Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), maymun çiçeğinin yayılması nedeniyle küresel acil durum ilan etti. Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, maymun çiçeği (mpox) virüsünün bulaşıcılığı hakkında önemli açıklamalarda bulunarak alınması gereken tedbirleri aktardı.
03:18Dolayısıyla hastayı da görüyorsunuz aslında, hasta olduğunu tanıyabiliyorsunuz.
03:22Yanınızda, karşınızda olan bir kişi de bu deri döküntülerini görmek, gözlemlemek mümkün.
03:28Çünkü yüzde ellerde oluyor.
03:30Maymun çiçeği virüsüne yakalanmış bir kişinin dokunduğu bir nesneye, bir yüzeye dokunma durumunda bulaş söz konusu olabilir mi?
03:37Olabilir, evet.
03:39Yani asıl bulaş tensel temasla oluyor ama sizin söylediğiniz gibi.
03:43Mesela en sık bildirilenler, bu hastanın kullandığı havlu, çarşaf gibi yağların başka bir tarafından kullanılmasıyla bulaş vakaları bildirilmiş.
03:53Yemek yemiştir, oraya temas etmiştir ve o sıvı, ciltteki lezyonlardan bulunan sıvı oraya bulaşmış olabilir.
04:00Ya da ağız, burun sekresyonları bulaşmış olabilir.
04:03Siz de aynı yere oturursanız ve cildinizde bir yara, sürtük, iz varsa oradan bulaşmama mümkün.
04:08Hani böyle bir bulaşma yöntemi de var.
04:10Onun için alınması gereken tedbirler arasında hani bu tür ortak eşyaların kullanılmadan önce dezenfekte edilmesi gerekiyor.
04:18Mesela uçaklardaki koltuklar ya da işte uçakların iç yüzeyleri, hani başkaları da oturuyor, o kalkıyor, diğeri biniyor uçağa.
04:27Bunların iyi temizlenmesi lazım.
04:28Özellikle enfeksiyon bölgesinden gelen ya da oraya giden işte geri dönen uçakların temizliğinin, dezenfeksiyonunun yapılması lazım aynı koltuğa başka biri oturmadan önce.
04:39Bu önemli.
04:39Evet, tabii bunun dışında işte…
04:41Tüm toplu taşımalar için de söyleyebiliriz o zaman bu durumu. Doğru mu?
04:45Tabii, tabii. Evet, evet. Aynen. Tüm toplu taşıma da aynı şekilde.
04:49Ve el hijyeni de önemli. Siz de söylediniz. Yüzeylerden dokunduğunuz zaman elinize geçebilir, elinizden de size bulaşabilir.
04:56Onun için böyle hani herkesin dokunduğu veya bir şekilde kullandığı eşyaları, yüzeyleri dokunduğunuzda elinizi dezenfekte etmeniz daha doğrusu da yıkamanız.
05:10Peki aşıdan bahsettiğiniz az önce de tekrar aşı olma durumu gündeme gelebilir mi? Nasıl öngörüyorsunuz bu durumu?
05:17Ya şu anda hani küresel olarak bir aşılama önerisi yok zaten. Dünya Sağlık Örgütü de böyle bir şey söylemiyor.
05:24Böyle bir aşılamaya da gerek yok ama Kongo için böyle bir aşı ihtiyacı var.
05:30Orada çünkü çok yaygın özellikle yeni çıkan variant işte bir B dediğimiz bu 16'nin üzerinde vaka bildirilmiş.
05:37500'lü aşkında ölüm bildirilmiş. Dolayısıyla orada özellikle çocuklar ve bağışıklığı baskınlanmış olan kişilerde ölüm oranları daha fazla gibi duruyor.
05:46Bu açıdan risk gruplarının orada aşılanmasına dönük bir çağrı var.
05:50Son bir sorum daha var. Doğal yollarla korunmak mümkün mü? Yani bazen alternatif öneriler oluyor.
05:57Kekik yağı, çörek otu gibi. Bunların geçerliliği nedir? İddiaları görüyoruz çünkü sosyal medyada veya internet sitelerinde.
06:04Bu mümkün mü? Maymun çiçeğinden bu tarz şeylerle korunabilir miyiz?
06:08Şimdi bu tür tavsiyelerin bir kanıta dayalı olmadığını biliyorum.
06:13Yani bunlar bir tahmin üzere bir öneri olarak yapılabilir, yapılır, yapılmaz.
06:19Ama bunun etkili olduğunu, bu virüse karşı bu virüsü öldürdüğünü ya da ortadan kaldırdığını inaktif hale getirdiğini gösteren çalışmalara ihtiyaç var.
06:28Bunlar, ben bilmiyorum en azından ben görmedim.
06:31Onun için bunlara çok güvenmemek lazım.
06:33Aşılama ya da maske kullanma ya da kısıtlama, yasaklama gibi şeylere şu anda hiç ihtiyaç yok.
06:39Onları öncelikle söyleyeyim. Öyle bir durum yok şu anda.
06:42Teşekkür ederiz. Eklemek istediğiniz başka bir durum var mıdır?
06:45Biz salgınlarla ya da viral enfeksiyonlarla birlikte yaşamaya alışmamız gerekiyor.
06:52Son zamanlarda yaşadığımız tecrübeler bunu gösterdiği çok kırılgan bir hayat tarzımız var.