Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın açıkladığı konut fiyat endeksi verilerine göre, konut fiyatları temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 0,9, geçen yıla göre ise yüzde 38,7 oranında arttı. Ancak, bu artış enflasyona göre değerlendirildiğinde, konut fiyatlarının reel olarak yüzde 14,3 oranında kayıp yaşadığı görüldü. Gayrimenkul Uzmanı Evrim Kırmızıtaş CNN TÜRK ekranlarında değerlendirdi.
00:00Aslında baktığınız zaman Büşra Hanım'cığım, geçen senenin temmuz ayına baktığımızda bu sene temmuz ayında %16'lık bir artış görülüyor.
00:08Yani konut satışında bir artış gözlemlenmiş. İşte sebebi şu anki tabloda.
00:12Yani burada real fiyatlar nasıl 14.3 azaldı? Şimdi baktığımız zaman konut fiyat endeksinde Ankara'da %144 ile burada en fazla düşüşü görüyoruz, 144 oranla.
00:23Daha sonrasında İzmir, daha sonrasında İstanbul.
00:25Yıllık değişime baktığımız zaman yine %39.4'lük bir azalma, diğer taraftan İzmir ve İstanbul'da.
00:31Aylık değişimlerde yine aynı şekilde oranları görüyoruz.
00:34Burada biliyorsunuz, şimdi çok önemli bir detay var.
00:36Biliyorsunuz hep konut fiyatlarının çok artışlarından, manipüle edilmesinden ve yüksek fiyatların insanların erişememesinden dolayı satışların olamadığından bahsetmiş.
00:44Hiç alışkın değiliz.
00:45Kesinlikle öyle.
00:46İşte burada gerçek alıcılar doğru rakamlara indi.
00:50İşte bu tabloda onu görüyoruz.
00:52Yani real fiyatların azalmasıyla, gerçek rakamlara inmesiyle beraber nakdi olanlar bu sefer sahaya çıktı ve istemiş olduğu gayrimenkulü aldı.
01:01Ve özellikle pazarlık payında yüksek olması birçok nakit parası olan alıcıları harekete geçirdi.
01:09Yani düşünün ki bir eve talipsiniz, satılık rakamı 10 milyon TL olarak gözüküyor ve teklifinizi siz 7 milyon, 7,5 milyon gibi tekliflere sunduğunuz zaman bu rakamlarda işlem görmeye başladı.
01:20Pazarlık marjını %25'lere kadar inmesiyle beraber aslında piyasada bu canlanmayı işte geçen senenin temmuz ayına göre %16'lık artışla tablolarda görmüş olduk.
01:32En büyük şeylerden bir tanesi yine artışlardan bir tanesi bu gayrimenkul satışlarında sıfır konutlarda ve ikinci elerde müteahhitlerin yapmış olduğu kampanyalar.
01:42Şimdi bu kampanyalar biliyorsunuz şu anda siz bankadan kredi çekmek isteseniz 2 milyon TL'ye kullanmak istediğinizde geri dönüşü 10 milyon TL yani yaklaşık 5 katı.
01:51Şimdi müteahhitler dediler ki siz eğer benden gayrimenkul alırsanız ben bize özel 1.99, 2.2 gibi daha cazip kampanyalarla müteahhite kampanyalar yapıldı.
02:04Bazen yeri geldi nakit olmadığı için araç takası aldı bazılarına senet aldı bazılarına evrak aldı.
02:11Dolayısıyla aslında baktığınız zaman müteahhitin de nakite dönmesi gerektiğinden dolayı piyasada ne oldu gayrimenkul satışı olarak?
02:19Hem alıcı mutlu oldu çünkü elindeki parayla bir gayrimenkul alamıyordu bankadan da kredi çekemediğinden dolayı herhangi bir işlem yapamıyordu ve yastık altı olarak kalmıştı.
02:29Birçok kişi mevduattaki parasını çekti çünkü her yerde şu anda bizim de empoze ettiğimiz bu ekrandan da söyleyeceğiz çünkü finalde de ona bağlamak istiyorum.
02:37Gayrimenkul almak için tam da doğru zaman.
02:40Tam da onu sormak istiyorum yani fiyatlar böyle azalmaya devam eder mi?
02:43Azalıştaki nedenleri bir kez daha isterseniz izleyelim.
02:46Tabii ki.
02:47Çünkü o merak konusu.
02:48Tabii ki.
02:49Ve ev alman o zaman tam zamanı mı imkanı olanlar için elbette ki?
02:51Elbette ki.
02:52Bir de şöyle bir durum var.
02:53Şimdi eğer normalde müteahhitlere yapılan bu kampanyaları aslında değerlendirmek istedikleri zaman çok cazip bir durum.
02:58Şimdi müteahhit yeni yerleri yapmak veya mevcuttaki inşaatları, yarım kalan inşaatları tamamlamak için paraya ihtiyacı var.
03:05O paraya ihtiyacını tamamının nakit ödeyenden bulamadığından dolayı bunu kampanyayla çok daha aslında akılcı bir çözüme getirdi.
03:14Böyle olunca birçok kişi bu sefer hakikaten de kuyruk oldu.
03:18Çünkü istemiş olduğu gayrimenkul işi iki yıl sonrasında ödeme planıyla veya uzun soluklu ödeme planlarıyla elde etmiş oldu.
03:25Bunun üzerinde birçok kişi alıma geçmesiyle biz de bunu tablolarda görmüş olduk.
03:29Diğer taraftan ikinci e-satışlarda da pazarlık gücünün olmasıyla birlikte bu fazlasıyla rakamlara yansımış oldu.
03:37Peki o zaman ilk kez ev alacaklar. Ev almayı planlayanlar için tavsiyeniz nedir?
03:41Müteahhitlerin bu kampanyaları sizce artarak devam eder mi? Birbirlerine örnek olur mu? Ne dersiniz?
03:46Şöyle ki şu anda biliyorsunuz hepimiz aynı ülkede yaşıyoruz ve enflasyon oranları ve mevcut maliyet artışlarından dolayı
03:53müteahhitler de konutların üzerine o fiyatı giydirmek zorunda kalıyorlar.
03:59Bazı yerlerde kar güdetmeden çünkü hep böyle şey diye düşünür Büşra Hanımcığım.
04:04Hep müteahhitler güçlü taraf ve alıcılar burada güçsüz veya bu konuda zayıf halk olarak bilinir.
04:09Fakat ilk kez şu anda hakikaten çok uzun zamandır hem mal sahibi açısından da hem de müteahhit açısından da
04:15zayıf kaldıkları alıcıların en güçlü olduğu bir durumdayız. Neden?
04:19Çünkü piyasada nakit para dönmüyor. Böyle olunca da müteahhit aslında baktığınız zaman veya bu konudaki ikinci el konutta bile satışta
04:27düşünün ki sizin 10 milyon TL paralarınızı çıkaramıyorsunuz ama 2-3 milyon TL küçük bir daireniz var ve takasla teklif ediyorsunuz.
04:352-3 milyonu siz 3 milyonu verdikten sonra geriye kalan 7 milyonu da nakit aldığınız zaman yine karşı tarafta mutlu oluyor.
04:42Yani hepsinin para olması değil bununla ilgili işte takasla başka bir malı verme, takasla başka bir yeri verme gibi insanlar çözümcül düşüncelere geldi.
04:50Yeniyorlar buluyorlar. Evet. Şimdi belki de birçok kişi ekrandan şey diyecek,
04:54kenar köşede belki tapum yok veya bununla ilgili takasla verilecek malım yok diyorlarsa da ödeme planları seçenekleriyle ilerleyebilirler.
05:01Çünkü müteahhitlerin kampanyaları televizyonda gördükleri, internette gördükleri veya fiziki olarak hatta bazı yerler,
05:08Büşra Hanımcığım düşünün ki yani şu anda görüyorsunuz ertesi ay taşınıyorsunuz anahtar teslim ve evi teslim ediyor.
05:14Tabii ki tapuyu verirken üzerinde şerh oluyor. Yani tapu ödemeleriniz bittikten sonra ancak sizin olabiliyor.
05:21Ama elbette ki aslanlar gibi tapunuz da var. Bu sefer dışarıda kirayı 30 bin lira ödeyeceğinize diyorsunuz ki ben 30 bin lira müteahhit ödeyeyim.
05:28Hatta üzerinde bir 5-10 bin lira eğer bütçesi doğrultusunda verebiliyorsa vereyim en azından kendi evimde olayım diyor.
