

01:58Ve bunun üzerine Mesudiye zırhlısı

02:00söz konusu mevkide demirlemiş ve bu vazifeyi

02:03ifade etmeye başlamıştı.

02:05Ancak gemi mürettebatının da

02:07özellikle vurguladığı tehlikelerden biri olan

02:09bir denizaltı saldırısına uğramış

02:12ve 13 Aralık 1914 günü

02:14yani günümüzden tam 110 yıl önce

02:17bulunduğu mevkide yani demir attığı

02:20sarı sığlar mevkinde

02:22isabet eden iki torbidonun patlama sonucunda

02:25çok kısa bir sürede alabora olarak

02:27yan yatmıştı.

02:29Tabii mevki sığlık olduğu için

02:31geminin alt kısmı alabora olduğu için

02:33yan yatmış ve alt kısmı su üstünde kalmıştı.

02:37Ve bu anları anlatan çok kıymetli bir mektup

02:40Salt Araştırma Merkezi'nin arşivinde

02:43karşımıza çıktı.

02:44Mektubu yazan kişi gemide çarçın yüzbaşı olarak

02:47görevli olan İbrahim Şevke Efendi.

02:50İbrahim Şevke Efendi'nin mektubunu okuduğumuzda

02:52geminin patlamayla birlikte alabora olması

02:56ve akabinde su hücumu nedeniyle

02:59çıkamayarak gemi içinde mahsur kaldıklarından

03:02bahsettiğini gördük.

03:03Tabii sadece kendisi değildi.

03:05Beraberinde başka askerler ve subaylar da

03:08bulunmaktaydı.

03:09Bunun üzerine çeşitli sesler çıkararak,

03:11bağırarak, metal aksamlara vurarak

03:13yaşadıklarını haber vermişler.

03:16Ve akabinde hemen kurtarma çalışmaları

03:18başlamıştı ve bu detayları bize

03:20anlatıyor İbrahim Şevke Efendi.

03:22Bunun üzerine tabii geminin alt kısmını

03:25delecek bir malzeme,

03:26oksijen aleti o sırada Çanakkale'de bulunmadığı için

03:29İstanbul'dan dalgıçlarla birlikte bu alet

03:32gönderiliyor ve kurtarma çalışmaları tam

03:3536 saat sürüyor.

03:36Ve 36 saatin sonucunda İbrahim Şevke Efendi

03:40ve diğer mahsur kalan askerler

03:42Mesudiye zırhlısından kurtarılarak çıkarılıyor.

03:46Ve İbrahim Şevke Efendi mektubunda

03:48anlattıklarına göre Mesudiye zırhlısından

03:50kurtulduktan sonra İstanbul'a gönderiliyor.

03:53İstanbul'da ise kendisine tekrardan

03:56yeni bir görev olarak Selanik mayın

03:58gemisinde bir görev veriliyor.

04:00Bunun üzerine İbrahim Şevke Efendi

04:03ikinci bir tehlikeye maruz kalacağını düşünerek

04:06tekrardan denizde görev almak istemediği için

04:08bu karara itiraz ediyor.

04:10Bunun üzerine kendisine verilen cevap da

04:13sen batıp çıktın zaten tecrübelisin.

04:15Bu görevi başkasına verip verip

04:17onun da yüreğine mi indirelim

04:19şeklinde cevap aldığından bahsediyor.

04:21Araya başkalarının da girmesiyle

04:24bu görevden affını istiyor ve

04:26tekrardan kara kuvvetlerinde bir görev alıyor.

04:30Tabi İbrahim Şevke Efendi bunun üzerine

04:32emekli olana kadar farklı birliklerde

04:34ve görevlerde vazifesini tamamlıyor ve emekli oluyor.

04:38Tabi aradan yıllar geçiyor.

04:391943 senesinde Ankara Radyosu'nda

04:42Geçmişte Bugün ismiyle Feridun Fazıl Tuğbençi

04:45bir program yapıyor.

04:47Ve bu programda Mesudiye zırhlısının

04:49batırıldığı yıl dönümünde

04:52Mesudiye zırhlısının hikayesini anlatıyor.

04:55Ve İbrahim Şevke Efendi emeklilik yıllarında

04:58Ankara Radyosu'ndaki bu programda

05:00kendilerinden bahsedildiği haberini alınca

05:02bir sene sonra yani 1944 yılında

05:05yeniden kendilerinden bahsedileceğini düşünerek

05:08geminin batışının yıl dönümü olan

05:1113 Aralık tarihinden önce 8 Aralık tarihinde

05:15Feridun Fazıl Tuğbençi'ye bir mektup yazıyor.

05:17Ve ilginç olarak bu mektubu Osmanlı Türkçesiyle

05:20kaleme alınıyor.

05:21Ve bu mektupta Mesudiye zırhlısının vuruluşundan

05:25işte geminin içerisinde mahsur kalışana kadar

05:28ve kurtarma çalışmalarına kadar

05:30o kritik anların o kritik saatlerin

05:33detaylarını anlattığını görüyoruz.

05:35Aynı zamanda kendisi o dönemde

05:38geçim sıkıntısı yaşadığından da bahsediyor.

05:40Ve bu durumu şu sözle ifade ediyor.

05:43Mesudiye'den kurtulduk ancak mesut olamadık

05:46sözleriyle Feridun Fazıl Tuğbençi'yi anlatıyor.

05:49Ve bu mektupla da biz aslında şu gerçeği de

05:53görmüş oluyoruz.

05:53Gerek özel gerek kamu arşivlerimiz

05:56Çanakkale Muharebeleri konusunda oldukça kıymetli evrakları

05:59barındırmakta ve biz bunları okudukça

06:02Çanakkale Muharebeleri'ne ait çok kıymetli detayları da

06:05gün yüzüne çıkarmış oluyoruz.

Kategori

Döküm

Önerilen