Zamana yolculuk: 15 yeni mezar gün yüzüne çıkarıldı

Sözcü Gazetesi

Bitlis'in Ahlat ilçesinde yer alan Selçuklu Meydan Mezarlığı'nda gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları sonucunda, 1. Dünya Savaşı sırasında tahrip olmuş 80 mezar taşı yenilendi. Ayrıca, kazılarda 15 yeni mezar da gün yüzüne çıkarıldı.

Transcript

00:00Onlar, dolusu yatak yatağı,

00:08bir üçgen ve bir oda gibi

00:16hükmetler üzerinde shotktur.

00:24Şurayı bitirelim.

00:41Bu tarafa açma. Bak bu tarafa zaten

00:547 sene boyunca olmuş.

01:07Şu üçgenleri daha önce görmüşüm ama ortadaki şey

01:11motifini ilk defa görüyorum.

01:14Doğrudur.

01:20Birinci Dünya Savaşı sırasında burada yol açılmış ve o yol

01:25açımı sırasında da çok büyük tahribat meydana gelmiş. Bunlara

01:29müdahale tekrar kısmen devam edecek. Arkada daha önce kızısı

01:33yapılmış bir üçüncü akıtımız vardı grup halinde burada. Yan

01:37yana duran. Oraya da konservasyon işlemi uyguladık ve

01:41sağlam hale getirdik.

01:44Evet.

02:01Kamera çekmedi.

02:05Yirmi dört yılı kazı çalışmalarında yüzey toprağı

02:15alındıktan sonra kısmen sekiz on kadar çocuk mezarı da ortaya

02:22çekti. Başlattığımız çalışmaların ilki mezarlığın

02:26hem ziyaretçileri açık tutulması için otların temizliği

02:31hem yangın ııı tehlikesini ortadan kaldırmaya yönelik

02:35çalışmalar oldu. Ama bunun haricinde iki bin yirmi ikide

02:39başlattığımız ııı deredeki çalışma devam ediyor. Burada ııı

02:45Birinci Dünya Savaşı'nda açıldığı söylenen ııı ve uzun

02:50yıllar ııı boyunca da kullanılan Ahlat Tatvan yolu ııı yapımı

02:55sırasında çok büyük bir tahribat meydana gelmişti. Bu

02:58tahribatı ııı rehabilite etmeye yönelik çalışmalarımızı

03:03inşallah bu sene sonlandıracağız.

03:13Şu tarafa biraz destek vereyim kalksın. Çünkü zemin çok şey

03:18değil, sağlam değil. Önemli yol katlettik. Burada ııı yaklaşık

03:23seksen ııı mezar taşının ııı restorasyonunu gerçekleştirdik.

03:29Iıı on beş kadar da yeni mezar taşı. Yüzey toprağını

03:33aldıktan sonra ortaya çıktı. Onlara da müdahale ettik

03:36gerekli. Müdahaleyi yaptık ve ııı restorasyonu bazen

03:41gerçekleştirdik ama onun ötesinde ııı kazıya

03:46başladığımızda çok ııı acil durum arz eden ııı noktalar

03:51vardı. Iıı o noktalarda hem restorasyon hem konservasyon

03:56çalışması gerçekleştirdik. Bu bağlamda üç tane akıta müdahale

04:01ettik. Iıı iki tanesinde restorasyon daha önce kızısı

04:05yapılmış bir ııı akıtta da konservasyon yani ııı

04:10sağlamlaştırma işlemi gerçekleştirdik. Iıı bu ııı yeni

04:16seksene yakın ııı taşa müdahale etmiştik. Bunların yaklaşık on

04:20beş tanesi kırıktı. Iıı o kırıklara ııı hem yapıştırma

04:26birleştirme işlemi gerçekleştirdik hem özgün

04:29yerlerine yerleştirerek ııı çok daha sağlam olmasını sağlamaya

04:33çalıştık.

04:40Dere olarak tabir ettiğimiz ııı yol güzergahını ki bu yol

04:44güzergahı yaklaşık dört yüz yetmiş metre uzunluğunda bir ııı

04:48yol. Yaklaşık on metre de genişliğe sahip bir alan. Iıı

04:53bunların tamamı bu bölgeden ııı idi. Ve ııı kısmen ııı işte

04:59yamaçlara yığılmış, devrilmiş, toprak altında kalmış bu seksen

05:05mezara biz bu sene müdahale ettik. Ama bunun ötesinde

05:09yaklaşık iki dönümlük arazide de düzeltme zemin ııı düzeltme

05:14işlemi ııı gerçekleştirildi.

05:22Bakanlığımızın yeni başlattığı projeler var. O projeler

05:27kapsamında biz dört yıl içerisinde ııı Selçuklu Meydan

05:32Mezarlığı'nın her alanına müdahale ederek çalışma

05:36çalışma gerçekleştirmek ve mezarlığı tamamen ziyarete açık

05:40hale getirmek istiyoruz. Iıı bu bağlımda proje kapsamında da

05:45bütün mezar taşlarına müdahale edeceğiz. Yüzey toprağın sonra

05:51ortaya çıkan yeni mezarları da özgün durumlarını kavuşturacağız

05:55ve böylece mezarlıktaki çalışma tamamen ııı nihayete ermiş

06:00olacak.

06:07Iıı iki bin yirmi üç çalışmalarında yaklaşık seksen

06:13yeni mezar tespit etmiştik. Yüzey toprağını aldıktan sonra

06:17bu seneki çalışmalarda da on beş kadar ııı yeni mezar

06:22ortaya çıktı ki bunların ııı sekiz tanesi çocuk mezarı ııı

06:26çalışmalar devam ettikçe bunlar ııı tabii ki tekrar

06:31karşımıza çıkacak. Yer altı oda mezarlarından bir tanesi ııı

06:36yanda üç dörtlüsü sağlam bir akıtımız daha var. Iıı tonoz

06:40örtüsüyle biz bu sene restore ettik.

06:46Bunun ötesinde bizim Şahideli Sandukalı mezarlarla birlikte

06:51alanda ııı yüz seksene yakın bir de yer altı oda mezarı var. Bu

06:58yer altı oda mezarlarının hemen hemen tamamında üst örtü

07:02tamamen yıkılmış. Iıı ve kalıntılardan bunların tonoz

07:06örtülü olduğunu ııı biliyoruz, öğreniyoruz. Iıı arkanda

07:11gördüğünüz tonozlu yapı da bunların ünik örneklerinden bir

07:15tanesi. Aslında burada yan yana üç tane akıt var. Yer altı oda

07:20mezarı var. Iıı eskiden burası Harebe Dere diye bilinirdi.

07:25Şimdi artık ııı yeşilliğiyle falan ııı herkesin selfie

07:30çektiği bir yer haline geldi. Bu da bizi çok mutlu ediyor.

07:33Mezarların restorasyonu gerçekleştikçe burası çok daha

07:37güzel hale geliyor.

Kategori

Döküm

Önerilen