Denizin altında gizli tehlike! Müsilaj Marmara'da 24 metreye kadar yayıldı

Yeni Akit Gazetesi

30.10.2024

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof.

Kategori

🗞

Haberler

Döküm

Tüm video dökümünü görüntüle

00:30Şşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşş

01:00şşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşş

01:30şşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşş

02:00şşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşşş

02:30her hafta düzenli dalışlar yapıyoruz. Kıyıdan giriyoruz bazen.

02:35Bazen ııı yüzeyden dibe ııı apiko dalışlar yapıyoruz. En son

02:40geçen hafta ııı çarşamba günü yirmi üç Ekim ııı iki bin yirmi

02:44dörtte yaptığım dalışla on metreyle on üç metre arasında

02:48ne yazık ki müşilajla karşılaştık. Ve ııı etrafı

02:53dolaştığım zaman aslında sadece bir bölgede değil o alanın

02:58ııı Erdek Körfezi'nin birçok yerinde olduğunu gördüm. Iıı

03:02Cuma günü yirmi beş ııı Ekim iki bin ııı yirmi dörtte tekrar

03:08Erdek Körfezi'nin başka bir noktasında ııı yirmi yedi

03:11metreye kadar ııı bir dalış yaptım. Orada da on metreden

03:16yirmi dört metreye kadar ne yazık ki her tarafın müşilaj

03:19olduğunu gördük. Şimdi kamuoyu ııı müşilajı denizin yüzeyine

03:24çıkan sarı köpükler olarak biliyor. O ııı ilkbaharda

03:29genellikle müşilajın yukarı çıkmasıyla gördüğümüz bir

03:32manzara. Iıı şu anda ııı esasında müşilaj yüzeyden ııı

03:38yirmi dört metre derinliğe kadar ııı çoğalmaya, yayılmaya

03:44başlamış durumda. Buradan ııı birkaç hafta içerisinde Marmara

03:49Denizi'nin diğer bölgelerine de yayılma potansiyeli var. Umut

03:53edelim ki ııı yanılalım ki ııı sadece Erdek Körfezi'ne

03:58mahsus kalsın ve Marmara Denizi'nin diğer bölgelerine

04:01yayılmamış olsun. Ancak geçmiş tecrübelerimiz ve ııı daha önce

04:06yapılmış bilimsel çalışmalar bunun ne yazık ki yayılacağını

04:10ııı gösteriyor. Iıı peki neden ııı yeniden biz ııı müşilajla

04:15karşılaştık? Iki bin yirmi bir yılında yüzeye çıktığında

04:19korktuk, telaşlandık, yirmi iki eylemden oluşan bir Marmara

04:23Denizi eylem planı hazırladık ve ondan sonra Ağustos gibi iki

04:28bin yirmi birin Ağustos'u gibi müşilaj yüzeyden kaybolunca da

04:31yaşasın kurtulduk zannettik. Israrla ben ve benim gibi bir

04:36sürü bilim insanı müşilajın bitmediğini ve ııı nedenlerini

04:41ortadan kaldırmadan bir sonuç olarak Marmara Denizi'ni tehdit

04:45etmeye devam edeceğini hep söyledik. Şu anda ortaya çıkan

04:50durum aslında ııı bizim söylediklerimizin bilimin

04:54söylediklerinin ııı ortaya çıkmış ııı hali, ispatı

05:00niteliğinde. Iıı çünkü müşilaj bir sonuç nedenlerini ortadan

05:05kaldırmadan sonuç olan müşilajdan kurtulamayız.

05:08Müşilajın bir sürü nedeni söz konusu ama üç tane tetikleyiciye

05:14dikkat çekmek istiyorum yeniden. Birincisi Marmara

05:18Denizi'ni kirletiyoruz. Marmara Denizi'nin çevresindeki

05:21yirmi beş milyon insanın atıklarının en iyi ihtimalle

05:24yüzde elli beşini arıtıyoruz. Geri kalan yüzde kırk beşi yani

05:28yaklaşık yarısı hiç artırmadan Marmara'ya boca edilmeye devam

05:31ediyor. Endüstri zehirli atıkları yani ııı neredeyse

05:36ııı yarısı bile arıtılmadan Marmara Denizi'ne ulaşıyor.

05:40İnanmayan varsa gitsin Lülüfer çayına baksın, Gönen çayına

05:44baksın, Biga çayına baksın veya gitsin bir tünelle

05:48Marmara'ya bağlanan Ergene'ye baksın. Nasıl zehir aktığını

05:52görecekler. Birinci tetikleyici bu. Ikincisi deniz

05:56şartlarındaki durağanlık. Şu anda ııı Karadeniz'den Marmara

06:01Denizi'ne İstanbul Boğazı aracılığıyla gelen su minimum

06:04düzeyde. Deniz şartlarındaki durağanlıkta maksimum düzeyde.

06:08Dolayısıyla ikinci ııı tetikleyici bu. Üçüncü

06:12tetikleyici ise küresel iklim değişikliğine bağlı olarak bütün

06:16dünya denizleri yüzey sıcaklıklarında gözlenen

06:19ortalamanın çok üstündeki sıcaklıklar. Şu anda Marmara

06:23Denizi uzun yıllar ortalamasına göre iki buçuk derece daha

06:27sıcak. Yani otuz yıllık kırk yıllık ortalama veriye

06:31baktığımızda Marmara Denizi olması gerekenden iki buçuk

06:35derece Ekim ayının sonuna geldiğimiz şu günlerde daha

06:39sıcak. Ya bu üçlü tetikleyici devreye girdiği için biz şu anda

06:43müsilajla karşı karşıyayız. Iklim değişikliğine müdahale

06:47edemiyoruz. Durağanlığa müdahale edemiyoruz. Elimizde müdahale

06:52edebildiğimiz tek parametre Marmara Denizi'nin kirlilik

06:55yükünü azaltmak. Iki bin yirmi bir yılında dilimizde tüy

06:58bitti. Kirlilik yükünü azaltalım, kirlilik yükünü

07:01azaltalım, kirlilik yükünü azaltalım diye ııı üzgünüm

07:05kirlilik yükünü azaltamadık ve bugün Erdek Körfezi'nde ııı

07:10müsilaj başlamış durumda. Bunun ııı üstesinden nasıl geleceğiz?

07:15Şu anda acilen tedbir ııı almazsak ııı kış boyunca bu

07:20müsilaj Marmara Denizi'nin derinliklerinde devam edecek.

07:24Önce balıkçılık sektörünü vuracak. Gırgır ağaları ince

07:28gözlü, küçük gözlü ağalar. Bir ııı şey gibi kıvamlı yapıda

07:32olduğu için müsilaj bu gırgır ağalarının gözlerini

07:36kapatacak. Kısa süre içerisinde balıkçılar balık

07:39havlayamaz hale gelecekler. Ikincisi bu üretim devam

07:43edecek. Iıı ilkbaharda su sıcaklıkları iyice eee

07:47yükselmeye başladığında müsilaj üretimi de maksimum

07:51düzeye çıkacak ve o zaman biz müsilajı yeniden yüzeyde

07:55göreceğiz. Deniz yüzeyinde göreceğiz. Deniz yüzeyinde

07:58gördüğümüzde ııı bu sefer ııı iç turizme hizmet eden Marmara

08:03Denizi'nin çevresindeki bütün turizm tesisleri bundan

08:06etkilenecek. Daha vaktimiz var. Yani hemen çok acil bir şekilde

08:12vakit kaybetmeden ııı kirlilik yükünü azaltmak için harekete

08:16geçelim. Üç günde, üç ayda, bir yılda arıtma tesisi

08:21yapamayız. Lakin sanayi tesislerinin ııı derelere,

08:25akarsulara veya doğrudan denizlere saldıkları atıkları

08:29ııı derhal denetleyip durdurmamız lazım. Diğer

08:33taraftan belediyelerin, yerel yönetimlerin işlettiği arıtma

08:37tesisleri, organize sanayi bölgelerinin işlettiği arıtma

08:40tesisleri bunlar etkin çalıştırılıyor mu? Denetlememiz

08:44lazım. Eğer var olan bir arıtma tesisi çalışmıyorsa derhal onun

08:49çalışmasını sağlamamız gerekiyor. Böylece kirlilik

08:52yükünü azaltırsak belki hem balıkçılığa olan etkilerini

08:58hem de turizme olacak etkilerini ııı bahar yaz

09:02aylarında bir parça azaltmış oluruz. Ama uzun vadede

09:06müşterilerden kurtulmak istiyorsak Marmara Denizi'ne bir

09:10litre bile atığı bırakmamamız lazım. Marmara Denizi atık

09:15çukuru değil, foseplik değil. Marmara Denizi balıkların,

09:19yengeçlerin, pinaların, deniz çayırlarının evi. Benim evimdeki

09:24çöpleri ben toplayıp bir başkasının evine atabiliyor

09:27muyum? Var mı böyle bir şey? Ben evimde biriktirdiğim çöpleri

09:31balıkların evine, yengeçlerin evine, pinaların evine, deniz

09:36çayırlarının evine atıyorum. Bu anlayıştan vazgeçmemiz denizle

09:40kurduğumuz yanlış ilişkiyi değiştirmemiz gerekiyor.

Önerilen