Ekonomist Dr. Selçuk Gülten, Ensonhaber'e yemek bedellerinin nasıl belirleneceğini anlattı

ENSONHABER

Yemek ücreti hesaplamasında, asgari ücretin formülasyon şartı kaldırıldı, yemek bedeli ödemelerine yemek kartları ve çekleri de dahil edildi. Yeni kararın 2025'in ilk gününden itibaren yürürlükte olacağı belirtildi.

Transcript

00:00Bugün resmi gazetede yayınlanan bir karara göre yemek ücretlerinin belirlenmesinde

00:08değişikliğe gidildi.

00:09Eskiden asgari ücrete göre belirlenen kural şimdi günlük yemek ücretine göre belirlenecek.

00:15Fakat bu kafalarda bir soru işaretine neden oldu.

00:18Biz de bu uygulamanın hem işverene hem de işçiye nasıl yansıyacağını sormak üzere

00:23bir uzmana bağlandık.

00:24Yayın konuğumuz Tüketici Konfederasyonu Finans Komisyonu Başkanı ve Ekonomist Dr.

00:29Selçuk Gülten.

00:30Selçuk Bey yayınımıza hoş geldiniz.

00:31Hoş bulduk.

00:32İyi yayınlar diliyorum.

00:33Şimdi sizi dinliyoruz.

00:34Evet şimdi yemek bedelleriyle ilgili uygulama Türkiye'de çok tartışılan bir uygulamaydı.

00:39Özellikle asgari ücrete bağlı olduğu için ve de asgari ücret son 3-4 senedir de

00:44yıllık olarak belirlendiği için hep şu oluyordu.

00:47Ocak ayında bir asgari ücret belirleniyordu.

00:49Ona göre bir yemek ücreti belirleniyordu.

00:51Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz ta Aralık'a kadar aynı rakam geçerli

00:56oluyordu.

00:57Oysa biliyorsunuz gıda enflasyonu nedeniyle fiyatlar sürekli değişiyor ve 6 ay sonra,

01:025 ay sonra, 3 ay sonra o yıllık enflasyona bağlı olarak bu belirlenen rakam çok anlamsız

01:08bir hale geliyordu.

01:09İşte bunu engellemek içindendi ki artık bunu asgari ücrete bağlı yapmayalım.

01:13Yani SGK dedi ki ben bundan sonra yemek ücretlerinin belirlenmesine asgari ücretin

01:191 günlük asgari ücretin %23.65'ini esas alıyordum.

01:22Hep böyle devam ediyordum.

01:24Bu rakamı değiştiriyorum.

01:25Bundan sonra yönetim kurulu SGK yönetim kurulu oturacak bir karar verecek.

01:29Diyecek ki örneğin 200 liradır.

01:31Bunu ilan ettikten sonra şu tarihten şu tarihe kadar 200 lira uygulanacak denecek.

01:35Sonra isterse bunu 200 liradan 300'e, 400'e, 500'e o anki gereklilik neyse değiştirebilecek.

01:40Yani bir esneklik getiriliyor.

01:42İkincisi bu uygulamın eski halinde sadece nakit verilen paralar SGK'dan istisnaydı

01:48ya da vergide de öyle bir kuralımız vardı.

01:51İş yerinde yemek veriyorsanız yani yemeği iş yerinde veriyorsanız

01:55veyahut da yemek parasını bodrosuna nakit olarak ekliyorsanız

01:58bunun vergisi ve sigorta primleri olmuyordu belli şartlar dahilinde.

02:02Ama şu an biliyorsunuz yeni 50 tane uygulama var.

02:05Size bir kart veriyorlar.

02:06Herhangi bir lokantaya gidiyorsunuz.

02:08Yemek yiyebiliyorsunuz veya bazen kupon veriyorlar.

02:10Kuponla gidebiliyorsunuz.

02:11Yemek çekleri dediğimiz çekler var.

02:13Onlarla da gidebiliyorsunuz.

02:15Bazen görüyorum böyle kredi kartı benzeri yemek kartları da veriyorlar özel.

02:19Onunla da gidip işleminizi yapabiliyorsunuz.

02:21Şimdi bunların hiçbiri de bu istisnaların kapsamında değildi.

02:25Çünkü bunlar nakit sayılmıyordu.

02:27Nakit benzeri, nakit yerine geçen, mevzuatla karşılığı olmayan değerlerdi.

02:33İşte bunlar da bu kapsama dahil edilmiş oldu.

02:35Bu da bir kolaylık getiriyor işverene.

02:37İşverene sadece nakit vereceksin veya iş yerinde yemek çıkartacaksın demek yerine

02:42istersen kart da verebilirsin, istersen yemek çekide verebilirsin,

02:46istersen kupon da verebilirsin denmiş oldu.

02:48E çalışana da mecbur değilsin.

02:50Sen de illa da iş yerindeki hazır olan yemeği yemeye dışarı çıkabilirsin.

02:54İşte o yemek saati neyse mesainize göre o arada gidip dışarıda o kuponlarla,

02:59kartlarla yemeğini yiyip gelebilirsin dendi.

03:01Bu bir istisna biraz esneklik sağlamak.

03:04Bir de aslında çalışma hayatı modernleşiyor artık, değişiyor.

03:07Bu modern şartlara bunlara uyum sağlayabilir miyiz?

03:11Mevzuatı bu yönde değiştirebilir miyiz çabası?

03:13Yani bu ben çalışanlar için olumsuz bir şey olacağını zannetmiyorum.

03:17Mesela yemek parası vergide 170 lira artı KDV'ydi 2024 yılı için.

03:23Önümüzdeki yıl büyük ihtimalle 240 lira artı KDV olacak.

03:26Şimdi yemek de mesela vergide sabit kalacak.

03:29SSK yönetim kurulu artık bunu istediği gibi güncelleyebilecek.

03:32Yani burada mevzuatlar arasında da aslında bir uyum sağlanması da gerekiyor.

03:37Bence bu SGK'nın uygulaması çok daha doğru ve mantıklı.

03:40Eğer eflasyon düşerse o rakamı değiştirmek zorunda kalmaz altı ayda bir.

03:44Ama eflasyon yüksek olursa her altı ayda bir rakamı istediği gibi değiştirir.

03:48Ve böylelikle hem de çalışanlar yemek ücretiyle ilgili bir tartışma yaşamamış olurlar işverdiyle.

03:54Anladığımız kadarıyla çıkartılan kural işçilerle yine uygulanacak.

03:59Ve çağımızın gereklerine modernize edilerek yaygınlaştırılacak.

04:03Aynen öyle SGK'nın mevzuatı buna izin vermiyordu.

04:06Çünkü sabitti asgari ücretin bir günlük asgari ücretin %23.65'i.

04:11Yani asgari ücret diyelim bu ay zaman oranları konuşulmaya başlanacak işte ayın 10'undan itibaren.

04:16%30 artı ve o rakam da %30 artacak.

04:19134 lira şu an.

04:21134 lirayı %30 artırsanız yani deseniz ki çalışana ben size 150 lira yemek parası veriyorum.

04:26Çalışan ilk söyleyeceği ben bunlara 3-4 tane simit alırım.

04:29Başka da bir şey alamam diyecek.

04:31Başka ne diyecek yani.

04:32Düzgün bir yerde yemek yemeye kalksam onun üzerine bir rakam geleceği aşikar diyecek.

04:37O yüzden bunun biraz daha böyle modernleştirilmesi, esnetilmesi bence çok olumlu oldu.

04:41Tabi daha rakam belli değil.

04:43Ne rakam açıklayacağını SGK'nın yönetim kurulu toplanıp belirleyecek ama ben çok düşük bir rakam açıklayacaklarını da zannetmiyorum.

Kategori

Döküm

Önerilen